سلیمی تونی، حسن بن سلیمان

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    ‏‫سلیمی تونی، حسن‌بن‌سلیمان
    NUR88027.jpg
    نام‌های دیگرسلیمی تونی
    نام پدرسلیمان
    محل تولدتون در ناحیه جنوبی خراسان
    رحلت854ق
    مدفنسبزوار
    اطلاعات علمی
    سبک نوشتاریاز مشهورترین شعرای منقبت‌سرای شیعی
    برخی آثاردیوان سلیمی تونی

    تاج‌الدین حسن بن سلیمان تونی (متوفی 854ق)، معروف به سلیمی تونی، شاعر قرن هشتم و از مشهورترین شعرای منقبت‌سرای شیعی است.

    زادگاه

    زادگاه وی شهر تون در ناحیه جنوبی خراسان است که امروزه، فردوس نامیده می‌شود و از این‌جهت، شاعر به سلیمی تونی شهرت یافته است. وی زادگاه خود را ترک کرد و رهسپار سبزوار شد و در این دیار، سکونت گزید[۱].

    درباره مولد و مسکن خویش چنین می‌گوید:

    مولدم تون و سبزوار وطن مسکن مؤمنان پاک سیر

    یا:

    مرا تون مولد است و سبزوار آمد وطن، لیکن مرید کاشیم، بر کیش و دین مردم کاشان[۲]

    از سخنان وی آشکار است که از نظر مادی، بیچاره و تهیدست بوده، ولی با قناعت و علو طبع، شکایتی نمی‌کند و هنر شاعری خود را بهتر از صد گنج می‌داند و خویشتن را شاهباز ملک فضل می‌شناساند:

    از متاع و مال دنیا گر به صورت مفلسم هست اما گنج معنی در دل ویران من[۳]

    .

    اطاعات شخصی

    به‌طور کلی اطلاعات چندانی از وضع زندگی و خانواده و بستگان و آشنایان و پایه تحصیلات علمی او در دست نیست. قدیم‌ترین کسی که به معرفی او پرداخته، دولتشاه سمرقندی است. با مطالعه اشعار سلیمی و آنچه که دولتشاه درباره وی گفته است، تأیید می‌شود که شاعر نخست شغل دیوانی داشته و مأمور وصول مالیات و عوارض از مردم بوده و چون لازمه این کار در آن عهد، تجاوز و تعدی نسبت به مال دیگران و همراه با اذیت و آزار مردم بیچاره بوده است، از کار ناشایست خود تنبه حاصل کرد و ترک خدمت دیوانی نمود[۴].

    وفات

    وی سرانجام به سال 854ق، در سفری که برای زیارت به مشهد می‌رفت، به قول دولتشاه، در ولایت جهان و ارغیان درگذشت و پیکرش را برای دفن به سبزوار برده و در آنجا به خاک سپردند[۵].

    آثار

    وی صاحب دیوان اشعار می‌باشد. محتوای اشعار او، مدایح و مناقب پیامبر(ص)، علی(ع) خاندان رسالت(ع) می‌باشد که در قالب قصیده، مثنوی، ترکیب‌بند، مسمط و قطعه، سروده شده است[۶].

    پانویس

    1. عاطفی، حسن، صفحه سی‌و‌چهار
    2. همان، صفحه سی‌وچهار
    3. همان، صفحه سی‌و‌پنج
    4. ر.ک: همان، سی‌وشش- سی‌وهفت
    5. همان، صفحه سی‌و‌چهار
    6. ر.ک:همان،صفحه چهل‌وشش

    منابع مقاله

    عاطفی، حسن، مقدمه «دیوان سلیمی تونی»، به کوشش سید عباس رستاخیز، کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، 1390.

    وابسته‌ها