شروط و آداب تفسیر و مفسر
| نام کتاب | شروط و آداب تفسیر و مفسر |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | ایزدی مبارکه، کامران (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 91/5 /الف9ش4 |
| موضوع | تفسیر - فن |
| ناشر | امير کبير |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1376 ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE3069AUTOMATIONCODE |
معرفی اجمالی
شروط و آداب تفسیر و مفسر تألیف كامران ايزدى مباركه می‌باشد.اين كتاب پيرامون شرايط و روشهاى تفسير قرآن كريم نوشته شده كه در آن به علومى كه يك مفسر براى تفسير قرآن نيازمند است اشاره و توضيحاتى داده شده، سپس روشهاى تفسيرى را بيان نموده وآنها را مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد.هدف از نوشتن اين كتاب(همانگونه كه خود مؤلف در مقدمه اشاره مى‌كند) ارائه ملاكها و ضوابطى است كه بتوان تفسير صحيح و مقبول را از انواع گوناگون تفسير جدا ساخت.
وى هر كدام از روشهاى تفسيرى كه با ملاكها و ضوابط مورد نظر خويش سازگارى ندارد مورد نقد قرار داده و در پايان روش تفسير اجتهادى را انتخاب مى‌نمايد.
ساختار
كتاب داراى يك مقدمه و 3 بخش و 23 فصل مى‌باشد كه فهرست مطالب آن به شرح ذيل است:
بخش اول:مباحث مقدماتى شامل چهار فصل:معناى لغوى و اصطلاحى تفسير اهميت و ضرورت علم تفسير، فرق تفسير و تاويل.تفسير به راى
بخش دوم:علوم مورد نياز مفسر-شامل سيزده فصل:علم لغت علم نحو-تعريف-بلاغت-علوم قرآنى-علم الحديث-علم فقه -علم اصول فقه-تاريخ امتهاى گذشته-تاريخ عرب در جاهليت و صدر اسلام آگاهى از بينش‌هاى فلسفى كلامى و علمى-آگاهى از نظرات ساير مفسران علم موهوب
بخش سوم:بررسى روشهاى تفسيرى-شامل 6 فصل
فصل اول:روش تفسير اثرى
فصل دوم:روش تفسير كلامى
فصل سوم:روش تفسير فلسفى
فصل چهارم:روش تفسير رمزى و اشارى
فصل پنجم:روش تفسير علمى
فصل ششم:روش تفسير اجتهادى
ويژگى‌ها
- بخش دوم(علوم مورد نياز مفسر) فصل چهارم:در اين فصل پس از بحث پيرامون علم معانى و بيان و تعريف آنها، براى هر كدام از آنها مثالهايى از قرآن را ذكر مى‌نمايد
- بخش سوم-فصل اول-روش تفسير اثرى-اين روش را به صورت مبسوط شرح داده، نظرات و آراء صاحبان راى در اين قسم از تفسير مخصوصاعلامه طباطبائى را مورد بررسى قرار داده در پايان شواهدى از قرآن پيرامون اين نوع از تفسير را ذكر مى‌نمايد
- بخش سوم-فصل ششم-روش تفسير اجتهادى را مورد بحث قرار داده پس از نقد و بررسى ديدگاههاى موافق و مخالف در اين روش، نتيجه مى‌گيرد كه اين روش نسبت به ساير روشها برترى دارد.و اشكالات ديگر روشها در او كمتر موجود است لذا بهترين روش را همين روش مى‌داند.
- بخش دوم-فصل پنجم-علوم قرآنى-بحث مربوط به قرائت‌هاى مختلف در اين قسمت ملاكهاى سه گانه (مشهور) را براى صحت قرائت‌ها ذكر نمود.
- آنها را مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد و در پايان خود، ملاك صحيح پذيرش در قرائت‌ها را بيان مى‌كند كه عبارتند از:
- موافقت قرائت با متن ثبت شدۀ معروف بين عموم مسلمين از جهت ماده و صورت
- موافقت آن با فصيح‌ترين و شايع‌ترين وجه در زبان عربى
- عدم تعارض آن با ادلۀ قطعى
- آنها را مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد و در پايان خود، ملاك صحيح پذيرش در قرائت‌ها را بيان مى‌كند كه عبارتند از:
- بخش دوم-فصل پنجم-علوم قرآنى-بحث نسخ در قرآن
- در این بحث پس از تعريف نسخ از نظر لغوى و اصطلاحى و بيان اقسام سه گانۀ آن-قسم سوم كه نسخ حكم دون تلاوت است را به سه قسم تقسيم نموده كه ناسخ گاهى سنت است گاهى آيه و...
- بخش سوم-فصل دوم-روش تفسير كلامى-در اين فصل، در ابتدا عقايد گروههاى مختلف اسلامى را شرح داده سپس نمونه‌هاى از روش تفسير فرقۀ معتزله را بيان مى‌نمايد.
نسخه شناسى
كتاب يك جلد و متن آن فارسى و داراى 392 صفحه است
پیوندها
مطالعه کتاب شروط و آداب تفسیر و مفسر در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور