جزیره خضرا افسانه یا واقعیت؟
| نام کتاب | جزیره خضراء افسانه یا واقعیت؟ |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | طریقه‌دار، ابوالفضل (ترجمه و تحقيق) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 224/4 /ط4ج4 |
| موضوع | جزیره خضرا
مثلث برمودا محمد بن حسن(عج)، امام دوازدهم، 255ق. - مهدویت |
| ناشر | بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم) |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1388 ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE13453AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
جزيره خضرا افسانه يا واقعيت؟ نوشته علامه محمدباقر مجلسى، محمدتقى شوشترى، سيد جعفر مرتضى عاملى، آيت‌الله حسن زاده آملى، آيت‌الله ابراهيم امينى و با ترجمه و تحقيق از ابوالفضل طريقه‌دار، به تحقيق درباره سند و دلالت روايت داستان گونه‌اى به نام «جزيره خضرا» كه در جلد 52 كتاب بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام آمده، پرداخته است.
كتاب به زبان فارسى، در سال 1371ش و به منظور خرافه‌زدايى از مباحث «امام‌پژوهى» در گستره حديث و ترويج ديدگاه عالمان شيعى در خصوص تحريف‌ناپذيرى قرآن كريم، تدوين شده است.
ساختار
كتاب با مقدمه مؤلف در بيان انگيزه نقد اين داستان، آغاز شده و مطالب، روايت جزيره خضراء را بر اساس كهن‌ترين منابع موجود، به صورت گزارشى و تحليلى، در دو بخش، مورد بررسى و نقد قرار داده است:
در بخش نخست، نظريه طرفداران واقعيت اين داستان و داستان ابن انبارى، انطباق داستان جزيره خضرا بر مثلث برمودا و وجود بشقاب پرنده‌ها در اختيار ساكنين اين جزيره را ارائه مى‌شود.
در اين قسمت، عمدتاً مطالب كتاب «جزيره و تحقيقى پيرامون مثلث برمودا» از ناجى نجار، با ترجمه على‌اكبر مهدى‌پور مطرح شده است.
در بخش دوم، افسانه بودن داستان جزيره خضرا و نقد نظريه انطباق آن بر مثلث برمودا و مباحثى دراز دامن پيرامون مسأله ازدواج و مسكن امام زمان(عج) عرضه مى‌شود.
در اين قسمت، ديدگاه برخى از فقها و فضلا به تفصيل و يا كوتاه، در نقد داستان جزيره خضرا آمده است؛ از جمله نقد مفصل سيد جعفر عاملى كه قسمت متنابهى از محتواى بخش دوم را تشكيل مى‌دهد.
گزارش محتوا
بخش اول، در سه قسمت، ارائه شده است:
در قسمت اول، بعد از نقل كامل داستان سفر به جزيره خضرا توسط «على ابن فضال» و قصه ديگرى كه «كمال‌الدين بن انبارى» آن را نقل كرده و از بعضى جهات، مشابه داستان جزيره خضرا است، به اشتراكات آن دو اشاره مى‌شود؛ از جمله اين كه:
- محل سكونت امام زمان(عج) و فرزندانش در جزايرى ميان درياست.
- امام زمان(عج) اكنون داراى عيال و فرزند است.
- جزيره‌ها بسيار باصفا و سرسبزاند.
- مسئله رؤيت و ديدن امام زمان(عج).
- نظم اجتماعى، رفاه و كيفيت سلوك مردم در آن جزيره بسيار عالى است.
- راوى اصلى هر دو داستان، مجهول‌الهويه‌اند.
دوم، ادعاى ناجى النجار پيرامون اين كه جزيره خضرا همان مثلث برموداست، از كتاب وى نقل شده است.
موقعيت جغرافيايى مثلث برمودا، سرگردانى دانشمندان در مورد اين نقطه از زمين و اين كه در آن جا چه اتفاقاتى رخ مى‌دهد، ارتباط مثلث برمودا و نيروهاى غيبى، نظريه دانشمندان در مورد آن از جمله پروژه بوليمود و تئورى‌هاى ديگر و سرانجام نظريه ناجى النجار در مورد مثلث برمودا كه همان جزيره خضراست يا نه، از مباحث اين بخش است.
در سوم، ادعاى ديگر ناجى النجار مبنى بر اين كه احتمال دارد، بشقاب پرنده‌ها در اختيار ساكنان جزيره خضرا باشند، بيان شده است.
داستان بشقاب‌هاى پرنده، نخستين بشقاب پرنده، اقوال دانشمندان در مورد آن‌ها و اين كه چى كسى آن‌ها را در اختيار دارد، از عناوين اين قسمت است.
در بخش دوم، درباره اين بحث مى‌شود كه آيا روايت جزيره خضرا، سند معتبرى دارد؟ آيا افرادى كه اين روايت از آن‌ها نقل شده، ساختگى يا مجهول‌اند يا خير؟ آيا محتوا و دلالت آن با مبانى دين ناسازگار است؟ و...
در خصوص سند اين روايت، مؤلف به نكات ذيل اشاره مى‌كند:
- فردى كه در ابتداى روايت مى‌گويد: «در خزانه اميرالمؤمنين...، رساله‌اى به خط فضل بن يحيى طيبى يافتم.» ناشناخته و اسم، نسب و خصوصيات آن كاملا مجهول است.
- چگونه اين شخص مجهول خط طيبى را شناخته است.
- معاصران او؛ مانند علامه حلى(ره) و ابن داود، اين روايت را ناديده گرفته و آن را نقل نكرده‌اند.
- على ابن فضال، داستان را در حضور طيبى و گروهى از علماى حله توضيح مى‌دهد و حال آن كه هيچ فردى از اين عده، اين داستان را نقل نكرده است.
بعد از بررسى سند و دلالت اين حديث، مؤلف چنين نتيجه‌گيرى مى‌كند كه اين روايت، از جهت سند و متن، صحيح نبوده و قابل اعتماد نيست.
وى معتقد است، هيچ ارتباطى ميان جزيره خضرا و مثلث برمودا وجود نداشته و قبل از خاتمه دادن به بحث اين داستان، ملاحظاتى درباره شواهد ارتباط بين جزيره و مثلث مطرح مى‌كند. البته با ادعاى اين كه وارد تأييد يا تكذيب مطلبى كه راجع به حالت غيرعادى داشتن منطقه برمودا گفته مى‌شود، نشده است.
وضعيت كتاب
فهرست مطالب در ابتدا و كتاب‌نامه كتاب‌ها، روزنامه‌ها و مجلاتى كه در متن از مطالب آن‌ها استفاده شده، در انتهاى كتاب آمده است.
منابع مقاله
- مقدمه متن كتاب.
- پارسا با مشاركت بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود(عج) و انتشارات مسجد جمكران، (1388)، «امام مهدى(عج) در آينه قلم كارنامه منابع پيرامون امام مهدى(عليه‌السلام) و مهدويت»، قم، مؤسسه اطلاع‌رسانى اسلامى مرجع، ج1 ص155.
- سايت خبرى حوزه نت.
وابسته‌ها
جزیره خضرا و تحقیقی پیرامون مثلث برمودا
پیوندها
مطالعه کتاب جزیره خضراء افسانه یا واقعیت؟ در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور