هفت منظر
هفت منظر تألیف عبدالله هاتفی خرجردی (متوفی 927ق)، به تصحیح حسن ذوالفقاری و سیاوش مرشدی؛ این کتاب یک مثنوی از هاتفی خرجردی است که به تقلید از «هفت پیکر» نظامی سروده شده است. این اثر دومین تقلید او از «خمسه» نظامی محسوب میشود و حدود 2 هزار و 466 بیت را شامل میشود. هاتفی خرجردی که به عنوان مهمترین مثنویسرای سده دهم شناخته میشود و خواهرزاده عبدالرحمن جامی بود، در این اثر به شیوه نظامی گنجوی به داستانسرایی پرداخته است.
| هفت منظر | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | هاتفی خرجردی، عبدالله (نویسنده)
ذوالفقاری، حسن (محقق) مرشدی، سیاوش (محقق) |
| ناشر | رشدآوران |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1392 |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-600-92993-7-9 |
| موضوع | شعر فارسی -- قرن ۱۰ ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | ۶۱۷۷ پ ۱۳۹۱ ه |
ساختار
این کتاب یک مثنوی با 2466 بیت است که در قالب بحر خفیف سروده شده است.
گزارش کتاب
کتاب «هفت منظر» اثر عبدالله هاتفی خرجردی، شاعر برجسته سده دهم هجری، به تصحیح دکتر حسن ذوالفقاری و دکتر سیاوش مرشدی، در سال 1392 توسط انتشارات رشدآوران در تهران منتشر شده است. این منظومه که پیش از این به صورت نسخه خطی باقی مانده بود، اکنون با تصحیح علمی در اختیار علاقهمندان ادبیات فارسی قرار گرفته است.
هاتفی خرجردی که خواهرزاده عبدالرحمن جامی بود، از پیروان سبک نظامی گنجوی در مثنویسرایی به شمار میرود. «هفت منظر» دومین تقلید او از «خمسه» نظامی است که در برابر «هفت پیکر» نظامی و پس از سرودن «شیرین و خسرو» و بعد از بازگشت از سفرش سروده شده است.
این منظومه با 2466 بیت در بحر خفیف سروده شده و ساختاری مشابه با هفت پیکر نظامی دارد. شاعر پس از مقدمات و نصیحت به فرزند، داستان بهرام گور را طبق روایتهای معمول نقل میکند و سپس داستانهای بهرام را با هفت زیبارو بیان مینماید. هاتفی در این اثر به جزئیات زندگی بهرام به تفصیل نظامی نپرداخته و نوآوریهایی در داستانپردازی انجام داده است.
هفت داستان این منظومه از نظر داستانپردازی، بیشتر بر محور دزدی و راهزنی استوار است و این بنمایه نسبت به دیگر بنمایهها بیشتر تکرار میشود. در تمام افسانهها، یکی از حوادث قهرمان، گرفتاری در دست راهزنان است. داستانهای هاتفی در برخی موارد از «هفت پیکر» نظامی و «هشت بهشت» امیرخسرو دهلوی تاثیر پذیرفتهاند.
این اثر در چارچوب سنت داستانهای عاشقانه فارسی قرار میگیرد که از دیرباز در ادبیات فارسی جایگاه ویژهای داشته است. داستانهای عاشقانه فارسی اغلب با روح حماسی درمیآمیزد و بزم و رزم در کنار هم شکل میگیرد. هاتفی با بهرهگیری از این سنت دیرینه، اثری خلق کرده که هم از نظر ادبی ارزشمند است و هم از نظر محتوایی در ادامه سنت مثنویسرایی فارسی قرار دارد.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات