رسالتان في اللغة
| رسالتان في اللغة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | اصمعی، عبدالملک بن قریب (نويسنده) تمیمی، صبیح (محقق) |
| عنوان‌های دیگر | الفرق و الشاء |
| ناشر | مکتبة الثقافة الدينية |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 1413ق - 1992م |
| چاپ | 2 |
| شابک | - |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | * * * |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
رسالتان في اللغة؛ الفَرق و الشاء، تألیف ادیب، قاری و واژه‌شناس ممتاز قرن دوم قمری، عبدالملک بن قریب اصمعی (حدود 123-216ق)، کاوش و مقایسه‌ای ادبی است که تفاوت انسان و حیوان را از نظر نامگذاری اعضاء و افعال و غرایز هر یک با دیدگاه واژه‌شناسی بررسی می‌کند. پژوهشگر معاصر؛ صبیح تمیمی، این کتاب را تصحیح کرده و برای آن مقدمه‌ای سودمند نوشته است.
نام کتاب
در روی جلد کتاب عنوان «رسالتان في اللغة لأبي سعید الأصمعی: الفرق و الشاء» آمده است؛ که حاکی از آن است که مشتمل بر دو رساله از اصعمی است؛ در این مقاله به «کتاب الفرق» پرداخته شده و معرفی کتاب الشاء در مقاله جداگانه ارائه شده است.
هدف و روش
- تمیمی، با اشاره به عنایت ادیبان و زبان‌شناسان از ابتدای قرن دوم هجری به شناسایی تفاوت‌های نامگذاری در انسان و حیوان و ارزش ادبی کتابهای این مسأله كه به نامهای «الفرق» و «ما خالف الانسان من البهیمة» نوشته شده، افزوده است: کتاب حاضر یکی از آثار تأثیرگذار در این زمینه شمرده می‌شود.[۱]
ساختار و محتوا
این اثر، شامل متن کامل دو نسخه از کتاب است:
نمونه مباحث
- «یقال: جَلَسَ الرجل یجلس جلوسا و قعد یقعد قعوداً. و یقال: رَبَضَ الفرسُ و الحمارُ یربض رُبوضاً و کلُّ ذي حافرٍ. و برک البعیرُ یبرک بُروکاً. و یقال جثم الطائر یجثِم جُثُوماً....»[۴]
مقصود این است که برای بیان فعل نشستن در انسان، از «جَلَسَ یجلس جلوساً» و «قعد یقعد قعوداً» استفاده می‌شود؛ ولی در حیوانات افعال دیگری می‌آید؛ مثلا: «رَبَضَ الفرسُ» و «جَثَمَ الطائرُ».
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.