التوحيد
| نام کتاب | التوحيد |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | ابن‌بابویه، محمد بن علی (نويسنده)
حسینی طهرانی، هاشم (مصحح) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 129 /الف2ت9 |
| موضوع | احادیث شیعه - قرن 4ق.
توحید |
| ناشر | جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامي |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1416 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE1451AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
التوحيد به زبان عربى، از شيخ صدوق، ابوجعفر، محمد بن على بن حسين بن بابويه قمى (305 - 381ق)، از چهره‌هاى برجسته فقها و روات شيعه در قرن چهارم هجرى است.
اين كتاب، مشهور به «توحيد صدوق» يا «توحيد ابن بابويه» است.
موضوع كتاب، روايات حضرت رسول خدا (ص) و ائمه معصومين (ع)، پيرامون توحيد و شناخت ذات و صفات و اسما و افعال خداوند متعال و ديگر مباحث مهم كلامى است.
اين كتاب، در شناخت خداوند متعال و معرفى ديدگاه شيعه درباره مباحث توحيد، كتابى ارزش‌مند است و پيوسته مورد توجه علما و فقهاى شيعه قرار داشته و از معتبرترين اصول روايى شيعه به شمار مى‌آيد و روايات آن نيز در بسيارى از مجموعه‌هاى روايى شيعه، مانند «بحار الأنوار» آمده و به آنها استناد شده است.
شيخ صدوق، درباره انگيزه نگارش اين كتاب مى‌گويد: «امرى كه موجب گشت تا اين كتاب را به رشته تحرير درآورم، اين بود كه ديدم برخى از مخالفين به علماى شيعه نسبت تشبيه و جبر مى‌دهند. دليل آن هم رواياتى بود كه در كتاب‌هاى شيعه ديده بودند و با ناآگاهى از معانى و تفسير آنها، معنايى غلط براى آن بيان مى‌كردند و با اين كار چهره مذهب ما را در برابر مردم زشت و ناپسند نشان مى‌دادند. من هم با قصد قربت به درگاه الهى، اقدام به نگارش اين كتاب در توحيد و نفى تشبيه و جبر نمودم».
ساختار
اين كتاب، شامل 583 حديث است كه در 67 باب توسط مؤلف تنظيم شده‌اند.
گزارش محتوا
توحيد صدوق، شامل رواياتى از اهل بيت عصمت و طهارت درباره توحيد و مباحث مربوط به آن است مانند:
پاداش يكتاپرستان و عرفا، يكتاپرستى و نفى تشبيه، معناى واحد، توحيد و موحد، معناى «قُل هوَ اللّه أحَد»، اثبات جسم و صورت نداشتن خداوند، روايات درباره ديدن خداوند، قدرت، صفات ذات و صفات افعال، تفسير «كل شيء هالك إلا وجهه»، تفسير «و الأرض جميعا قبضته»، نفى زمان و مكان و حركت از خداوند متعال، اسماء الله، اثبات حدوث عالم و مباحث مفيد و مهم فراوان ديگر.== وضعيت كتاب ==
شرح‌هاى متعددى بر اين كتاب نگاشته شده، مانند:
1. شرح حكيم عارف، قاضى محمدسعيد قمى، شاگرد فيض كاشانى كه در سال 1099، به رشته تحرير درآمده است.
2. شرح امير محمدعلى نائب الصدارة كه آن را در شهر مقدس قم نوشته است.
3. شرح فارسى مولى محمدباقر سبزوارى، درگذشته به سال 1090ق.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.