شرح تشريح القانون
| نام کتاب | شرح تشریح القانون |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | قانون. شرح
کتاب شرح تشریح القانون |
| پدیدآورندگان | غلیونجی، پل (مراجعه)
قطایه، سلمان (محقق) ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (نويسنده) ابن نفیس، علی بن ابی‌حزم (نويسنده) اصفهانی، محمدمهدی (مقدمه‌نويس) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | R 128/3 /الف2 ق2022 |
| موضوع | پزشکی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| ناشر | دانشگاه علوم پزشكی ايران، موسسه مطالعات تاريخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1383 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE12472AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
شرح تشريح القانون، نوشته علاء الدين، ابوالحسن بن على بن ابى الحزم القرشى، معروف به ابن حزم است. اين كتاب، به زبان عربى و در توضيح بخش تشريح از كتاب قانون ابن سينا، نوشته شده است. هدف، اين بوده كه تمام مباحثى كه ابن سينا در مواضع متعدد از كتاب قانون، در باب تشريح، مطرح نموده، به صورتى منظم همراه با توضيح و تفصيل جمع‌آورى شود.
ساختار
كتاب، مشتمل بر يك مدخل و يك مقدمه پنج مبحثى و بيش از دويست عنوان كلى همچون الفصل...، الجملة...، البحث...، و... مى‌باشد.
گزارش محتوا
شارح، در ذيل هر قسمت از كلام بو على، در رابطه با تشريح تك تك اعضا، از جهت استخوان و ماهيچه و رباط و شريان و... به توضيحات وافى پرداخته و در برخى از موارد با تريف‌هايى كه بو على از اعضا نموده، مخلفت كرده يا به تكميل آنها همت گمارده يا به اشكالى كه ديگران كرده‌اند، پاسخ داده يا فوايد و منافعى را علاوه بر آنچه كه بو على براى بعضى از اعضا ذكر كرده، آورده است. وى در موارد فراوانى براى تشريح اعضا، به كلام جالينوس استناد نموده است.
پاره‌اى از مطالب مطرح شده در كتاب، اجمالا، عبارتند از: اختلاف حيوانات در اعضا(اختلاف اعضاى حيوانات با يك‌ديگر، از آن جهت است كه اعضا، آلات نفس حيوانيند و با اختلاف اين نفوس، آلات نيز مختلف مى‌شوند، چون هر نفسى، واجد اعضايى مناسب با خود است؛ مثلا شير به خاطر خصوصيت غذاييش، مى‌بايست شجاع و نيرومند باشد و اين، يك استخوان‌بندى مستحكم و نيرومندى را مى‌طلبد)؛
فوايد علم تشريح؛ مبادى علم به منافع اعضا؛ هيئت تشريح و ابزار آن؛ صور اعضاى باطنى؛ سخنى كلى در مورد استخوان‌ها(استخوان، عضوى است فاقد حس كه صلابتش به حدى است كه نمى‌توان آن را دولا كرد)؛ تقسيم استخوان‌ها با توجه به جوف‌هاى آنها و محتويات جوف‌ها؛ مفصل‌ها و تقسيم استخوان‌ها با توجه به مفصل‌ها؛ تشريح تمام استخوان‌هاى سر؛ تشريح استخوان‌هاى دو فك و بينى؛ تشريح دندان‌ها؛ شكل طبيعى سر؛ اشكال غير طبيعى سر؛ منفعت صلب(صلب، عضوى است متشكل از چند فقره مرتبط به هم كه بيشتر جرم آن فقره‌ها را گوشت فراگرفته است و داراى جوفى ممتد در درازا است و نخاع، درون آن جاى دارد)؛ تشريح فقرات؛ منفعت گردن و تشريح استخوان‌هاى آن؛ تشريح دنده‌ها(يكى از منافع دنده‌ها آن است كه حافظ شش و قسمتى از دستگاه گوارش است)؛ تشريح ترقوه؛ تشريح كتف؛ مهره‌هاى پشت و منافع آنها؛ تشريح بازو؛ شكل طرف پايين بازو؛ تشريح مچ؛ تشريح آرنج؛ تشريح انگشتان؛ منفعت ناخن‌ها؛ تشريح استخوان ران؛ تشريح استخوان ساق؛ سخنى كلى در باب عصب و ماهيچه و رباط؛ تشريح ماهيچه پيشانى؛ تشريح ماهيچه‌هاى چشم؛ تشريح ماهيچه گونه؛ تشريح ماهيچه لب؛ تشريح ماهيچه فك پايين؛ تشريح حنجره و ماهيچه آن؛ تشريح كليه؛ تشريح مثانه؛ تشريح رحم؛ تولد جنين و...
پیوندها
مطالعه کتاب شرح تشریح القانون در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور