جلیلی کرمانشاهی، محمدحسین
| نام | جلیلی کرمانشاهی، محمدحسین |
|---|---|
| نامهای دیگر | بیدار کرمانشاهی، محمدحسین
کرمانشاهی، محمدحسین جلیلی، محمدحسین بیدار |
| نام پدر | |
| متولد | 1297 ش |
| محل تولد | |
| رحلت | 1358 ش |
| اساتید | |
| برخی آثار | تاریخ سلسله سلجوقی: زبدة النصره و نخبة العصره |
| کد مؤلف | AUTHORCODE7363AUTHORCODE |
محمدحسین جليلى کرمانشاهى متخلص به "بيدار"، يكى از افراد شاخص خاندان بزرگ جليلى و يكى از مفاخر ادبى شهر باستانى کرمانشاه بود. "بيدار" دانشمندى فاضل، شاعرى سخن سنج و مردى آزاده بود، در زندگى تكلف وخودنمايى نداشت، پُراحساس و پُرعاطفه و بى توجه به مقام و جمع مال بود فضل و ادبش همراه با وارستگى و بى تكلفى بود، با اين حال و با وجود بى پيرايگى و از خودگذشتگى اصالت خانوادگى در او ظهورى آشكار داشت بدون آنكه خود بخواهد. مادرش مرحومه بهجة الملوك ملقبه به افتخار‌الدوله فرزند حسينقلى ميرزا عمدة السلطنه فرزند عليقلى ميرزا صارم‌الدوله فرزند امامقلى ميرزا عمادالدوله فرزند محمد على ميرزا دولتشاه فرزند فتحعلى شاه قاجار بود. پدرش مرحوم آیت‌الله حاج شيخ محمد هادى جليلى ابن حاج شيخ عبدالرحيم بن حاج شيخ عبدالرحمن بن شيخ عبدالاحد بن ملا عبدالجليل بود و اصالت حسب و نسبش از هر دو سوى ظاهر است
تاريخ تولد او خورشيدى بود.مصادف با سال خورشيدى بود كه در دبيرستان شاهپور کرمانشاه به تحصيل اشتغال داشت و در خارج از دبيرستان هم نزد مرحوم ميرزا باقر توحيدى و ديگران صرف و نحو عربى مى آموخت در سال كه شاعر دانشمند شادروان آزاد همدانى مأموريت کرمانشاه يافت و رئيس دبيرستان شاهپور شد "بيدار" سخت فريفت بزرگوارى و فضل و ادب او گرديد، آزاد هم محبت خود را از او دريغ نداشت و اجازه داد عصرها پس از تعطيل دبيرستان نزدش برخى متون ادبى و قصائد اساتيد شعر كهن زبان فارسى را كه در "مجمع الفصحاء" نقل شده است بخواند. در همان زمان بود كه به شاعرى متمايل شد و شروع به گفتن اشعارى كرد كه به نظر آزاد مى رسانيد و او هم جهت اصلاح گفته‌هايش رغبت نشان مى داد
"بيدار" در اول آذرماه پس از شصت و يكسال زندگى در تهران وفات يافت
آثار
صرف و نحو يا دستور زبان فارسى
تاريخ ادبيات از زمان صفويه تا دور مشروطه
تاريخ خاندان زنگنه كه ناتمام مانده است.
ترجم فارسى كتاب زبدة النصرة و نخبة العصرة تأليف بندارى اصفهانى كه در تاريخ سلسل سلجوقيان می‌باشد.
تأليف بخش دوم كتاب کرمانشاهان باستان.
منتخب غزليات شباب کرمانشاهى.
تاريخ اوقاف در کرمانشاه كه اين نيز ناتمام مانده است.
جز اينها ديوانى از او به يادگار مانده در حدود دو هزار بيت مشتمل بر انواع شعر كه اغلب غزلها، حاكى از احساسات رقيق و عواطف لطيف و شور و حال گوينده است.