ترجمه و متن کتاب من لايحضره الفقيه
| نام کتاب | ترجمه و متن کتاب من لايحضره الفقيه |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | من لا یحضره الفقیه. فارسی - عربی |
| پدیدآورندگان | ابن‌بابویه، محمد بن علی (نويسنده)
غفاری، علیاکبر (مترجم و شارح) غفاری، محمدجواد (مترجم) بلاغی، صدرالدین (مترجم) |
| زبان | فارسی
عربی |
| کد کنگره | BP 129 /الف2 م8041 1367 |
| موضوع | احادیث احکام - قرن 4ق.
احادیث شیعه - قرن 4ق. |
| ناشر | نشر صدوق |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1367 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE2695AUTOMATIONCODE |
ترجمه من لا يحضره الفقيه به اهتمام آقايان على اكبر غفارى، محمد جواد غفارى و صدر بلاغى
به انجام رسيده است.
اين كتاب، اثر فتوايى شيخ صدوق(ره)است.ايشان آن دسته از رواياتى كه بدان فتوا داده و
به صحت صدورش از معصومين (ع)وثوق و قطع داشته آورده است.
نگاهى به ترجمه
اين گفتۀ مترجمان در اول كتاب است: «آرزوى ديرينه ما براى ترجمه يكى ديگر از غنى‌ترين منابع فقه شيعى به زبان
پارسى و قابل استفاده عموم پارسى‌زبانان، همراه با متن اعراب‌گذارى شده،جامه عمل پوشيد».
براى اينكه ترجمه‌اى به چنين ويژگيهايى آراسته شود و هدف و مقصود مترجمان متحقق شود آنها بايد داراى چه ويژگيها
و شرايط و چه مرحله‌اى را بايد طى كنند؟اصل اوّل بهره‌گيرى از اصول و مبانى لازم و مناسب ترجمه است
كه عبارت است از:آشنايى و تسلّط با زبان متن كتاب و فهم درست متن مبداء، آشنايى و تسلّط
كافى بر زبان ديگر (مقصد)، آشنايى با زبان‌شناسى مقابله‌اى و امانت‌دارى در ترجمه و اصل ديگر
انتخاب صحيح نوع و شيوه ترجمه است.و با عنايت به آنچه از مترجمان آمد بررسى ما محدود به حيث روانى
و سلامت جملات و چگونگى ترجمه عبارات و ميزان موفقيّت آنها در انتقال معنا به مخاطب كه عموم پارسى‌زبانان
هستند و همچنين ميزان دقت مترجم در حفظ امانت مى‌شود و اگر به ترجمه موجود در پيش رويمان بنگريم
متوجّه مى‌شويم كه برادران غفارى و صدر بلاغى تا حدّ بسيار زيادى در اين زمينه موفقيّت كسب كرده‌اند و اصول فوق را
با آنكه مترجمان چندين نفر هستند توانسته‌اند تا حدّ زيادى رعايت نمايند و روى هم رفته ترجمه‌اى دقيق و شيوا و روان‌ارائه كنند با اينكه در برخى موارد كمى مترجمان دچار پيچيدگى معنوى و تقييد لفظى شده‌اند و خواننده با ترجمه‌اى يك دست
در تمام جاهاى مجلدات برخورد نمى‌كند.
از ديگر ويژگيهاى اين ترجمه، اشراف و نظارت استاد عاليقدر على اكبر غفارى بر كليه مراحل كار و ترجمه است و
كليه مطالبى كه تحت عنوان «شرح» یا «توضيح» در ترجمه 6 مجلد كتاب آمده است
مربوط به خود ايشان است كه ايشان با اخراج احاديث اين اثر و تصحيح موارد دشوار حديثى كمك
قابل توجهى به بهره‌گيرى و فهم درست خوانندگان از اين اثر نموده است.
حال به برخى ديگر از مزاياى اين ترجمه بطور خلاصه اشاره مى‌شود:آوردن متن عربى با اعراب‌گذارى بالاى صفحه و ترجمه
پائين صفحه كه اين امر تطبيق را براى خواننده آسان نموده است، براى روايات شماره تسلسل‌گزاردن، عنوان
بندى متن بر اساس فهرست مطالب و درج آن در بالاى هر باب تا خواننده از عنوان كلى بحث آگاه
شود، آوردن پاورقيهاى بسيار مفيد و مختصر،
در پايان تذكر دو نكته مفيد است:اول اينكه مترجمان كتاب بطور تفصيل عبارتند از:جلد اوّل، محمد جواد غفارى
جلد دوم محمد جواد غفارى و صدر بلاغى جلد سوم صدر بلاغى جلد چهارم و پنجم على اكبر غفارى و جلد ششم
على اكبر غفارى و صدر بلاغى و مقدّمه كتاب كه شامل مبحث شرح زندگانى شيخ صدوق،جايگاه و شأن ايشان از بيانات
علماى و بزرگان اسلام، سفرهاى او به كشورها و شهرهاى مختلف براى جمع‌آورى احاديث و در پايان ذكر خاندان شيخ صدوق(ره)
توسط محمد جواد غفارى به رشته تحرير درآمده است.
نكته دوم شيخ صدوق(ره)در بيشتر روايات اين كتاب صدر سند را حذف كرده و تنها نام صاحب اصل
و كتابى را كه از او روايت كرده، آورده است پس طريق روايى خود را به صاحب اصل و كتاب در پايان
كتاب و در بخش مشيخه ذكر كرده است.
نسخه‌شناسى
نسخه حاضر توسط نشر صدوق تهران با عنوان چاپ اول پائيز 1367 در 6 مجلد چاپ و به بازار عرضه
گرديده شده است.
منابع
مجله ماه دين،شماره 71-66، سال 1383 و شماره 85-86، آبان و آذر 1383
مجله علوم حديث،شماره 19 و 20، سال پنجم،پژوهشى در اصول و مبانى و فرآيند ترجمه قرآن، سيد محمد حسين جواهرى.
وابسته‌ها
ابن‌بابویه، محمد بن علی (نويسنده)
غفاری، علیاکبر (مترجم و شارح)
غفاری، محمدجواد (مترجم)
بلاغی، صدرالدین (مترجم)
الحاشیة علی کتاب من لا یحضره الفقیه
روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه (طبع قدیم)
ترجمه و متن کتاب من لايحضره الفقيه
لوامع صاحبقراني المشتهر بشرح الفقیه