آثار اسلامی مکه و مدینه (طبع قدیم)
آثار اسلامى مكه و مدينه، اثر رسول جعفريان است كه به زبان فارسى در عصر حاضر درباره آثار و اماكن اسلامى دو شهر مقدس مكه و مدينه با اشاره به تاريخچه و ويژگى‌هاى هر بنا بيان مى‌شود.
| آثار اسلامی مکه و مدینه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جعفریان، رسول (نويسنده) |
| ناشر | مشعر |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1382 ش |
| چاپ | 2 |
| موضوع | زیارتگاههای اسلامی - عربستان سعودی - مدینه
زیارتگاههای اسلامی - عربستان سعودی - مکه مدینه - آثار تاریخی مدینه - تاریخ مکه - آثار تاریخی مکه - تاریخ |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DS 211 /ج7آ2 1382 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
کتاب؛ مشتمل بر يك پيش گفتار و دو بخش است. پيش گفتار به معرفى چند تألیف درباره تاريخ حرمين شريفين اختصاص دارد.
گزارش محتوا
تلاش چند ساله معاونت آموزش و تحقيقات بعثه مقام معظم رهبرى- مد ظله العالى -سبب شده تا کتاب‌هاى چندى در زمينه آثار مكه و مدينه در اختيار زائران و مشتاقان قرار گيرد. در شمار نخستين آثارى كه در اين باره نشر يافته همين کتاب بود كه با عجله و با استفاده از مآخذ چندى آماده و نشر گرديد.
در آن زمان نويسنده بيش از هر چيز از مآخذ بهره برده و توفيق تحقيق ميدانى پيش نيامده بود تا اين كه در طى سال‌هاى گذشته آثر مزبور چندين بار به چاپ رسيد. دوستان و مشتاقان وى در ضمن تشويقى يادآور نكاتى مى‌شدند كه براى تكميل و رفع نواقص و خطاهاى کتاب بسيار مفيد بود. نويسنده نيز در طى چند سفر با تحقيقات ميدانى كوشيد تا کتاب حاضر را كامل‌تر و كم نقص‌تر عرضه كند.
اينك در تحرير جديد کتاب بالغ بر يك دوم، به حجم آن افزوده شده و از بسيارى از موارد رفع اشكال شده است.
در مقدمه کتاب درباره معرفى چند اثر مهم پيرامون مكه و مدينه مى‌نويسد و درباره شهر مكه چنين مى‌نويسد: تاريخ‌نگاران و جغرافى‌دانان، درباره هيچ شهرى به اندازه مكه و مدينه، مطلب ننوشته‌اند، دليل آن روشن است؛ چرا كه همه مى‌دانيم اين دو شهر، نزد مسلمانان از قداست برخوردار بوده و ثبت اخبارِ وضعيّتِ شهر، تحوّل و چگونگى بناهاى تاريخى - دينى آن، براى مسلمانان اهميت بسيار دارد. گر چه برخى از اين آثار مكتوبِ كهن، به دلايل مختلف از ميان رفته و حتى نُسْخه‌اى از آنها به دست ما نرسيده است، ليكن، بسيارى از آنها به دست آمده و اخيراً شمارى ديگر در اين باره تأليف شده است.
سپس به معرفى اجمالى مهم‌ترين آنها مى‌پردازد.
در بخش اول کتاب، بناهاى مكه با اين موضوعات معرفى شده است: مقدمه‌اى بر جغرافياى جزيره العرب، مكه و كعبه پيش از اسلام، تاريخ مكه در دوره اسلامى، كعبه و مسجدالحرام در دوره اسلامى، تاريخچه بناى بخش‌هاى مسجدالحرام (ساختمان كعبه، پرده كعبه، اركان كعبه، درهاى مسجد، مقامات چهارگانه در مسجد الحرام)، مساجد مكه (مسجد الاجابه، مسجد المتكائ، مسجد شجره، مسجد ردم الاعلى يا مسجد الرايه، مسجد الغنم، مسجد مختفى، مسجد حمزه، مسجد بلاب، مسجد ابوبكر)، مشاعر مقدسه و مساجد آنها (عرفات، مزدلفه، منا، مسجد حنيف، مسجد البيعه، مسجد كوثر، مسجد شجره، مسجد غديرخم و(...، آثار مذهبى و تاريخى مكه مكرمه (شعب ابى‌طالب، مولد النبى(ص)، خانه حضرت خديجه(س)، خانه ارقم، كوه و غار حرا، كوه و غار ثور، قبرستان معلاه، مقبره شهداى فتح). بخش دوم کتاب نيز حاوى اطلاعاتى درباره تاريخ مدينه منوره و آثار و بناهاى آن است. مباحث اين بخش عبارتند از:يثرب و اسلام، مسجد النبى(ص)، قسمت‌هاى داخلى مسجدالنبى(ص)، شرق مدينه، مساجد و اماكن غرب مدينه، بقيع و آثار تاريخى آن، موقعيت غزوه احد و آثار تاريخى آن.
وضعیت کتاب
کتاب با عكس‌ها، نقشه‌ها و طرح‌هايى از بناها و اماكن معرفى شده همراه است.
منابع مقاله
متن و مقدمه کتاب.