فلسفه در دام ایدئولوژی

فلسفه در دام ایدئولوژی
پدیدآوران	داوری اردکانی، رضا (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	فلسفه در بحران ** ویراست «فلسفه در بحران»
ناشر	مؤسسه انتشارات امير کبير. شرکت چاپ و نشر بين ‌الملل
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1389ش
چاپ	2
شابک	‎978-964-304-236-3
موضوع	فلسفه - جنبه‌های سیاسی
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ف۲۲ د۲ 99 B
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

فلسفه در دام ایدئولوژی ، از آثار نویسنده و فیلسوف ایرانی و استاد بازنشستهٔ گروه فلسفهٔ دانشگاه تهران، دکتر رضا داوری‌ اردکانی (متولد 1312ش)، پژوهشی عقلی و انتقادی است و پدیدآورنده می‌کوشد مواجهه فکری با چالش‌های مدرنیته و غرب را بدرستی تحلیل کند و راه رهانیدن اندیشه فلسفی از سیطره ایدئولوژی‌های رایج و فریبنده امروزی را ارائه دهد. این کتاب پیش‌ازاین با عنوان «فلسفه در بحران» منتشر شده بود.

هدف و روش

• دکتر رضا داوری‌ اردکانی مباحث این اثر را با هدف بررسی چگونگی «پاسخگو» بودن فلسفه در مواجهه با مسائل معاصر ارائه داده است تا در زمانه‌ای که سخن از «پایان فلسفه» گفته می‌شود، از سوءتفاهم‌ها بکاهد و «تفکر عمیق» و «آزادی تفکر» را در میان دانشجویان و علاقمندان فلسفه رایج سازد.
• نگارنده تأکید دارد که:

1. به پیام‌های کتاب «فلسفه در بحران» و مطالبی که درباره سیاست، دموکراسی، سوسیالیسم و سایر ایدئولوژی‌ها گفته‌ام، اکنون نیز بعد از گذشت سالها، باور دارم و به انتقاد از فرهنگ غرب می‌پردازم و البته حتی یک جمله هم در توجیه خشونت نگفته و ننوشته‌ام.
2. بسیاری از فصول این کتاب، سخنرانی و مصاحبه است و لحن شفاهی دارد و کوشیده‌ام که لحن گفتاری را به نوشتاری تبدیل کنم. برخی از مطالب اثر حاضر مقالاتی است که در سالهای 1360 تا 1365ش نوشته‌ام و اگر به اتحاد جماهیر شوروی اشاره‌ای کرده‌ام، در آن زمان چنین قدرتی هنوز وجود داشته است.

ساختار و محتوا

• این اثر از 3 مقدمه (1-«یادداشت نویسنده بر ویراست جدید» درباره تفاوت اثر حاضر با چاپ پیشین، 2-«مدخل چاپ اول» در مورد معنای عنوان «فلسفه در بحران» و هدف از آن و 3-«مقدمه» در معرفی اجمالی کتاب و هدف و مخاطبانش) و 4 بخش به ترتیب ذیل تشکیل شده است:

1. «استیلای غرب»: به جوهر و ماهیت غرب، انقلاب و اندیشه، علم و تمدن جدید، مفهوم توسعه و علوم انسانی در غرب می‌پردازد.
2. «تماس با غرب»: آشنایی ایران با تمدن جدید، مسائل ترجمه فلسفه اروپایی، وضعیت آموزش و پژوهش فلسفه در ایران و انقلاب فرهنگی را بررسی می‌کند.
3. «پریشانی در فکر و نظر»: به معنی علم، التقاط، سوفسطائیان قدیم و جدید، شأن دانشگاه و نسبت دین و عصر می‌پردازد.
4. «سیاست و فلسفه»: ارتباط انقلاب و فرهنگ، مشروطه، آزادی بیان، حقوق بشر و نسبت حج با سیاست را تحلیل می‌کند.

نمونه مباحث

• برای اینکه راه علم هموار شود روش‌شناسی کافی نیست. به صرف شکّ‌کردن، علم حاصل نمی‌شود و چه بسا حیرانی مذموم از آن پدید آید. شکّ دوستداران حقیقت و یقین و ارباب معرفت، تحقیق را پیش می‌برد. اگر طالب حقیقت شویم، راه‌ها گشوده و روشن می‌شود.

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب.