العماديات

    از ویکی‌نور
    العماديات
    العماديات
    پدیدآورانابن شیخ الحزامیة، احمد بن ابراهیم (نويسنده) ابوالفضل قونوی، محمد بن عبدالله (محقق)
    عنوان‌های دیگرمجموع فیه رسائل للإمام عماد الدین الواسطي المعروف بابن شیخ الحزامیة
    ناشردار الکتب العلمية
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر2010م
    چاپ1
    شابک978-2-74516795-2
    موضوعتصوف
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    العماديات، مجموعه رسائل صوفی عمادالدین واسطی، معروف به ابن شیخ حزامیه (متوفی 711ق) است. تحقیق و تعلیقات کتاب به قلم محمد بن عبدالله احمد (ابوالفضل قونوی) است.

    اگرچه نویسنده این کتاب صوفی است، لکن در این رسائل، تفکر صوفیانه محض را مورد ستایش قرار نداده (اگرچه به اسلوب ایشان نوشته است) و شیوه علمای متقدم را مدح کرده و بر سخن جنید بغدادی در وجوب تقید سالک تصوف به کتاب و سنت تأکید کرده است[۱]‏.

    آن‌گونه که محقق اثر نوشته، ترتیب رساله‌ها در این مجموعه از سوی نویسنده نیست، بلکه محقق اثر رساله‌ها را به اختیار خود اولویت‌بندی و ارائه کرده است[۲]‏.

    از جمله‌های رساله‌های کتاب عبارت است از:

    • قاعدة في الصفات؛ در بخشی از این رساله چنین می‌خوانیم: پس ای سالک اگر تحقق عبودیت و خضوع به احکام ربوبیت را اراده کردی، پس بر تو لازم است که بر بساط صدق جلوس کنی و مولایت را و آنچه از عظمت شأن مختص به اوست و همچنین صفات فانی شایسته خود را مشاهده کنی... پس اول باید به غنای پروردگار واقف شوی که هرگاه آن تحقق یابد نفس خود را فقیر و مولایت را غنی خواهی یافت. پس از صفتی که مستحق آن نیستی بیزاری می‌جویی و به صفت ذاتی خود که همان فقر است متصف می‌شوی، پس بدین‌وسیله برای مولای غنی خود عبد خواهی شد[۴]‏.
    • ميزان الشيوخ: این رساله نصیحتی است که ابن شیخ حزامیه به برادران ایمانی خود در عالم می‌نویسد. در ابتدای این نامه چنین می‌نویسد: «... اکنون هفتصد سال و اندکی از زمان رسول(ص) گذشته، پس در این مدت طولانی حوادثی رخ داده و بدعت‌ها فراوان شده و نفوس به آنها دچار شده‌اند؛ پس به مقداری که بدعت‌های منکر، سنن معروف را کنار زده‌اند، اسلام و اهل آن، همان گونه که رسول خدا(ص) خبر داده، غریب شده‌اند[۵]‏.
    • مفتاح المعرفة و العبادة لأهل الطلب و الإرادة: نویسنده در فصل سوم این رساله – همان گونه که در ابتدای مقدمه محقق آمده - از دیدگاه خود در رابطه با کتاب و سنت سخن گفته است. وی اشاره می‌کند که اهل زمانش کتاب و سنت را علمی ظاهری دانسته و آن را در ظواهر عبادات و معاملات به‌کار می‌گیرند و هرگاه خواهان معرفت الهی و وصول به حقایق و اسرار الهی باشند، از کتاب و سنت روی برگردانده و آن را از علوم صوفیه و فقرا و ریاضت و گرسنگی و عزلت طلب می‌کنند[۶]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه، ص3
    2. ر.ک: همان، ص16
    3. ر.ک: متن کتاب، ص25
    4. ر.ک: همان، ص168-169
    5. ر.ک: همان، ص229
    6. ر.ک: همان، ص259

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها