الرسالة الفارسية في المجاز
| الرسالة الفارسية في المجاز | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عصامالدین اسفراینی، ابراهیم ب‍ن م‍ح‍م‍د (نويسنده) جربی، علی رمضان (محقق) |
| ناشر | جامعة ناصر |
| مکان نشر | لیبی - خمس |
| سال نشر | 1997م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف5ر5 2028 PIR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
رسالة الفارسیة في المجاز اثر ابراهیم عصامالدین اسفراینی (متوفی 951ق)، رساله‌ای است پیرامون علم بلاغت که در نیمه قرن دهم هجری، به زبان فارسی نوشته شده و توسط احمد لطف‌الله، متخلص به عاشقی سلانیکی (متوفی 1113ق) به عربی ترجمه شده است. این کتاب، با تحقیق علی رمضان جربی به چاپ رسیده است.
به دلیل نگارش اصل کتاب به زبان فارسی، این اثر به «رسالة الفارسیة» معروف شده و به دلیل انتساب به مؤلف آن، عصامالدین، «رسالة العصامیة» نیز نامیده شده است. همچنین به دلیل ترجمه آن به زبان عربی، «رسالة المعربة» نیز نام گرفته است[۱].
این رساله، به دلیل اهمیتی که داراست، به چندین زبان، ترجمه شده است. این اثر، حاوی خلاصه‌ای از نظرات و دیدگاه‌های علمای علم بلاغت و ادبیات عرب و مطالب و مباحث ارزنده‌ای است که دانش‌پژوهان و محققین زبان عربی، بدان نیاز دارند و گزافه نیست این که گفته شود نویسنده آن، گردآورنده ماهری است که در رساله خود، آرای فحول علم بلاغت و بزرگان علم بیان، همچون عبدالقاهر جرجانی، سکاکی، زمخشری، سعدالدین تفتازانی، خطیب قزوینی، عضدالمله والدین، سید شریف جرجانی، ابن کمال پاشا و و سایر علمای علم بلاغت را گردآورده و به مناقشه، نقد و بحث پیرامون نظرات آنها و افزودن برخی مطالب به گفته‌های ایشان پرداخته و شیوه‌ای جدید و ابتکاری، در پرداختن به علم بلاغت، ارائه کرده است[۲].
برخی از مهمترین ویژگی‌های کتاب حاضر را می‌توان در امور زیر، خلاصه نمود:
- عصامالدین اسفراینی شخصیتی ناشناس بوده که بسیاری از محققین، اطلاع زیادی از وی ندارند. در این کتاب، ضمن معرفی رساله وی، به بررسی دوران زندگانی وی پرداخته شده و شرح حال نسبتا مفصلی از او، ارائه شده است.
- این رساله، به زبان فارسی نوشته شده و سپس، تعریب شده است و این کار، شبیه‌ترین چیز به بلاغت تطبیقی و مقارنی می‌باشد که بدین وسیله، تلاش و تبحر علمای خراسان و اسفراین در علم بلاغت، به خوبی به نمایش درآمده است.
- این رساله، دربردارنده خلاصه‌ای از آراء عصامالدین و سایر علمای علم بیان بوده و در عین حال، یکی از منابع مهم علم بلاغت عربی است و بسیاری از محققین و پژوهشگران این علم، در نگارش آثار خویش، از آن استفاده کرده‌اند[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.