مدخل إلی التفسير و علوم القرآن
| نام کتاب | مدخل الی التفسیر و علوم القرآن |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | خلف، عبدالجواد (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 91 /خ8م4 |
| موضوع | تفسیر - فن
قرآن - شان نزول قرآن - علوم قرآنی |
| ناشر | دار البيان |
| مکان نشر | قاهره - مصر |
| سال نشر | 2003 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE3151AUTOMATIONCODE |
معرفى كتاب
مدخل إلی التفسير و علوم القرآن کتابى است به زبان عربى، نوشته دكتر عبدالجواد خلف كه به موضوع تفسير و علوم قرآنى مى‌پردازد.نويسنده در اين كتاب از وحى الهى كه در قرآن كريم متجلّى است به عنوان ريشه‌هاى تمدّن اسلامى ياد مى‌كند، تمدّنى كه با تكيه و اعتماد بر منبع عظيم قرآن، نظم و نسق خاصى يافته و روشى از زندگانى به ساير أمّت‌ها در همۀ زمان‌ها و مكان‌ها ارائه كرده است.مراد نويسنده از وحى الهى در مفهوم تمدّن اسلامى اعم از قرآن، كه از آن به وحى جلى، و سنت، كه از آن به وحى خفى تعبير مى‌كند مى‌باشد.نگارنده معتقد است كه تمدّن هرقومى از ديانت ايشان مايه مى‌گيرد و حتّى تمدّن امت‌هايى كه فاقد دين هستند از دين ايشان سرچشمه مى‌گيرد و دين آنها همانا عبارتست از اينكه:
«هيچ دينى ندارند».و اين ازآن‌روست كه «دين» امرى غريزى در وجود انسان است كه بشر نمى‌تواند نسبت بدان بى‌اعتنا باشد.
نويسنده از آنجا كه سنّت نبى مكرم اسلام صلى‌اللّه‌عليه‌وآله‌و‌سلّم را بيان و تفسير قرآن كريم مى‌داند، به اهميّت علم تفسير در بيان مراد خداوند متعال چه در عقايد و چه در احكام و چه در اخلاقيات اشاره كرده و علومى را كه در خدمت تفسير قرآن درمى‌آيند برمى‌شمرد.
ازاين‌رو نگارنده مطالب كتاب را در دو بخش اساسى خلاصه مى‌كند:
در بخش اول به موضوعاتى مى‌پردازد كه در بحث و بررسى ريشه‌هاى تمدّن اسلامى مهمّ به شمار مى‌رود. و در بخش دوم برخى از موضوعات مرتبط با علم تفسير قرآن و نيز علوم قرآنى را يادآور مى‌شود.
ساختار
كتاب حاضر مشتمل بر يك مقدمه از نويسنده و دو بخش اساسى ذيل و يك خاتمه و فهرست منابع و مآخذ و نيز فهرست موضوعات مى‌باشد:
القسم الاول: «جذور الحضارة الاسلامية» اين بخش مشتمل بر چهار مبحث زير مى‌باشد:
المبحث الاول:تمهيد. المبحث الثاني:الوحى الالهى. المبحث الثالث:السنة النبوية المشرفة(الوحى الخفى). المبحث الرابع:القرآن الكريم(الوحى الجلى).
القسم الثاني: «علوم القرآن الكريم» که داراى يك مقدمه و هفت باب ذيل مى‌باشد.
در مقدمه به فائدۀ علوم قرآن و تطور و تحول آن علوم اشاره مى‌شود.
الباب الاول: «علم التفسير» که به جايگاه علم تفسير و خاستگاه و مراحل آن، معرفى چهار تن از صحابى پيامبر(ص) که بيش از ديگران به تفسير قرآن كريم اقدام نموده‌اند، تفسير در عصر تابعين، تفسير مأثور و مراحل و روشهاى آن، تفسير در آغاز عهد تدوين، تفسير به رأى و اقسام آن و تفسير فقهى پرداخته شده است.
الباب الثاني: «علم نزول القرآن الكريم»
الباب الثالث: «علم أسباب النزول»
الباب الرابع: «علم معرفة أول ما نزل و آخر ما نزل»
الباب الخامس: «علم معرفة المكّى و المدنى»
الباب السادس: «علم الناسخ و المنسوخ»
الباب السابع: «علم القرائات»
نسخه‌شناسى
كتاب حاضر به قلم دكتر عبدالجواد خلف و به زبان عربى نگاشته شده است. نسخه حاضر در برنامه در قطع وزيرى با جلد شوميز در 248 صفحه از سوى «دار البيان للطباعة و النشر» در سال 2003م منتشر شده است.نوبت چاپ و محل چاپ كتاب نامعلوم است.
منابع مقاله
متن كتاب
وابسته‌ها
پیوندها
مطالعه کتاب مدخل الی التفسیر و علوم القرآن در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور