معالم بناء نظرية التربية الإسلامية
معالم بناء نظریة التربیة الإسلامیة، اثر مقداد یالجن، رساله ای است مختصر پیرامون نظریه تربیت و آموزش و پرورش اسلامی که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است.
| معالم بناء نظرية التربية الإسلامية | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | يالجن، مقداد (نويسنده) |
| ناشر | دار عالم الکتب |
| مکان نشر | عربستان - رياض |
| سال نشر | 1411ق |
| چاپ | 2 |
| موضوع | اخلاق اسلامی
اسلام و آموزش و پرورش تربيت اخلاقي - جنبههای مذهبی - اسلام |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 247/8 /ي2م6 |
ساختار
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در چهار فصل و یک خاتمه، تنظیم شده است.
نویسنده مطالب را تحت عناوین مختلفی، به صورت علمی و پژوهشی، دسته بندی کرده و مباحث تحت هر عنوان را با شماره گذاری، از یکدیگر تفکیک نموده است؛ به گونه ای که یادگیری، بررسی، تحقیق و حفظ کردن آن‌ها برای خواننده، آسان می‌باشد.
گزارش محتوا
مقدمه پیرامون اهمیت موضوع مورد بحث کتاب و انگیزه‌های به کار گرفتن اصطلاح نظریه و مسوغات آن می‌باشد[۱]
در فصل نخست، ابتدا مفهوم عمومی و کلی نظریه در علوم طبیعی، رفتاری و آموزشی، با توجه به دیدگاه‌های اسپنسر و پارسونز و سپس خود نویسنده، توضیح داده شده و پس از آن، مفهوم نظریه تربیت و آموزش و پرورش اسلامی تبیین گردیده است. به نظر نویسنده، نظریه تربیت اسلامی، مجموعه ای است از تصورات، مفاهیم، افکار، احکام و ارزش‌های انتزاعی و عمومی مرتبط با آماده سازی و تربیت انسان بر حسب اصول اسلامی..[۲]
در ادامه این فصل، ارتباط نظریه تربیت و آموزش و پرورش اسلامی با سایر نظریه‌های علوم اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و این ارتباط، از طریق تعریف هشت نظریه مزدوج، تعریف شده است که عبارتند از: نظریه خلق یا تکوین و نظریه مصیر خلق؛ نظریه الوهیت و نظریه عبودیت؛ نظریه اخلاقی و نظریه تشریعی و نظریه معرفت و نظریه تربیت و در پایان، چنین نتیجه گیری شده است که علم تربیت و آموزش و پرورش اسلامی، ارتباط تنگاتنگی با علم توحید، عبادات، تشریع، اخلاق و مصادر این علوم که قرآن و سنت و اجماع و... می‌باشند، دارد[۳]
در فصل دوم، به بحث پیرامون ابعاد مختلف نظریه تعلیم و تربیت اسلامی پرداخته شده است که عبارتند از ابعاد اصولی؛ غایی؛ علمی و معرفتی؛ زمانی؛ مکانی؛ مسئولیت تربیتی؛ تصور اسلامی از هستی، حیات و انسان؛ شخصیت اسلامی؛ تاریخی؛ معلم و متعلم و ابعاد مفهموم تربیت اسلامی[۴]
در فصل سوم، خصائص و ویژگی‌های نظریه تعلیم و تربیت اسلامی، در قالب هشت مورد زیر، توضیح داده شده است: اقتران تربیت عقلی و عملی با تربیت اعتقادی؛ موضوع تربیت اسلامی، انسان (با تمامی معانی و تصورات و استعدادات وی از منظر اسلام) می‌باشد؛ از مهم ترین اهداف تربیت اسلامی، تربیت انسان و جامعه ای نیکو و تمدن انسانی شایسته است؛ تربیت معلمانی که ملتزم به علم و عمل به آن باشند، از وظایف آموزش و پرورش اسلامی است؛ پیوستگی تربیت عمومی با تربیت اخلاقی و تزکیه نفس و تعلیم و فراگیری حکمت؛ جامعیت آموزش و پرورش اسلامی بر مسئولیت آموزشی فردی و اجتماعی گسترده و جامعیت و فراگیری تربیت اسلامی[۵]
در فصل چهارم، مراحل ساخت نظریه تعلیم و تربیت اسلامی بررسی شده است. به اعتقاد نویسنده، اصول تربیت اسلامی، نه اصل می‌باشد که عبارتند از: اصول اعتقادی؛ تعبدی؛ تشریعی؛ اخلاقی؛ اجتماعی؛ نفسی؛ فکری؛ اقتصادی و تاریخی[۶]
در خاتمه، خلاصه ای از مطالب کتاب، ارائه گردیده است[۷]
وضعیت کتاب
فهرست مطالب و نیز منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است.
