شرح معاني الآثار
| شرح معاني الآثار | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طحاوی، احمد بن محمد (نويسنده)
نجار، محمد زهری (محقق) جادالحق، محمد سید (محقق) مرعشلی، یوسف عبدالرحمن (مصحح) |
| ناشر | عالم الکتب |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1414ق - 1994م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 5 |
| کد کنگره | /ط3م6 122 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شرح معانی الآثار، تألیف احمد بن محمد طحاوی (239- 321ق)، از جمله آثار وی در علم اختلاف حدیث و شرح و توضیح معانی برخی روایات نبوی است.
کتاب با مقدمه و تحقیق محمد زهری نجار و محمد سید جاد الحق در پنج مجلد به طبع رسیده که جلد پنجم آن مشتمل بر مقدمه تحقیقی و فهرستهای تخصصی است.
این کتاب یکی از مصادر معتبر حدیث نبوی است که ابن حجر عسقلانی (773-852ق) در کتاب «اتحاف المهرة باطراف العشرة» آن را یکی از کتب دهگانهای مشتمل بر احادیث صحیح پس از صحاح سته است. علاوه اینکه این اثر احمد بن محمد طحاوی مشتمل بر فقه الحدیث و فواید حدیثی، استنباط صحیح و پیروی از شیوه اصولیین و اقوال او در جرح و تعدیل حدیث است.[۱]
طحاوی این اثرش را در ضمن 29 کتاب تألیف کرده است و تعداد احادیث کتاب بالغ بر 7467 حدیث است.[۲]، [۳]
حدود نصف این عدد، اسناد تکراری و نصف باقی مشتمل بر روایات مرفوع نبوی و اخبار دیگری از اقوال و افعال صحابه است.
کتاب مشتمل بر امتیازات فراوانی است که از آن جمله است:
- مشتمل بر احادیث زیادی است که در غیر آن وجود ندارد.
- طحاوی اسناد حدیث را فراوان نقل کرده است. بسیاری از روایات هستند که در دیگر منابع به اسناد ضعیف و در این کتاب با اسناد قوی ذکر شده است. یا اینکه در منابع دیگر به طریقی و در این کتاب به طریق دیگری ذکر شده است.
- گاهی یک حدیث در منبع دیگری به طریق مدلّس و بدون تصریح به سماع ذکر شده و در این کتاب به سماع تصریح شده است.
- برخی احادیث که در دیگر منابع مرسل یا منقطع یا موقوف ذکر شده، در این کتاب متصل و مرفوع ذکر شده است.
- فواید فراوانی در متون احادیث کتاب وجود دارد که در دیگر منابع مختصر یا مجمل یا مطلق ذکر شده و در این اثر مفصل و مفسر و مقید آمده است.
- طحاوی مباحث کتاب را به ترتیب کتب فقهی ارائه کرده است. سپس بهتناسب، مطالبی آورده که چنین به ذهن متبادر میشود که متعلق به آن مسأله که بابی را به آن اختصاص داده نیست؛ مانند: حدیث «المسلم لا ینجس» و حدیث بول اعرابی در مسجد، در باب آبها.[۴]
حديث مدلّس حديثى است كه راوى آن عيبش را پنهان ساخته است.[۵]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- نفیسی شادی. درایة الحدیث (نفیسی). سازمان مطالعه و تدوين کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی، ایران، تهران، چاپ دوم، 1388ش؛