دیوان خاقانی شروانی
| دیوان خاقانی شروانی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | خاقانی، بدیل بن علی (نویسنده) کزازی، جلال الدین (مصحح) |
| ناشر | نشر مرکز |
| مکان نشر | ايران - تهران |
| سال نشر | 1375ش. |
| چاپ | اول |
| شابک | 964-305-238-9 |
| موضوع | شعر فارسي - قرن 6ق. خاقاني، بديل بن علي، 520 - 595ق. ديوان - واژه نامهها |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | 1375 / 4878 PIR |
دیوان خاقانی شروانی، مجموعه اشعار قصیده‌سرای بزرگ افضل‌الدین بدیل بن علی خاقانی شروانی متخلص به خاقانی (درگذشته 595ق) است. این اثر با مقدمه و ویرایش میرجلال‌الدین کزازی در دو جلد منتشر شده است. جلد اول کتاب مشتمل بر چکامه‌ها و ترکیب‌بندها و جلد دوم مشتمل بر غزل‌ها، قطعه‌ها، چارانه‌ها و سروده‌های عربی است.
خاقانی شاعر قصیده‌سرا و مداح است، ولی نه به مفهوم معمولی آن. او ناظم نیست، بلکه شاعر واقعی با شخصیت معنوی ممتاز و یکی از پرنبوغ‌ترین سرایندگان است. اشعار او در ظاهر در کمال بغرنجی و پیچیدگی است. اشکال اشعارش زائیده اندیشه دانشمندی است که از خواننده هم‌پایگی علمی می‌طلبد. این سبک در قصاید وی نیز مانند اشعاری که مبین شور و حال و احساسات اوست، مانند مراثی در مرگ فرزند و زوجه و یا قصیده در کشته شدن دانشمندی در ترک‌تازی غزان، در قصیده پرحال ایوان مدائن و اشعاری که در آنها در تنهایی و از بی‌وفایی روزگار و زندان نالیده، دیده می‌شود. توصیف‌های او از طبیعت مخصوصاً از طلوع و غروب آفتاب باشکوه قفقاز زادگاه شاعر کم‌نظیر است[۱]. دیوان خاقانی سرشار است از نکات خاص مسیحیت که با افکار و عبارات ویژه اسلام به‌هم می‌آمیزد. در دیوان او حتی متون و... مسیحیت نیز نقل گردیده است[۲].
میرجلال‌الدین کزازی دیوان را بر پایه دو متن ویراسته دکتر سجادی و عبدالرسولی ویرایش مجدد کرده است[۳].
پانویس
منابع مقاله
- دیباچه و متن کتاب.
- یان ریپکا؛ «خاقانی شروانی»، زبان و ادب فارسی، بهار 1342، شماره 65، ص 101 تا 111.