بلغة الطالب في التعليق علی بيع المكاسب
| نام کتاب | بلغة الطالب في التعلیق علی بیع المکاسب |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | المکاسب. برگزیده. شرح
تقریر ابحاث ... السید محمد رضا الموسوی الگلپایگانی ... |
| پدیدآورندگان | انصاری، مرتضی بن محمدامین (نويسنده)
حسینی میلانی، علی (مقرر) گلپایگانی، محمدرضا (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 190/1 /الف9 م70238 |
| موضوع | انصاری، مرتضی بن محمد امین، 1214 - 1281ق. المکاسب - نقد و تفسیر
خرید و فروش (فقه) فقه جعفری - قرن 13ق. معاملات (فقه) کسب و کار حرام |
| ناشر | مطبعة الخيام |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1399 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE768AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
«بلغة الطالب في التعليق على بيع المكاسب» اثر آية الله سيد على حسينى ميلانى ، از كتب تعليقه‌اى معاصر و از تقريرات دروس خارج فقه حضرت آیت‌الله سيد محمد رضا موسوى گلپايگانى است كه در باب احكام و مسايل و موضوعات بيع و معاملات نگارش يافته است.
ساختار
نويسنده، مى‌گويد كه چون عنوان مباحث بيع المكاسب بوده و شبيه منهج و عنوان كتاب شيخ انصارى است آن را به اين نام، نام‌گذارى كرده است.
در هر مبحث گزيده‌اى از آرا و عبارات شيخ انصارى از بخش بيع مكاسب نقل شده سپس مبانى، ادله فقهى و اشكالات آن توسط مقرر طرح شده است.
گزارش محتوا
بعد از نقل تعريف متن از بيع كه آن هم از عبارت المصباح گرفته شده و بيع را مبادله مال به مال تعريف كرده اين نكته طرح شده كه تعريف لازم و ضرورى است زيرا ما بايد معنا و حقيقت آن را در لغت و نزد عرف بدانيم و از اين بحث كنيم كه آيا حقيقت شرعيه دارد يا نه، آن‌گاه مى‌توانيم در صحت و فساد معاملات به عمومات بيع تمسك كنيم بنا بر اين مادامى كه معناى بيع نا مشخص است تمسك و استدلال به عمومات خطاست. ضمن تحليل اين تعريف برخى از ديگر تعاريف و اقوال فقها در باره مفهوم مبادله و مالكيت، از تعريف مذكور در متن دفاع شده است. مبحث بعدى راجع به معانى بيع و اين كه بيع شامل كنش خريدار و مشترى، هر دو مى‌باشد بحث شده است.
بنا بر اين، اين كلمه از اضداد است. در تحليل مفهوم بيع در كتب فقهى به اختلافات فقها اشاره شده و اين نتيجه به دست آمده كه بيع همان معاملات متداول ميان مردم است.سپس از حقيقت مال و رابطه آن با ملكيت و اختصاص به بيع كلى با نقل عبارات فقهاى مختلف بحث شده است.
در باره رابطه عوض و معوض هم شرح داده شده و اقوال و آراى فقهاى شيعه با محوريت نظريه شيخ انصارى بررسى شده است. در مبحث لزوم معاطات به اصل، استصحاب فرد، عموميت قاعده سلطنت، تمسك به«لا يحل مال امرء»، آيه تجارت، ادله خيار مجلس و«المؤمنون عند شروطهم» تمسك شده است.
شيخ در عدم لزوم معاطات به اجماع اشاره كرده و مقرر آن را رد كرده است.
در ادامه 6 مورد از تنبيهات معاطات كه مسايل و جزييات خاصى از اين نوع معاملات را تشريح مى‌كند، ارائه شده و اين تنبيهات راجع به شرايط، جريان خيار، كيفيت تميز بايع از مشترى، اباحه جميع تصرفات، معاطات در غير بيع و معاطات در وقف و ملزومات معاطات مقرر مى‌باشد متن شيخ انصارى معتقد است اين رابطه بر اساس اعتبار شكل مى‌گيرد؛ بنا بر اين آنچه با ايجاب مالكيت آن حاصل مى‌شود معوض و آنچه با ايجاب تمليك مى‌شود عوض است در تبيين اين فرع كه آيا عمل الحر مى‌تواند عوض واقع شود اقوال مختلف فقها بررسى شده است. سپس جمله‌اى كوتاه از شيخ در مبحث حقوق و اقسام آن و اينكه حقوق عوض واقع مى‌شوند نقل شده و به تفصيل تعليقاتى در تفسير و شرح آن بيان گرديده است كه عمدتا مبتنى است بر تفاوت ميان مفهوم حق و حكم.
از ديگر مباحث نظرى و فروعات مهم بيع بحث از بيع دين، حقيقت شرعيه نداشتن لفظ بيع، تعريف مبيع، نقد تعريف شيخ انصارى از مبيع و نقل كلام محقق اصفهانى، تعريف مختار مقرر، معانى بيع نزد كاشف الغطاء، وضع الفاظ معاملات و تمسك به اطلاق در معاملات مى‌باشد. به دنبال اتمام تعاريف بيع، از مسايل، فروعات و تعاريف معاطات و اينكه آيا بيع محسوب مى‌شود يا نه و ادله و مبانى و پشتوانه نظريه بيع بودن معاطات، بحث گرديده است.
پیوندها
مطالعه کتاب بلغة الطالب في التعلیق علی بیع المکاسب در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور