ملول شیرازی
| نام | ملول شیرازی |
|---|---|
| نامهای دیگر | ملولی شیرازی |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | |
| اساتید | |
| برخی آثار | دیوان ملولی شیرازی |
| کد مؤلف | AUTHORCODE34577AUTHORCODE |
ملولی شیرازی (قرن سیزدهم)، از بانوان شاعر و غزل‌پرداز در دوره حکومت فتحعلی شاه قاجار.
ولادت
تاریخ ولادت وی مشخص نیست، ولی ظاهرا محل ولادت او شیراز بوده است؛ چنان‌که علی‌اکبر مشیر سلیمی در این‌باره، وصف «بانوی سخنور شیراز» را به‌کار می‌برد[۱].
دوران زندگی
بی‌گمان ملولی شیرازی در قرن سیزدهم و در دروه‌ی حکومت فتحعلی شاه قاجار می‌زیسته است. هلاکومیرزا می‌نویسد: «یکی از نسوان سلسه‌ی قاجاریه است». به نوشته‌ی آقابزرگ تهرانی، ملولی در شیراز زندگی می‌کرده است[۲].
تخلص
در تذکره‌ها از این شاعر با تخلص ملول، ملولی شیرازی یا ملولی قاجار یاد شده است. این امر نشان می‌دهد که او دو تخلص داشته است و اشعار وی نیز، این نکته را اثبات می‌کنند[۳].
تحصیلات
منابع در این‌باره چیزی نگفته‌اند، اما از اشعار ملولی چنین برمی‌آید که وی، اشعار شاعرانی مثل حافظ و مولانا و خاقانی را می‌خوانده است. مراوده‌ی شعری او با امثال رضاقلی خان هدایت نیز بر اهل ادب بودن وی تأکید دارد؛ البته وی از شاعران بازگشتی و تابع است. همچنین کاربرد بعضی اصطلاحات در شعر ملولی، نشان می‌دهد که با علوم گوناگون آشنایی داشته است: با وجود تو وجود همه عالم عدم است هرچه از ذات و صفات تو بگوییم کم است[۴].
خانواده
علی‌اکبر مشیر سلیمی می‌نویسد: «قراین نشان می‌دهد که ملولی، شوهر داشته و شوهرش یکی از شاهزادگان درجه‌ی اول و یا همان فتحعلی شاه قاجار بوده است»[۵].
وفات
هرچند برخی از کتب تذکره، برای ملولی، تاریخ فوت قایل شده‌اند و او را متوفی به سال 1256ق می‌دانند، نمی‌توان این تاریخ را با اطمینان پذیرفت؛ چراکه این تذکره‌ها منابع مورد استفاده‌ی خود را در این خصوص ذکر نکرده‌اند. ناگفته نماند که نویسنده‌ی «دایرة‌المعارف زن ایرانی» می‌نویسد: «از زمان مرگ و مدفن وی اطلاعی در دست نیست»[۶].
آثار
وی دارای 2 قصیده‌ی کوتاه، 220 غزل کامل و 5 غزل ناتمام، 1 قطعه، 17 رباعی و 4 مثنوی کوتاه است[۷].
پانویس
منابع مقاله
فراهانی، رقیه، مقدمه «دیوان ملولی شیرازی»، تصحیح: رقیه فراهانی، قم، مجمع ذخایر اسلامی، چاپ اول، 1389.