فاضل، محمدعلی
| محمدعلی فاضل خراسانی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | محمدعلی فاضل خراسانی |
| نامهای دیگر | حاجی فاضل |
| نسب | فرزند مولی عباسعلی فرزند شیخ حسن سودخروی سبزواری |
| نام پدر | مولی عباسعلی |
| محل تولد | مشهد، ایران |
| محل زندگی | مشهد |
| رحلت | ۱۳۴۲ق |
| مدفن | حرم امام رضا(ع)، مقبره آیتالله خالصی |
| دین | اسلام |
| مذهب | شیعه دوازدهامامی |
| پیشه | فقیه، فیلسوف، عارف |
| منصب | متصدی امور محکمه شرع |
| اطلاعات علمی | |
| علایق پژوهشی | فقه، اصول، فلسفه، عرفان |
| اساتید | |
| شاگردان | |
| برخی آثار | |
محمدعلی فاضل خراسانی (درگذشته ۱۳۴۲ق) معروف به حاجی فاضل، از فقها، حکما و عرفای برجسته حوزه علمیه مشهد در قرن چهاردهم هجری بود. وی از شاگردان میرزای بزرگ شیرازی و از منتقدان مشروطه به دلیل عدم انطباق کامل آن با شرع اسلام بود. او در علوم مختلف از جمله فقه، اصول، فلسفه، عرفان و کلام تبحر داشت و شاگردان بسیاری را تربیت کرد.
ولادت
محمدعلی فاضل خراسانی فرزند مولی عباسعلی از خاندان شیخ حسن سودخروی سبزواری در مشهد متولد شد.[۱] تاریخ دقیق تولد وی مشخص نیست اما با توجه به شواهد، وی متولد حدود سال ۱۲۲۰ خورشیدی بوده است. پدرش از وعاظ مشهور مشهد بود.[۲]
تحصیلات
وی تحصیلات حوزوی خود را در مشهد آغاز کرد و فلسفه و حکمت را نزد ملا غلامحسین شیخالاسلام و میرزا محمد سروقدی (خادمباشی) از شاگردان ملا هادی سبزواری فراگرفت. فقه و اصول را نیز نزد شیخ حسنعلی تهرانی و ملاعبدالله کاشانی آموخت. سپس برای تکمیل تحصیلات به عراق رفت و در نجف از درس میرزا حبیبالله رشتی و در سامرا از محضر میرزای بزرگ شیرازی بهره برد.[۳]
فعالیتها
فاضل خراسانی پس از بازگشت به مشهد، به تدریس در حوزه علمیه پرداخت و شاگردان بسیاری تربیت کرد. وی در دوره مشروطه از طرفداران مشروطه مشروعه بود و با مشروطهخواهانی که قوانین غربی را بدون توجه به شرع میپذیرفتند، مخالفت میکرد. این مواضع باعث شد مورد سوءقصد قرار گیرد اما جان سالم به در برد. همچنین در دوره آصفالدوله به دلیل دفاع از مظلومان به کلات و درگز تبعید شد.[۴]
وفات
وی در روز ششم یا هفتم ربیعالثانی سال ۱۳۴۲ هجری قمری در مشهد درگذشت و در مقبره آیتالله خالصی در حجره عقب صفه غربی دارالسیاده حرم امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.[۵]
آثار
- شرح دعای عرفه (با مقدمه سید جلالالدین آشتیانی)
- تفسیر آیه نور
پانویس
- ↑ ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، جلالی، غلامرضا، ص۲۲۸
- ↑ ر.ک: فیلسوفی که هواخواه مشروطه مشروعه بود، وبگاه روزنامه قدس، ۱۶ تیر ۱۴۰۱
- ↑ ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، جلالی، غلامرضا، ص۲۲۹
- ↑ ر.ک: فیلسوفی که هواخواه مشروطه مشروعه بود، وبگاه روزنامه قدس، ۱۶ تیر ۱۴۰۱
- ↑ ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، جلالی، غلامرضا، ص۲۲۹
منابع مقاله
- زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، جلالی، غلامرضا، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ج۱، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی، ۱۳۸۲
- وبگاه روزنامه قدس