آسیب‌شناسی و روش‌شناسی تفسیر معصومان علیهم‌السلام
| نام کتاب | آسیب شناسی و روش شناسی تفسیر معصومان علیهم السلام |
|---|---|
| نام‌های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | رستمی، علی‌اکبر (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 91/5 /ر5آ5 |
| موضوع | ائمه اثناعشر - جنبههای قرآنی
تفاسیر شیعه - بررسی و شناخت تفسیر - فن |
| ناشر | کتاب مبين |
| مکان نشر | رشت - ایران |
| سال نشر | 1380 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE10530AUTOMATIONCODE |
معرفى کتاب
آسيب‌شناسى و روش‌شناسى تفسير معصومان عليهم‌السلام اثرى است به زبان فارسى كه توسط آقاى على اكبر رستمى به نگارش درآمده است.
پيوند ريشه‌دار و استوار قرآن و عترت، لزوم پژوهش ژرف سخنان تفسيرى ايشان را براى تفسيرپژوهان، به منظور ارائه تفسيرى قابل اطمينان از قرآن آشكار مى‌سازد.اما بهره‌مندى از اين سخنان نيازمند شناسايى آسيب‌ها و آفاتى است كه در گذر زمان باعث ايجاد ناراستى‌هايى در دو حوزۀ سند و متن آنها شده است.در اين کتاب جايگاه و نقش روايات تفسيرى معصومان(ع) در تفسير و آسيب‌شناسى و روش‌شناسى آن به بحث نهاده شده است.
قبل از ورود به موضوع اصلى، ابتدا دربارۀ پيوند معصومان(ع) با قرآن، با توجه به رواياتى چون حديث شريف ثقلين، سخن به ميان آمده و گفتار شمارى از عالمان برجسته شيعه و اهل تسنن دربارۀ سند و محتواى آن بازگو شده است.در ادامه به طرح پرسشى دربارۀ روايات تفسيرى و پاسخ آن پرداخته شده و آن اينكه آيا مى‌توان با همان ملاك و روش ارزشگذارى روايات در حوزۀ فقه به سراغ روايات تفسيرى رفت.ديدگاه شمارى از مفسران و صاحب نظران در اين زمينه كه آيا تعبدبه روايات تفسيرى همانند تعبدبه روايات فقهى جايز است يا نه، مطرح شده است.نگارنده پس از مقايسه‌اى ميان آنچه در فقه گفته شده با آنچه در اصول گفته مى‌شود، ديدگاههاى مخالف نظريه امكان تعبدبه روايات تفسيرى را بيان و سپس تحليلى در ثمرۀ عملى آن دو ارائه نموده است.
در فصلى ديگر از کتاب، آسيب‌ها و آفاتى نظير خلط تفسير و تأويل(ظاهر و باطن)، غلوّ، اسرائيليات و...كه دامنگير روايات تفسيرى است با راهكارهاى عملى شناخت آن بررسى شده است.و در نهايت شمارى از روشهاى تفسيرى معصومان عليهم‌السلام همچون تفسير قرآن به قرآن، تفسير ظاهر و باطن قرآن، تفسير از رهگذر تمثيل، تفسير واژگانى و بهره‌گيرى از قواعد زبان عربى در تفسير برخى آيات، به تفصيل مورد بررسى قرار گرفته و چگونگى كارآيى و كارآمدى هريك با مثالهاى آن توضيح داده شده است.
ساختار کتاب
کتاب شامل يادداشتى از «دبيرخانه نمايشگاه قرآن كريم»، چكيده‌اى از مطالب کتاب، فهرست مطالب، پيشگفتار نويسنده و چهار فصل ذيل مى‌باشد: فصل اول: «پيوند معصومان(ع) با قرآن» به بررسى عناوين ذيل مى‌پردازد:جايگاه پيامبر(ص) در ساحت قرآن، عترت و قرآن، حديث ثقلين، نگاهى به سند حديث، شمار جانشينان پيامبر(ص)، ميراث تفسيرى معصومان(ع) و....
فصل دوم: «جايگاه و نقش روايت در تفسير» عناوينى چون:ضرورت بحث، اعتبار خبر واحد در فقه از نگاه شيعه، چارچوب حجيت خبر واحد، چگونگى حجيت خبر واحد نزد اهل تسنن، ارزش روايت در تفسير از ديدگاه شيعه، اهل سنت و روايات تفسيرى و...را دربرمى‌گيرد.
فصل سوم: «آسيب‌شناسى روايات تفسيرى و راه‌حل‌هاى آن» به ضرورت آسيب‌شناسى، روش پالايش روايات تفسيرى، آسيب‌هاى تفاسير روايى و راه‌حل‌هاى آن مى‌پردازد.فصل چهارم: «روشهاى تفسيرى معصومان عليهم‌السلام» چيستى روش‌شناسى،ضرورت و نقش روش‌شناسى در تفسير، تفسير قرآن به قرآن، تفسير ظاهر و باطن قرآن، جرى و تطبيق، حقيقت «جرى»، خاستگاه «جرى»، نسبت «جرى» با معناى نخست باطن، گستردگى جرى و تطبيق در روايات تفسيرى،ضوابط تأويل، تفسير از رهگذر تمثيل، تفسير واژگاني و بهره‌گيرى از قواعد زبان عربى در تفسير برخى آيات، مورد بحث و بررسى قرار مى‌گيرد.
در پايان هم فهرست منابع و مآخذ مورد استفاده نويسنده کتاب، به همراه خلاصه انگليسى مطالب کتاب درج شده است.
نسخه‌شناسى
کتاب به قلم آقاى على اكبر رستمى نگاشته و در قطع وزيرى با جلد شوميز در 204 صفحه براى بار نخست در سال 1380 شمسى از سوی «انتشارات کتاب مبين» رشت به چاپ رسيده است.
پیوندها
مطالعه کتاب آسیب شناسی و روش شناسی تفسیر معصومان علیهم السلام در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور