شبهات و ردود
| نام کتاب | شبهات و ردود |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | بدری، سامی (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 212/5 /ب4ش2 1376الف |
| موضوع | امامت - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها
شیعه امامیه - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها |
| ناشر | نشر حبيب ج: 1, 2, 3
ج: 4 |
| مکان نشر | قم - ایران ج: 1, 2, 3
ج: 4 |
| سال نشر | 1417 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE3751AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
"شبهات و ردود " تأليف سامى البدرى از نويسندگان معاصر است كه در ردّ شبهات و اتهامات احمد الكاتب به عقائد شيعه اماميه در چهار مجلد و به زبان عربى تقديم جويندگان حقيقت شده است.
انگيزه تأليف
نويسنده در مقدمه كتاب با اشاره به اينكه در رد شبهات اهل سنت آثار فراوانى از علماء بزرگى به رشته تحرير در آمده است، اما طلاب حقيقت در عصر حاضر فرصت مراجعه به آنها را نداشته و لذا ردود ارائه شده در اثر حاضر را داراى ويژگى اختصار و آسانى معرفى مى كند.
ساختار و محتواى كتاب
شيوه بررسى و نقد شبهات بدينگونه است كه ابتدا نص شبهه نقل مى شود و سپس با استناد به منابعى كه شبهه مورد نظر از آنها استخراج گرديده، ادله مكفى را در ردّ آن اقامه مى نمايد. در پايان ردّ هر شبهه نيز خلاصه از بحث ارائه شده است.
جلد اول:
دراولين جلد از اين مجموعه، طى هشت فصل برخى شبهات و اتهامات مورد بررسى و نقد قرار گرفته است. اولين شبهه اى كه به آن پرداخته شده است عدم ذكر تعداد أئمه عليهم السلام در قرن سوم هجرى است. دراين شبهه به آثارى از شيخ صدوق و نوبختى استناد شده و نتيجه مى گيرد كه اماميه قائل به عدد محدود در أئمه عليهم السلام نيست.
نويسنده با ارجاع به صفحاتى از آثار مورد استناد و نقل عين عبارات آن، اين شبهات را ناشى از عدم قرائت آن متون، تغافل و يا توهم در فهم عبارات دانسته و در خلاصه تأكيد مى كند كه نه تنها علماى مذكور بلكه ديگر بزرگان قرن سوم نيز تصريح به عقيده اثنى عشريه دارند.
درفصلهاى ديگر اين جلد نيز به شبهات مرتبط با تعداد امامان شيعه پرداخته شده است.نصوص بسيارى در منابع شيعه وجود دارد كه ائمه عليهم السلام، حتى در سنين طفوليت ازامام پس از خود اطلاع داشته و او را معرفى كرده‌اند به عنوان نمونه امام رضا از امامت امام جواد عليهم السلام در سن سه سالگى خبر داده است.
عدم فهم صحيح از روايات، استناد به يك روايت و كنار گذاشتن روايات بسيار، استدلال به رواياتى كه از روى تقيه بيان شده است، از جمله مواردى است كه در نقد و ردّ شبهات به آن اشاره شده است. نويسنده سنين تلاش كرده است با استناد به رواياتى از كتب شيخ صدوق مانند كافى و يا كتاب سليم بن قيس،عقيده شيعه به أئمه دوازده گانه را متزلزل و فاقد پايه و اساس محكمى معرفى كرده و روايات حصر أئمه به دوازده امام را ضعيف السند جلوه دهد غافل از اينكه روايات حصر نه تنها در منابع اماميه بلكه در منابع معتبر اهل سنت نيز آمده است.
جلد دوم:
در اين مجلد در هشت فصل شبهاتى را كه درباره امامت اميرالمؤمنين مطرح شده است پاسخ مى دهد. درابتداى اين جلد شبهه ديگرى در ادامه "شبهه حصر" طرح شده است كه بهتر آن بود كه در جلد اول به آن پرداخته مى شد.
اميرالمؤمنين بارها با استناد به حديث غدير، ولايت را حق خود دانسته و مردم را به آن ياد آور مى شود. نويسنده در رد اين شبهه كه ايشان به كلامى كه تصريح به انتصاب داشته باشد احتجاج نكرده است، با اين استدلال كه حديث غدير از روايات متواتر است، به كتب الغدير و عبقات الانوار ارجاع مى دهد.
در ادامه مطالب به بحث سقيفه مى رسيم. شبهه بدينگونه طرح شده است كه واقعه سقيفه تنها يك بيعت بوده است و بدون هيچگونه تهديد و اكراهى در مسجد تمام مى شود. اين شبهه كه در حقيقت با روايت عمر بن خطاب از سقيفه مطابقت دارد به دقت مورد مناقشه و ردّ قرار گرفته است.
برخورد مصلحتى امام على عليه السلام با خلفلا كه به جهت حفظ كيان اسلام بوده است،دستمايه طرح شبهاتى در توجيه خلافت خلفا و رضايت ايشان در بيعت با آنها، قرار گرفته كه در فصلهاى بعدى كتاب به آن پرداخته شده است.
در فصول پايانى به اين شبهه پاسخ مى دهد كه اگر نصى بر ولايت على عليه السلام داشتيم، خلفا بزرگتر از آن بودند كه با آن مخالفت كنند. نويسنده در ردّ اين شبهه به قضيه متعه حج به عنوان بزرگترين شاهد اشاره كرده و آن را به تفصيل توضيح مى دهد.
جلد سوم:
مطالب اين مجلد در دو فصل ارائه شده است. در فصل اول به تعداد ديگرى از شبهات پيرامون امامت پاسخ داده شده است. فصل دوم به نامه هايى كه احمد الكاتب پس از انتشار كتاب، خطاب به نويسنده نوشته وپاسخهاى او اختصاص دارد.
اين جلد از كتاب در واقع رديّه اى بر بخش اول كتاب احمد الكاتب با نام " تطور فكر سياسى شيعى از شورى به ولايت فقيه " است. كتاب مذكور مشتمل بر سه بخش بوده كه در بخش اول نظريه امامت الهيه را مورد شبهه قرار داده است. در بخشهاى ديگرنيز به مباحثى مانند ولادت حضرت مهدى(ع) و ولايت فقيه پرداخته است.
نويسنده در اين جلد نيزهمانند مجلدات ديگر ابتدا نص شبهه را آورده و دلائل متقن به رد آن مى پردازد. شبهات مطرح شده در فصل اول اغلب همانند جلد دوم پيرامون ولايت اميرالمؤمنين، حديث غدير، قضيه شورى و... مى باشد.احمد الكاتب نيز به تبعيت از ديگر عالمان سنى تلاش كرده است كه شخصيت عبدالله بن سبا را در شكل گيرى تشيع مهم جلوه نمايد، بنابراين نويسنده در بخشهاى پايانى فصل اول به آن پرداخته است.
در فصل دوم در دو بخش به سه نامه احمد الكاتب پاسخ داده شده است.
جلد چهارم:
در اين مجلد به مهمترين شبهات احمد الكاتب در مجله الشورى و كتاب تطور الفكر السياسى الشيعى، پيرامون وجود مقدس امام زمان حجة بن الحسن العسكرى (عج) پرداخته شده است.
نويسنده سنى مدعى شده است كه درقرون سوم وچهارم اجماع شيعه بر عدم ايمان به وجود حجة ابن الحسن العسكرى (عج) بوده است و از فرق چهارده گانه شيعه كه پس شهادت امام حسن عسكرى(ع) ايجاد شد تنها يك فرقه به ولادت و امامت ايشان قائل بوده است و بعضى از اصحاب سرى ايشان به آن معتقد بوده و امرى واضح و بديهى و مورد اجماع شيعه در آن مقطع زمانى نبوده است همانگونه كه شيخ صدوق در" اكمال الدين " و " الامامة و التبصرة من الحيرة " و نعمانى در " الغيبة " به آن اشاره مى كنند.
نويسنده در پاسخ به اين شبهه عبارات منابعى را كه مورد استناد قرار گرفته است آورده و به تجزيه و تحليل آنها مى پردازد و در پايان چنين نتيجه گيرى مى كند كه علمايى مانند صدوق، نعمانى و نوبختى كه نام " عصر حيرت " را بر آن عصر گذاشته‌اند در واقع در اين مسأله مهم دقت علمى لازم را به كار نبرده و از مصادر اصلى را به طور كامل نديده‌اند.
درادامه مباحث، روايات غيبت مورد شبهه واقع شده است كه نويسنده در پاسخ غيبت صغرى و كبرى را با استناد به منابع مختلف مورد نقد و بررسى قرار داده است.
از ديگر شبهاتى كه در اين جلد از كتاب به آن پرداخته شده عبارت است از: غير عادى بودن عمر حضرت مهدى (عج)، فرضيه نبوت حضرت، مخفى و سرى بودن ولادت و....
نامه هايى كه بين مؤلف و احمدالكاتب مبادله شده است را نيز در فصل هفتم مى توان ديد.
بسيارى از بزرگان همچون علامه عسكرى، سيد كاظم حائرى، شيخ مجتبى عراقى و... در نامه هايى از اين اثر تجليل كرده‌اند كه در فصل پايانى كتاب آمده است.
معرفى نسخه:
بجز جلد سوم كتاب كه نسخه موجود در برنامه چاپ اول است، سه مجلد ديگر چاپ دوم مى باشد كه بين سالهاى 1417 تا 1420 ق به قطع وزيرى، در ايران انتشار يافته‌اند.
منابع مقاله:
متن و مقدمه كتاب