كمال‌الدين و تمام النعمة (انتشارات اسلامیه)
| نام کتاب | كمال الدين و تمام النعمة |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | کمال الدین و تمام النعمة في اثبات الغیبة و کشف الحیرة |
| پدیدآورندگان | ابن‌بابویه، محمد بن علی (نويسنده)
غفاری، علیاکبر (مصحح) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 141/5 /م9الف2 1359 |
| موضوع | محمد بن حسن (عج)، امام دوازدهم، 255ق. - احادیث
محمد بن حسن (عج)، امام دوازدهم، 255ق. - غیبت - احادیث مهدویت - احادیث |
| ناشر | دار الکتب الإسلامیة |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1395 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE1533AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
كمال الدين و تمام النعمة، معروف به إكمال الدين صدوق، تأليف شيخ صدوق(ره)، به زبان عربى و در موضوع غيبت و ظهور امام زمان(عج) است. استاد، على‌اكبر غفارى به تحقيق اين كتاب پرداخته است.
شيخ صدوق، انگيزه خود را از نگارش اين كتاب، اين‌گونه بيان مى‌فرمايد: «بعد از سفر به مشهد مقدس و زيارت على بن موسى الرضا (ع)، به نيشابور رفتم؛ در آن‌جا، شيعيانى كه به ديدن من مى‌آمدند، شبهاتى را در باره امام زمان(ع) مطرح كردند كه من هم سعى فراوانى در حل آن شبهات نمودم، تا آنكه به قم آمدم؛ در آن‌جا نيز شيخ نجم‌الدين، ابوسعيد، محمد بن حسن بن محمد بن احمد بن على بن صلت قمى به ديدارم آمد؛ او، نيز از من درخواست نگارش كتابى در اين باره داشت و من هم به ايشان وعده اجابت دادم، تا آنكه شبى، امام زمان(ع) را در خواب ديدم؛ آن حضرت، به من فرمود: «چرا كتابى در باره غيبت نمى‌نويسى تا خداوند به‌وسيله آن، حوائجت را برآورده سازد؟» عرض كردم: «اى فرزند رسول خدا! من در اين باره چند كتاب نوشته‌ام». آن حضرت، فرمود: «اينك، كتابى بنويس و در آن، به غيبت‌هاى پيامبران الهى اشاره كن». پس از آن، از خواب بيدار شدم و بر آن شدم تا اين كتاب را به نگارش درآورم.
اين كتاب، از قديمى‌ترين و معتبرترين منابع روايى شيعه در باره امام زمان(ع) مى‌باشد.
ساختار
اين كتاب، مشتمل بر 63 باب است.
گزارش محتوا
شيخ صدوق، در اين كتاب، بسيارى از مباحث اعتقادى شيعه را در باره امام زمان مطرح نموده است و نمونه‌هاى فراوانى از غيبت پيامبران الهى را آورده و به بررسى كامل امامت حضرت مهدى(ع)، تولد ايشان، روايات پيامبر و ائمه(ع)، در باره ظهور آن حضرت، كسانى كه به خدمت آن حضرت رسيده‌اند و شرايط دوران ظهور ايشان و موضوعاتى از قبيل اينكه آفرينش حجت خدا قبل از آفرينش ديگر انسان‌ها بوده است، فقط خداوند حق انتخاب خليفه و جانشين خود را دارد، اثبات غيبت و حكمت آن، جواب‌هاى ابن قبه، نامه‌هاى آن حضرت، علامات ظهور، ثواب انتظار و... پرداخته است.
اهميت ويژه اين كتاب، در نقل اقوال عالم بزرگ شيعى دوره غيبت صغرى؛ يعنى ابوجعفر، محمد بن عبدالرحمن بن قبه رازى (متوفاى قبل از 319ق) است. دانسته‌هاى ما در باره اين عالم شيعى، محدود به نكاتى است كه ابن نديم و نجاشى آورده‌اند و ديگر عالمان رجالى، نكته چندانى به نكات ايشان نيفزوده‌اند. به گفته نجاشى، ابن قبه، نخست از معتزليان بوده و سپس به تشيع گرويده است.
از ديگر ويژگى‌هاى اين كتاب، نقل برخى از توقيعات صادر شده از ناحيه مقدسه است. شيخ صدوق برخى از مطالب اين بخش را از متون كهن‌تر و گاه به نحو شفاهى از برخى مرتبطان با نواب اربعه نقل كرده است.
وضعيت كتاب
كمال الدين، به زبان عربي، در دو جلد، با تحقيق استاد، على‌اكبر غفارى، توسط انتشارات دارالكتب الإسلامية قم، در سال 1395ق، چاپ شده است.
نسخه حاضر در برنامه، توسط آقاى محمدباقر كمره‌اى به فارسى ترجمه و در دو جلد (ج اول، 452 صفحه و ج دوم، 400 صفحه)، در قطع وزيرى، با جلد گالينگور، توسط انتشارات اسلاميه تهران، منتشر شده است.
منابع مقاله
1. رحمتى، محمدكاظم، چند نكته در باره كتاب كمال الدين و تمام النعمة شيخ صدوق، كتاب ماه دين، شهريور 1383، شماره 83 - 84.
2. محمدرضا ضميرى، كتاب‌شناسى تفصيلى مذاهب اسلامى، ص 270 - 271.
3. مقدمه محمدباقر كمره‌اى (مترجم).
وابسته‌ها
پیوندها
مطالعه کتاب كمال الدين و تمام النعمة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور