غرر الشام في تراجم آل الخطيب الحسنية و معاصريهم

غرر الشام فی تراجم آل الخطیب الحسنیة و معاصریهم، اثر شیخ عبدالعزیز محمدسهیل خطیب حسینی، با مقدمه احمد محامید، کتابی است در معرفی خاندان آل خطیب و علما، حافظان و قراء این خاندان که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است.

غرر الشام في تراجم آل الخطیب الحسنية و معاصريهم
پدیدآوران	خطیب حسینی، عبدالعزيز محمد سهيل (نویسنده) محاميد، احمد (مقدمه‌نويس)
ناشر	دار حسان
مکان نشر	سوريه - دمشق
سال نشر	1996م , 1417ق
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	2
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

ساختار

کتاب با دو مقدمه از احمد نصیب محامید و نویسنده آغاز و مطالب در دو جلد، سامان یافته است.

جلد اول دارای شش قسمت بوده و در آن، ضمن معرفی انساب خاندن آل خطیب و مدارس منسوب به آنها، به معرفی علمای این خاندان پرداخته شده و در جلد دوم، شاگردانی که از محضر علمای آل خطیب کسب علم نموده‌اند، معرفی شده‌اند.

گزارش محتوا

در مقدمه نخست، ضمن تمجید از اعلام و بزرگان خاندان آل خطیب، به این نکته اشاره گردیده که قصد نویسنده از تدوین و نگارش این اثر، عصبیت و جانب داری نسبت به خاندان خویش نیست، بلکه اقدام وی، به دو دلیل است:

1. آشنایی و ایجاد پیوند میان معاصرین و گذشتگان و آشنایی با سیره و سلوک روش صحیح گذشتگان.
2. وفای به حقی که از پدران و اجداد برعهده فرزندان می‌باشد

جلد اول، دارای شش قسمت می‌باشد؛ در قسمت نخست، انساب سه گانه آل خطیب معرفی گردیده و از فضائل اهل‌بیت پیامبر(ص)، سخن به میان آمده است در قسمت دوم، به معرفی مدارس علمیه ای که آل خطیب بنیان‌گذار آن‌ها بوده‌اند، پرداخته شده است. این مدارس و مؤسسین یا مدیران آن‌ها، به ترتیب عبارتند از:

1. مدرسه «القلبقجیة»: شیخ ابوالخیر خطیب حسنی
2. «جمعیة التهذیب و التعلیم»: علامه شیخ عبدالرحیم خطیب حسنی
3. «الخیاطین»: با مدیریت شیخ حسن خطیب
4. «الأمینیة»: با مدیریت محمدشریف خطیب حسنی
5. «دارالحدیث النوریة الصغری»: با مدیریت شیخ ابوالفرج خطیب حسنی

در قسمت سوم، در دو بخش، به بیان قوانین و پیمان‌هایی که در خاندان آل خطیب تحت عنوان «قانون عصبة فتیان آل الخطیب الحسنیة» نهاده شده و ذکر مواد این قوانین، پرداخته شده است در سه قسمت بعدی جلد نخست، به ترتیب، به بیان زندگی نامه و سیره علمی و عملی علامه محمدسهیل خطیب حسنی دمشقیو شیخ محمد خطیب حسنیپرداخته شده و سپس، به جایگاه اجتماعی و زندگی آل خطیب در شهرها و قریه‌های مختلف سوریه، اشاره گردیده است

در جلد دوم، به معرفی شاگردان و فضلایی که در محضر علمای آل خطیب کسب علم نموده و شرافت شاگردی ایشان را داشته‌اند، پرداخته شده است؛ به عنوان نمونه، به این علما و تعدادی از شاگردان ایشان، اشاره می‌شود:

1. شیخ محمد بدرالدین حسنی؛ شاگردان: احمد قاسمی، احمد صوفی، خالد حمزه، عبدالحکیم منیر، محمد خیر قصار، احمد کبریتی ابوالبقر و..
2. علی دقر؛ شاگردان: عبدالکریم قاوی، علی سلیق، جمیل خوام، عبدالحمید دقر، عبدالرحمن خطیب و..
3. حسن حبنکه؛ شاگردان: مصطفی خن، یوسف عرار و..
4. محمدهاشم خطیب حسنی؛ شاگردان: حسنی مجذوب، سعید احمر، بهجت طالب، محمود حبال، رشیدی عرفه و..
5. صالح فرفور؛ شاگردان: محیی‌الدین قزاز، سعید طناطره، عبدالرزاق حلبی و..
6. محمد بن یلس؛ شاگردان: عبدالقادر شربجی، انور بن سلیم و عبدالرحمن بن یلس تلمسانی
7. محمد‌هاشمی؛ شاگردان: عبدالرحمن شاغوری، عزت عریجه، محمد شهیر عربی کاتبی، احمد حلبی، عدنان نجار و..
8. سعید برهانی: محمدجهاد برهانی، محمدهشام برهانی، احمد خورشید و..
9. ابوالخیر میدانی؛ شاگردان: منیر کسم، محمد لطفی فیومی، عبداللطیف دقر و یاسین مالح
10. ابراهیم غلایینی؛ شاگردان: محمد بدرالدین غلایینی، محیی‌الدین قادری، عبدالله غلایینی و سعدالدین غلایینی
11. شیخ مکی کتانی؛ شاگردان: محمد فاتح کتانی، محمد تاج‌الدین کتانی، محمود قویدر، عبدالکریم هندی و عبدالقادر کتانی

در پایان کتاب نیز به معرفی برخی از حافظان، قراء و علمای عامل این خاندان پرداخته شده است

وضعیت کتاب

فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد آمده است. در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع، به توضیح مختصر برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.