وصال العارفین

وصال العارفین
پدیدآوران	زمردیان، احمد (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	خداشناسی از دیدگاه قرآن و عترت ** شرحی بر دعای عرفه امام حسین علیه السلام
ناشر	دفتر نشر فرهنگ اسلامی
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1387ش
چاپ	4
شابک	‎964-430-725-9
موضوع	خدا شناسی - دانشمندان اسلامی - لطیفه، هجو و طنز - دعاها - نقد و تفسیر - دعای روز عرفه - نقد و تفسیر - شاعران عرب - لطیفه، هجو و طنز
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‎‏/‎‏ع‎‏40‎‏422‎‏ ‎‏ز‎‏8 270 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

وصال العارفین، نوشته شاعر و پژوهشگر سیره عرفانی اهل‌بیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌(ع)، احمد زمردیان (1298-1378ش)، شرحى غیر مزجی به زبان فارسی، بر دعاى روز عرفه امام حسین(ع) است. نام دیگر کتاب، «خداشناسی از دیدگاه قرآن و عترت» است. نویسنده، در پایان هر بحث، اشعاری سروده و یافته‌های خودش را از این دعا بیان کرده است.

وجه تسمیه

به نظر نگارنده، نام‌گذاری این اثر به نام «وصال العارفین»، به این جهت است: بیانات امام حسین(ع) اشاره به مراتب توحید، توحید ذات، توحید صفات، توحید افعال و توحید عبادات است و توجه به آن، سالکان الى اللّه و طالبین به وصال قرب حق را به سرمنزل مقصود مى‌رساند.

ساختار و مباحث

نویسنده، بدون تقسیم‌بندی خاصّی، مباحث کتابش را به‌ترتیب مطالب دعای عرفه امام حسین(ع) سامان داده است. اولین مطلب، «حمد خدای تعالی، سرچشمه معارف الهی است» و آخرین مطلب، «پایان دعا به نام شریف یا ربّ خاتمه می‌باید» است.

مآخذ نگارنده

نویسنده، با بیان اینکه صدها آیه قرآنى با فقرات دعاى روز عرفه امام حسین(ع) تطبیق می‌کند، 5 منبع تفسیری خودش را (نمونه، المیزان، مجمع البیان، نور الثقلین و منهج الصّادقین) و 2 منبع روایی خود را اصول کافى و نهج البلاغة ذکر کرده و بعد، افزوده است: گاهى هم مطالبى از تألیفات خودم در شرح ادعیه استفاده کردم و چنانچه از کتب دیگر موضوعى اقتباس شده، در متن به نام آن کتاب اشاره شده است.

سروده‌ها

در سراسر کتاب، اشعار بسیاری آمده و به گفته نویسنده، تمامی این اشعار، سروده خود اوست. نمونه اشعار احمد زمردیان چنین است:

بارالها اى جواد و اى کریم		گفته شد در شأن تو أَنْتَ الرّحيم
رو به‌سویت آورم با صد امید		تا شوم در وادى لطفت سعید

بخش منسوب دعای عرفه

نویسنده، بخش اصلی و قطعی دعای عرفه را توضیح داده و تأکید کرده است که بخش پایانی و اختلافی این دعا از عبارت «إلهي أنا الفقير في غناي...» تا پایان آنچه در مفاتیح الجنان آمده، اعتبارش ضعیف است و بعد، به 4 شاهد استشهاد کرده است:

1. نظر شیخ عباس قمى در مفاتیح الجنان در پایان اصل دعا؛
2. کلام علامه مجلسی؛
3. حذف آن در کتاب المصباح المنیر نوشته آیت‌الله علی مشکینی؛
4. نظر جلال‌الدین همایى.

منابع مقاله

پیشگفتار و متن کتاب.