در پاورقی‌ها، به ذکر منابع پرداخته شده است[۸]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب. معالم بناء نظریة التربیة الإسلامیة
معرفی اجمالی
'معالم بناء نظریة التربیة الإسلامیة، اثر مقداد یالجن، رساله ای است مختصر پیرامون نظریه تربیت و آموزش و پرورش اسلامی که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است.
ساختار
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در چهار فصل و یک خاتمه، تنظیم شده است.
نویسنده مطالب را تحت عناوین مختلفی، به صورت علمی و پژوهشی، دسته بندی کرده و مباحث تحت هر عنوان را با شماره گذاری، از یکدیگر تفکیک نموده است؛ به گونه ای که یادگیری، بررسی، تحقیق و حفظ کردن آن‌ها برای خواننده، آسان می‌باشد.
گزارش محتوا
مقدمه پیرامون اهمیت موضوع مورد بحث کتاب و انگیزه‌های به کار گرفتن اصطلاح نظریه و مسوغات آن می‌باشد[۱]
در فصل نخست، ابتدا مفهوم عمومی و کلی نظریه در علوم طبیعی، رفتاری و آموزشی، با توجه به دیدگاه‌های اسپنسر و پارسونز و سپس خود نویسنده، توضیح داده شده و پس از آن، مفهوم نظریه تربیت و آموزش و پرورش اسلامی تبیین گردیده است. به نظر نویسنده، نظریه تربیت اسلامی، مجموعه ای است از تصورات، مفاهیم، افکار، احکام و ارزش‌های انتزاعی و عمومی مرتبط با آماده سازی و تربیت انسان بر حسب اصول اسلامی..[۲]
در ادامه این فصل، ارتباط نظریه تربیت و آموزش و پرورش اسلامی با سایر نظریه‌های علوم اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و این ارتباط، از طریق تعریف هشت نظریه مزدوج، تعریف شده است که عبارتند از: نظریه خلق یا تکوین و نظریه مصیر خلق؛ نظریه الوهیت و نظریه عبودیت؛ نظریه اخلاقی و نظریه تشریعی و نظریه معرفت و نظریه تربیت و در پایان، چنین نتیجه گیری شده است که علم تربیت و آموزش و پرورش اسلامی، ارتباط تنگاتنگی با علم توحید، عبادات، تشریع، اخلاق و مصادر این علوم که قرآن و سنت و اجماع و... می‌باشند، دارد[۳]
در فصل دوم، به بحث پیرامون ابعاد مختلف نظریه تعلیم و تربیت اسلامی پرداخته شده است که عبارتند از ابعاد اصولی؛ غایی؛ علمی و معرفتی؛ زمانی؛ مکانی؛ مسئولیت تربیتی؛ تصور اسلامی از هستی، حیات و انسان؛ شخصیت اسلامی؛ تاریخی؛ معلم و متعلم و ابعاد مفهموم تربیت اسلامی[۴]
در فصل سوم، خصائص و ویژگی‌های نظریه تعلیم و تربیت اسلامی، در قالب هشت مورد زیر، توضیح داده شده است: اقتران تربیت عقلی و عملی با تربیت اعتقادی؛ موضوع تربیت اسلامی، انسان (با تمامی معانی و تصورات و استعدادات وی از منظر اسلام) می‌باشد؛ از مهم ترین اهداف تربیت اسلامی، تربیت انسان و جامعه ای نیکو و تمدن انسانی شایسته است؛ تربیت معلمانی که ملتزم به علم و عمل به آن باشند، از وظایف آموزش و پرورش اسلامی است؛ پیوستگی تربیت عمومی با تربیت اخلاقی و تزکیه نفس و تعلیم و فراگیری حکمت؛ جامعیت آموزش و پرورش اسلامی بر مسئولیت آموزشی فردی و اجتماعی گسترده و جامعیت و فراگیری تربیت اسلامی[۵]
در فصل چهارم، مراحل ساخت نظریه تعلیم و تربیت اسلامی بررسی شده است. به اعتقاد نویسنده، اصول تربیت اسلامی، نه اصل می‌باشد که عبارتند از: اصول اعتقادی؛ تعبدی؛ تشریعی؛ اخلاقی؛ اجتماعی؛ نفسی؛ فکری؛ اقتصادی و تاریخی[۶]
در خاتمه، خلاصه ای از مطالب کتاب، ارائه گردیده است[۷]
وضعیت کتاب
فهرست مطالب و نیز منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است.
در پاورقی‌ها، به ذکر منابع پرداخته شده است[۸]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.