السياسة الشرعية عند الجویني

السياسة الشرعية عند الجویني
پدیدآوران	زبدانی‌، عمر انور (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	قواعدها‌ و مقا‌صدها‌
ناشر	دار البشائر الإسلامیة
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1432ق - 2011م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ز2س9 196/7 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

السياسة الشرعية عند الجویني: قواعدها‌ و مقا‌صدها، از آثار نویسنده و پژوهشگر معاصر، دکتر عمر انور زبدانی پژوهشی است که مبانی و اهداف فقه سیاسی متكلم ممتاز اشعرى و فقيه‌ و اصولى شافعی قرن پنجم هجری قمری، امام الحرمین جوینی (419- 478ق)، را توضیح می‌دهد و نهادهای مورد نظر او را تبیین می‌کند. نویسنده در این اثر، یکی از آثار جوینی به نام غياث الأمم في التياث الظلم (مشهور به الغیاثي) را محور بحث و تحلیل خودش قرار داده است.

هدف و روش

• هدف اصلی این مطالعه، تبیین فقه سیاست شرعی و قواعد آن نزد امام الحرمین جوینی است که به ساختار دولت اسلامی و نهادهای مرکزی آن، مانند مؤسسه‌های سیاسی، علمی، قضایی، اجتماعی و مالی مربوط می‌شود.
• نوآوری اثر حاضر در استفاده از رویکرد جامع و توجه به نهادهای فقه سیاسی امام الحرمین جوینی و استخراج قواعد و مقاصد و تحلیل رابطهٔ اندیشهٔ امام الحرمین جوینی با واقعیت‌های عصر اوست.

ساختار و محتوا

• این اثر از مقدمه و 2 باب اصلی و خاتمه به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
• مقدمه (باب مقدماتی): به تعریف اصطلاح اصلی سیاست شرعی، شرح حال امام جوینی و بستر تاریخی فقه سیاست شرعی پیش از جوینی می‌پردازد.
• باب اول: «تأسیسات فقه سیاست شرعی در نزد جوینی»: این باب شامل شش فصل است که هر فصل به یکی از نهادهای مرکزی دولت اسلامی اختصاص دارد:

1. نهاد سیاسی
2. نهاد علمی
3. نهاد قضایی
4. نهاد اجتماعی
5. نهاد مالی
6. نهاد دعوت و جهاد.

• باب دوم: «قواعد، تفصیل و موازنه فقه سیاست شرعی در نزد امام الحرمین جوینی»: این باب نیز در 4 فصل تدوین شده است:

1. قواعد سیاست شرعی در نزد جوینی
2. مقاصد سیاست شرعی در نزد جوینی
3. سیاست شرعی در نزد جوینی
4. تأثیر جوینی بر پسینیان، شامل غزالی، عز بن عبدالسلام، ابن تیمیه، ابن قیم جوزیه و شاطبی.

• خاتمه: نتایج و دستاوردهای پژوهش حاضر را بیان می‌کند.

نمونه مباحث

• امام الحرمین جوینی اعتقاد دارد که کافران حاضر در میدان جنگ اگر شهادتین بگویند، حکم به اسلام آنان می‌شود هرچند بدانیم که اکنون قصد پیوستن به دین حقّ را ندارند. او برای اثبات این حکم، به فعل رسول اکرم(ص) استناد می‌کند که با منافقان مدارا می‌کرد با آنکه نفاق آنها را می‌دانست.

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب.