پیوند وحی و خیال

پیوند وحی و خیال تألیف امیر مؤمنی هزاوه، پژوهشگر و محقق ادبیات فارسی. این کتاب به بررسی تأثیر قرآن کریم بر صور خیال در شعر پنج شاعر برجستۀ ادب فارسی می‌پردازد و با تمرکز بر عناصر بیانی و بدیعی، پیوند میان وحی الهی و خیال شاعرانه را تحلیل می‌کند.

پیوند وحی و خیال
پیوند وحی و خیال
پدیدآورانمؤمنی هزاوه، امیر (نویسنده)
ناشرمرکز نشر دانشگاهی
مکان نشرتهران
سال نشر۱۳۹۵
شابک1-1501-01-964-978
موضوعقرآن در ادبیات فارسی - شعر فارسی - تاریخ و نقد - تخیل در ادبیات
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
۱۳۹۵ ۸م۲ق/PIR۳۲r۲

ساختار

کتاب در سه فصل اصلی و چندین زیربخش تنظیم شده است که به ترتیب به مباحث نظری، عناصر بیانی و عناصر بدیعی صور خیال می‌پردازد.

گزارش کتاب

پیوند وحی و خیال پژوهشی است در حوزۀ تأثیرپذیری ادبیات فارسی از قرآن کریم که با رویکردی تحلیلی به بررسی جنبه‌های مختلف این تأثیر در شعر پنج شاعر برجستۀ فارسی‌زبان می‌پردازد. مؤلف در این اثر کوشیده است با محدودکردن دامنۀ پژوهش به عناصر بیانی و بدیعی صور خیال، تأثیر قرآن را در این حوزه به شکلی نظام‌مند بررسی کند.

کتاب با پیشگفتاری آغاز می‌شود که در آن اهمیت موضوع و ضرورت پژوهش تبیین شده است. فصل اول به کلیات تحقیق اختصاص دارد و در آن مفاهیم پایه‌ای مانند «تأثیر» و «صور خیال» با استناد به منابع معتبر تعریف و تبیین می‌شوند. مؤلف در این فصل کوشیده است با مراجعه به کتب بلاغی قدیم و جدید، تعاریف دقیقی از اصطلاحات ارائه دهد و ابهامات موجود را برطرف کند.

فصل دوم که بخش اصلی کتاب را تشکیل می‌دهد، به بررسی تأثیر قرآن بر عناصر بیانی صور خیال می‌پردازد. این فصل در چهار بخش مجزا به تحلیل تأثیر قرآن بر چهار عنصر اصلی بیانی یعنی مجاز، تشبیه، استعاره و کنایه اختصاص یافته است. در هر بخش، نمونه‌های متعددی از اشعار شاعران مورد بررسی قرار گرفته و ارتباط آنها با آیات قرآن تحلیل شده است.

فصل سوم کتاب به عناصر بدیعی صور خیال می‌پردازد و در آن سه صنعت ادبی مهم یعنی مبالغه، ایهام و تجاهل العارف بررسی شده‌اند. مؤلف در این فصل نشان می‌دهد که چگونه شاعران از این صنایع بدیعی که ریشه در قرآن دارند، برای غنای شعر خود بهره برده‌اند.

روش تحقیق در این کتاب تحلیلی-توصیفی است و مؤلف با مراجعه به تفاسیر کهن و جدید قرآن، هم جنبه‌های زبانی و هم جنبه‌های محتوایی تأثیر قرآن را بررسی کرده است. کتاب با سخن پایانی و نتیجه‌گیری کلی از مباحث به پایان می‌رسد و در پیوست آن کتابنامه‌ای غنی از منابع عربی و فارسی ارائه شده است.

این اثر به دلیل رویکرد نظام‌مند و تحلیل‌های دقیق ادبی، منبعی ارزشمند برای محققان ادبیات تطبیقی و قرآن پژوهی محسوب می‌شود و می‌تواند زمینۀ مناسبی برای تحقیقات بعدی در این حوزه فراهم آورد.[۱]

پانويس

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات

وابسته‌ها