الولاية الإلهية الإسلامية او الحكومة الاسلامية
| نام کتاب | الولایه الالهیه الاسلامیه او الحکومه الاسلامیه |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | الـحکومه الاسلامیه زمن حضور المعصوم و زمن الغیبه |
| پدیدآورندگان | مومن قمی، محمد (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 183/3 /الف9ت2 |
| موضوع | اسلام و دولت
فقه جعفری - قرن 13ق. ولایت فقیه |
| ناشر | جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامي |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1425 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE557AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
«الولاية الإلهية الإسلامية أو الحكومة الإسلامية، زمن حضور المعصوم و زمن الغيبة» در دو جلد و به زبان عربى تأليف آیت‌الله محمد مؤمن قمى، در موضوع فقه حكومتى اسلام و مبحث ولايت فقيه،است.
انگيزه تأليف
بررسى و تحقيق فقهى ادله ولايت فقيه و شئونات مختلف ولى فقيه و فقه حكومتى در اسلام است.
ساختار
شيوه بحث استدلالى است و از ادله اربعه و اقوال فقهاى اماميه براى تبيين مباحث استفاده شده است. در پايان هر جلد فهرست تفصيلى عناوين،و در پاورقى منابع مورد استفاده مؤلف ارائه شده است.
گزارش محتوا
در مقدمه مراد از ولى امر و ولايت امر مشخص شده و مسئله ولايت امرى مسئله‌اى غير از نبوت و رسالت دانسته شده است.
نگارنده به ادله قرآنى و روايى ولايت معصومان(عليهم السلام) اشاره كرده و دو طايفه از آيات قرآن مبنى بر ولايت معصومين(عليهم السلام) و وجوب اطاعت از آنان را نقل و شرح و تفسير مى‌كند.
آيه‌هاى ولايت، اطاعت، اولويت، آيات غدير و روايات متعدد نبوى از جمله مستندات وى در اين بخش مى‌باشد.
نويسنده با توجه به آيات و روايات معتبر ادعا مى‌كند كه براساس آنها مسئله ولايت معصومان امرى الهى است و ايشان از جانب خداوند منصوب شده و امر ولايت آنان متوقف بر بيعت مردم نيست؛ اگرچه بيعت كردن با ولى امر بر مردم واجب است.
وى در ادامه به وسعت دايره ولايت ولى امر از جهت كشورها و امكنه اشاره كرده و معتقد است كه ولايت ولى امر منحصر به كشورى خاص نيست و بر همه مردم لازم است كه از ولى امر اطاعت كنند.
در بخش ديگرى از كتاب، به اختيارات ولى فقيه و منابع مالى براى اعمال ولايت او اشاره نموده و شئون ولى امر را براى وضع قوانين حكومتى، مراقبت از اعمال مردم و كارگزاران حكومتى، روانه كردن مردم به حج، اجراى حدود و تعزيرات، تصدى امر قضاو نصب قضات،اقامه نماز جمعه و نمازهاى عيد قربان و عيد فطر، حكم به ثبوت هلال ماه‌هاى رمضان و شوال، تأسيس ادارات مختلف و نصب مسئولان مختلف مملكتى، امر كردن به جنگ و جهاد و صلح، تعيين تكليف روابط با كشورهاى اسلامى و غيراسلامى و نظارتبرهزينه كردن اموالى كه در اختيار اوست مورد شرح و بررسى قرار داده است. در اين زمينه‌ها نگارنده از ادله قرآنى و روايى متعددى استفاده نموده و اقوال برخى از فقهاى معتبر شيعه را نيز منعكس كرده است.
در جلد دوم،شمارياز منابع مالى در اختيار ولى امر ذكر شده و احكام فقهى مربوط به مصرف آنها بيان گرديده است.
در همين راستا نگارنده اين اموال را دو قسم كرده و قسمى از آن را مال ولى امر و قسم ديگر را براى مسلمانان در نظر گرفته است.
يكى ديگر از اموالى كه نگارنده آن را مخصوص ولى امر دانسته انفال است كه وى ادله قرآنى و روايى مربوط به انفال و مالكيت ولى فقيه بر آن را بررسى نموده و مصاديق مختلف انفال مانند اراضى موات، كوه‌ها، معادن، دارايى اموات بلاوارث، اراضى بدون مالك، اموال مجهول المالك، غنايم جنگى، درياها و ساير موارد انفال را بيان كرده است. در بخش ديگر، به اختيارات ولى امر در مالكيت خمس و خرج كردن آن اشاره شده و ادله وجوب پرداخت خمس به ولى امر و امام معصوم(ع) بيان گرديده است.
ضرورت پرداخت زكات به ولى امر و تصرف او در خمس و زكات و ادله روايى و اقوال فقها در اين زمينه از مباحث بعدى اين كتاب است.
در بخش ديگر به بحث درباره اموال مخصوص مسلمين پرداخته و در اين زمينه اراضى مفتوحه عنوه، جزيه، غنايم جنگى، اسيران، و اموال زياده از احتياج مردم،از جمله اموالى دانسته شده كه اختصاص به مسلمانان دارد و ولى امر متصدى پرداخت آنست.
پیوندها
مطالعه کتاب الولایه الالهیه الاسلامیه او الحکومه الاسلامیه در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور