شریعتی مزینانی، محمدتقی
نام | شریعتی مزینانی، محمدتقی |
---|---|
نام های دیگر | شریعتی، محمدتقی
مزینانی، محمدتقی |
نام پدر | |
متولد | 1286 ش |
محل تولد | سبزوار |
رحلت | 1366 ش |
اساتید | |
برخی آثار | وحی و نبوت در پرتو قرآن |
کد مؤلف | AUTHORCODE2059AUTHORCODE |
استاد محمّد تقى شريعتى از مصلحان و نوگرايان اسلامى و از پيشقراولان تفكر جديد اسلامى در ايران معاصر است.وى در برنامههاى اصلاحى خويش تكيه به قرآن داشت و از مفسّران و قرآن شناسان بزرگ اين عصر به شمار مىرفت.تفسير وى از واپسين جزء قرآن-كه ذيل عنوان تفسير نوين به درياى سياه مركّب فرو رفته- دلهاى بسيارى از جويندگان دانش قرآن را سفيد كرده است.
گرامى گردانندگان مجلّۀ بيّنات-كه از آخرين نسل شاگردان استاد شريعتى و از شيفتگان اويند-نظر به معرّفى اين مرد قرآنى در اين مجلّۀ قرآنى داشتند.مقالۀ حاضر عهدهدار بيان كمى از بسى از ابعاد زندگى و انديشههاى اين عالم ربّانى است. باشد كه خوانندگان قرآن پسند اين جريده را به كار آيد و جوانان را شوق قرآن جويى افزايد.و الى اللّه المصير.
دورۀ تكوين شخصيت و تحصيلات
محمّد تقى شريعتى در سال 1286 شمسى در روستاى مزينان از توابع سبزوار، در خانوادهاى كه از طرف پدر و مادر روحانى بود، زاده شد.پدرش آقا شيخ محمود، كه از تحصيلات عالى برخوردار بود، به فتق و رتق امور شرعى اهالى مزينان اشتغال داشت.جدّ او، مرحوم آخوند ملاّ قربانعلى، كه به حكيم آخوند اشتهار داشت، از شاگردان برجستۀ حاج ملاّ هادى سبزوارى(صاحب منظومه) بود و ميان او و حاجى، كه سالها افتخار درك محضر او را داشت، مكاتباتى فلسفى به جاى مانده است.در چنين خانوادهاى كه اهل قبله و قلم بودند، به مكتبخانه رفت و پس از سپرى كردن آن دوره به تحصيل علوم دينى پرداخت.
برخى از كتابهاى دورۀ مقدّمات را نزد پدر و عمويش در مزينان فرا گرفت و سپس براى ادامۀ تحصيل روانۀ حوزۀ علميّۀ مشهد شد و در يكى از حجرات مدرسۀ فاضل خان اقامت گزيد.
مرحوم شريعتى با كوشش و پشتكار كم مانندى در اين مدرسه به درس و بحث مشغول شد و به مصداق«لا يدرك العلم براحة الجسم»، راحتى را به خويشتن حرام كرد.
شبها بدون اينكه رختخواب خويش را بگسترد، اندكى به روى كتاب مىخسبيد و سپس سراسيمه از بيم دست رفتن وقت برمىخاست و مطالعه را پى مىگرفت.روزى رختخواب خويش را-كه هميشه به آن تكيه مىزد و درس مىخواند-مىگسترد و ملاحظه مىكند كه چون مدّتها آن را نگشوده بود، بيد زده و پوسيده شده است.
نخستين استادى را كه در اين مدرسه به محضرش شتافت، عبدالجواد اديب نيشابورى (اديب اوّل) بود.سپس هنگامى كه اديب اوّل درگذشت(1344 ق)، به درس محمّد تقى اديب نيشابورى(اديب ثانى)حاضر شد و صرف و نحو و منطق و معانى و بيان و بديع را در محضر اين دو استاد نادر المثال ادبيات عرب فرا گرفت.
محمّد تقى شريعتى كتاب قوانين الاصول را نزد مرحوم حاج شيخ محمّد كاظم دامغانى و شرح لمعه را نزد مرحوم ارتضاء و حاج ميرزا احمد مدرّس يزدى و مكاسب را در محضر مرحوم سبزوارى، و بقيّۀ دروس سطح را در محضر استادان بزرگى چون شيخ هاشم قزوينى، ميرزا ابوالقاسم الهى و ديگران فرا گرفت.
در اين زمان بود كه مدارس و حوزههاى علميّه به امر رضا شاه برچيده مىشد و طلاّب را باجبار به نظام وظيفه روانه مىكردند.اين امر گر چه موجب از رونق افتادن تحصيل و تدريس در حوزهها گرديد، ولى استاد شريعتى با تحمّل مشقت و عسرت به تكميل دروس سطح پرداخت و چون براى نيل به درجۀ اجتهاد-كه براى چنين مقصودى در مشهد اقامت گزيده بود-با چنين مانع بزرگى روبرو شد، تصميم گرفت كه براى شناساندن اسلام به نسل جوان به وزارت فرهنگ(آموزش و پرورش) رود.