مبانی و روشهای تفسیر قرآن کریم

مبانی و روشهای تفسیر قرآن کریم عنوان کتابی است یک جلدی از سید محمدعلی ایازی با موضوع علوم قرآنی و تفسیر قرآن.

مبانی و روشهای تفسیر قرآن کریم
پدیدآوران	ایازی، محمدعلی (نويسنده) دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات (تهيه کننده)
عنوان‌های دیگر	مبانی و روشهای تفسیری
ناشر	دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم و تحقیقات
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1388ش
چاپ	1
شابک	‎978-964-223-359-5
موضوع	تفسیر - قرآن کریم - روش‌شناسی تفسیر - مبانی - کلیات
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/الف9د2 91/5 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

از موضوعات مهم درحوزه تفسير پژوهى، تحليل و بررسى مبانى و روشهاى تفسيرى است. زيرا مفسران از نظر روش و اسلوب بحث در استنباط معانى آيات قرآن و شكل ارائه، اختلافات بسيارى دارند. هر يك از آنان قرآن را، با تكيه برمنبعى و از زاويه و ديدگاهى و با معلوماتى از پيش معين شده مورد مطالعه قرار داده، به گونه‌اى كه تفاسير، هر يك با هم مختلف و برداشتها با هم از يكديگر متفاوت و جهات آنها متمايز گشته‌اند. كسانى از مفسران تنها از نقطه نظر آثار و منقولات رسيده از معصومان و يا صحابيان و تابعين پيامبر به فهم و درك آيات قرآن روى آورده‌اند و براى اجتهاد و درك مفسرجايگاهى قائل نيستند و لذا تمام اهتمامشان به نقل مأثورات و تكيه بر آن چيزى است كه روايت شده است. برخى برخلاف دسته پيش، آيات قرآن را تنها از زاويه عقل و كاوشهاى خرد ورزانه تفسير مى‌كنند و معيارهاى عقلى و احياناً دريافتهاى حسى را ملاك برداشت از پيام قرآن قرار داده‌اند. از نظر گرايش و اسلوب و سليقه به اين ها محدود نمى شود. بحث در ميان مفسران از نظر گرايش تفسيرى واتكا به انديشه هاى ادبى، اجتماعى، فلسفى وعرفانى موجب اين چند گونگى شده است. گروهى آيات قرآن را تنها از نقطه نظر ادبيات و بلاغت و فصاحت آن مورد بررسى قرار داده و كتابهاى تفسيرى خود را آكنده از بحثهاى ادبى و بلاغى كرده و از اين منظر به كلمات و آيات قرآن چشم دوخته‌اند. و گروهى ديگر به مباحث فلسفى و كلامى توجه بيشتر كرده و يا در شرايط تاريخى خاص مبارزات اعتقادى در ميان مسلمانان، نقش اصلى را به توضيح اين دسته از آيات مورد مناقشه، داده‌اند و لذا صبغه تفسير آنها مذهبى و كلامى شده است.

درباره هر يك از روشها و گرايشها دليلهايى مطرح است و در وراى اين بحث‌ها، از نقطه نظر شناخت مفسران، انگيزه، دانش، بينش و گرايش وجود دارد كه براى يك قرآن پژوه و يك تفسير شناس چشم پوشى از آنها سزاوار نيست.

كسانى كه مى خواهند با اين تفاسير آشنا شوند، بايد اين مبانى وروشها را مورد شناسايى و بررسى قرار دهند و عوامل گرايش به جهت گيريها و صبغه‌هاى تفسيرى را بشناسند.

بى‌گمان يكى از فوايد مبانى و روشهاى تفسيرى، شناخت تفاسير و سيرتطورآن، آشنايى با تحولات دانش تفسير و روشهايى است كه در زمينه شكل تفسير و استنباط ديدگاه قرآن و رسيدن به فهم اين كتاب آسمانى انجام گرفته و خواننده را با اين آگاهى به روشهاى گوناگون رهنمون و به بهترين راه هدايت مى‌كند.

از سوى ديگر، آشنايى با مبانى و بررسى روشها، زمينه مقايسه ميان تفاسير و درنتيجه راههاى رسيدن به پيام اصلى قرآن را مشخص مى‌كند و به ما نشان مى‌دهد كه در ميان راه‌هاى گوناگون، نزديك‌ترين و بى خطرترين و جامع‌نگرترين راه كدام است.

كتابى كه در پيش داريد، حاصل تحقيق ونگارش وتدريس اين موضوع در مقطع كارشناسى ارشد در بيش از ده دوره در دانشگاه هاى كشور و حوزه علميه قم است كه اكنون پانزده سال (1374) از نگارش اوليه آن مى گذرد. در هر دوره نكاتى به آن افزوده شده ويا منابعى اصلاح يا اضافه شده است. روش تنظيم به شيوه درسى است. در هر درس افزون بر استناد به منابع اوليه، جهت آشنايى بيشتر منابع ديگرى كه در دسترس بوده، معرفى و ارجاع داده شده، و در پايان هر درس پرسشهايى آورده شده و سعى شده از ذكر نمونه ها خودارى نشود.

منبع مقاله

مقدمه کتاب.