الدرر المنتثرة في الأحادیث المشتهرة

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    الدرر المنتثرة في الأحادیث المشتهرة
    الدرر المنتثرة في الأحادیث المشتهرة
    پدیدآورانسیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) صباغ، محمد بن لطفی (محقق)
    سال نشر13سده
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /س9د4 144/3 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    الدرر المنتثرة في الأحاديث المشتهرة، نوشته ادیب، محدّث، مورّخ، مفسّر، فقیه و نویسنده فعال شافعی قرن نهم و دهم قمری، جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی (849-911ق)، به بررسی روایات مشهور در بین عموم مردم می‌پردازد و برخی از آنها را ساختگی و برخی دیگر را اصیل می‌شمارد. توجه نویسنده به نقد سندی (و نه نقد دلالی) و آن‌هم به‌ شکل اجمالی است و در برخی از داوری‌ها تحت تأثیر جوّ فرهنگی زمانه و داستان‌سرایان قرار دارد.

    هدف و روش

    • جلال‌الدین سیوطی، نوشته است: در مورد روایات مشهور (در بین مردم و فقیهانی که نسبت به حدیث آگاهی درستی ندارند)، مسئله مهمّ این است که حال و وضع آن روشن گردد و احادیث اصیل را از بقیه جدا کنیم. هرچند بدرالدین زرکشی (745-794ق)، اثر لطیفی را در این موضوع تألیف کرده است، ولی به تنقیح و افزایش و کاهش و پیرایش نیاز دارد. پس من آن کتاب را در اینجا خلاصه کردم و مطالب بسیاری بر آن افزودم و موارد اشکال و اعتراض را نیز مشخص کردم و افزوده‌ها را در بین «قلتُ» و «انتهی» قرار دادم و به‌ترتیب الفبایی منظمش کردم تا یافتن روایات آسان شود[۱].
    • محقق کتاب و استاد دانشکده ادبیات دانشگاه ملک سعود، محمد بن لطفی صباغ، با یادآوری اینکه سیوطی در این اثر بر کتاب التذكرة في الأحاديث المشتهرة نوشته بدرالدین زرکشی اعتماد کرده[۲]، افزوده است: نویسنده گفته که چینش الفبایی به روایات داده است، ولی به این سخن عمل نکرده است[۳].

    ساختار و محتوا

    نویسنده در این کتاب، تعداد 502 روایت مشهور را به‌ترتیب الفبایی (تقریبی، نه صددرصدی) آورده و درباره آن، نظری اجمالی بیان کرده است.

    انتقاد

    محمد بن لطفی صباغ، انتقادهایی به سیوطی وارد دانسته است؛ از جمله:

    1. تسامح: نویسنده در مواردی سهل‌انگاری می‌کند، از جمله در نام کتاب‌ها؛ به‌عنوان مثال یک کتاب را گاه «الشعب» و گاهی «شعب الإيمان» می‌نامد.
    2. سیوطی در این اثر و در سایر آثارش، تحت تأثیر قصه‌پردازان و صوفیان، به تقویت روایات ضعیف و ساختگی، میل دارد[۴].

    نمونه مباحث

    • حدیث «عیدهایتان را با تکبیر زینت بدهید» را طبرانی با سند از انس نقل کرده است[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه مؤلف، ص41
    2. ر.ک: مقدمه محقق، ص17
    3. ر.ک: همان، ص20
    4. ر.ک: همان، ص20-21
    5. ر.ک: متن کتاب، ص128

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها