رسالة المعاد (الصور الموجودة في النفس)
رسالة المعاد (الصور الموجودة فى النفس)، رساله‌اى است از ابن سينا، به زبان عربى و پيرامون معاد.
| رسائل اخری لابن سینا (هامش شرح الهدایة الاثیریة) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | هدایه الحکمه. شرح |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | [بی جا] - |
| سال نشر | 13 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | اثیر الدین ابهری، مفضل بن عمر، - 660؟ق. هدایه الحکمه - نقد و تفسیر فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BBR 1099 1300 |
این رساله یکی از شش رساله‌ای است که با عنوان رسائل أخری لابن سينا (هامش شرح الهداية الأثيرية) چاپ شده است.
ساختار
رساله، بسيار كوتاه و فاقد باب‌بندى و فصل‌بندى است و در قالب چهار سؤال و جواب مى‌باشد.
گزارش محتوا
سؤال اول، اين است كه ما از كجا به اين عالم آمده‌ايم؟ شيخ، در جواب، فرموده: ما از آن عالم، به اين عالم آمده‌ايم كه حد اين عالم، از بالاى فلك زهره تا روى همين زمين است و حد آن عالم، از بالاى فلك زهره تا مرتبه علم كه همان عقل است، مى‌باشد، بعد مى‌گويد: اين عالم، محل عمل و آن عالم، محل جنّات است و جنت، محل استقرار محسنين مى‌باشد؛ ما از آن عالم، به اين عالم آمده‌ايم و از اين‌جا به برزخ مى‌رويم و از آن‌جا به موضع حساب و از آن‌جا هر كس داراى عمل حسن باشد، به سوى بهشت و هر كس داراى عمل بد باشد، به سوى جهنم روانه خواهد شد....
سؤال دوم، اين است كه ما به چه دليلى به اين دنيا آمده‌ايم؟ بوعلى، پاسخ مى‌دهد كه اين عمل، ارادى نبوده و ما بدون اختيار و انتخاب خودمان به اين دنيا آمده‌ايم، لكن تطهير نفس كه با عمل شرعى و عمل الهى حاصل مى‌شود، باعث سعادت به هنگام مفارقت از اين دنيايى كه به واقع سجن مؤمن است، خواهد بود.
سؤال سوم، در مورد محل مراجعت ما به هنگام جدايى از اين دنيا مى‌باشد كه بوعلى مى‌گويد: ما به هنگام خروج از دنيا، مواجه با ملائكه رحمت يا ملائكه عذاب خواهيم شد كه ما را به سوى برزخ مى‌برند و برزخ همان قبر نفس است.
سؤال آخر كه چهارمين سؤال است، در مورد وضعيت انسان بعد از مفارقت از دنيا و وصول به برزخ مى‌باشد كه به عقيده ابن سينا، در برزخ، بيدارى برايمان حاصل خواهد شد؛ ما در برزخ مانند نطفه‌اى در رحم يا بذرى بر روى زمين هستيم كه با افزوده شدن قوه‌اى، به ما، مانند جنينى كه از رحم خارج مى‌شود، از برزخ خارج شده و به معاد و كمال نهايى نائل مى‌گرديم. بوعلى، اين رساله را با دعا براى نجات خود و تمام مؤمنين و مؤمنات در روز جزا به پايان مى‌برد.