اخلاق از دیدگاه قرآن و عترت
| اخلاق از دیدگاه قرآن و عترت | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سجادی، سید محمدصادق (گردآوری و تنظیم) فرید تنکابنی، مرتضی (گردآوری و تنظیم) |
| عنوان‌های دیگر | تحف العقول. فارسی. برگزیده |
| ناشر | دفتر نشر فرهنگ اسلامی |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1380 ش |
| چاپ | 10 |
| شابک | 964-430-314-8 |
| موضوع | احادیث اخلاقی - قرن 14
اخلاق اسلامی قرآن - اخلاق |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 247/8 /ف4الف3 |
اخلاق از ديدگاه قرآن و عترت اثر مرتضى فريد تنكابنى و محمد صادق سجادى، گردآورى آيات و روايات پيرامون اخلاق و مؤلفه‌هاى آن مى‌باشد كه به زبان فارسی نوشته شده است.
اين اثر، یکى از کتاب‌هایى است كه از منابع اصيل و صحيح جمع‌آورى گرديده و یکى از مفيدترين کتاب‌هایى است كه درباره اخلاق اسلامى و تربيت و تزكيه و تهذيب نفس تألیف شده است.
ساختار
کتاب با مقدمه نویسنده در اشاره‌اى كوتاه به مباحث آغاز شده است[۱].
متن کتاب تحت عناوین مختلف، با اسلوب و اصطلاحات دينى در دو بخش، اخلاق از متن قرآن كريم و اخلاق از كلمات رسول اكرم(ص) و ائمه هدى(ع) تدوین شده است.
بخش اول از قرآن مجيد با ترجمه فارسی و شرح از استاد مهدى الهى قمشه‌اى و بخش دوم، برگزيده‌اى است از کتاب تحف العقول كه با ترجمه‌اى ساده و روان ارائه شده است.
گزارش محتوا
بخش اول کتاب در دو قسمت ارائه شده است:
الف) آياتى كه بيان‌گر اخلاق پسنديده و ستوده مى‌باشند[۲]. این آيات تحت عناوین ابرار و نیکان، احسان و نیکوكارى، اخوت و برادرى[۳]، استقامت و پايدارى[۴]، اعتدال و میانه‌روى[۵]، و امانت و درستى[۶] گردآورى شده است.
انفاق و بخشش[۷]، اولیاء و دوستان خدا[۸]، ايثار و فداكارى[۹]، تقوى و پرهيزكارى[۱۰]، حق و حقيقت[۱۱]، حكمت و فرزانگى[۱۲]، خشوع و فروتنى[۱۳]، خلوص و پاکدلى[۱۴]، خير و نیکى[۱۵]، از ديگر عناوین این قسمت مى‌باشند.
ب) آياتى كه اخلاق ناپسند و نكوهيده را معرفى كرده‌اند[۱۶] نيز تحت عناوین اذيت و آزار[۱۷]، اسراف و تبذير[۱۸]، افتراء و نسبت دروغ[۱۹]، بخل و تنگ‌نظرى[۲۰]، بهتان و تهمت[۲۱] مورد بررسى قرار گرفته است.
تكبر و خودپسندى[۲۲]، تمسخر و استهزاء[۲۳]، جبن و ترس[۲۴]، حسد و رشك[۲۵]، خبث و بدنهادى[۲۶]، خيانت و نادرستى[۲۷]، ربا و نزول[۲۸]، ريا و خودنمايى[۲۹]، سيئات و بدى‌ها[۳۰]، شرك و خدايان[۳۱]، شك و دودلى[۳۲]، طمع و آز[۳۳]، ظن و گمان[۳۴]، غرور و فريب[۳۵] از ديگر عناوین این بخش است.در بخش دوم، برگزيده‌اى از سخنان معصومین(ع) پيرامون اخلاق، تحت عناوین زير، نقل شده است:
- آرزو: امیرالمؤمنين(ع): بنده آرزوى دراز نكند جز اينكه آخرت را فراموش كند[۳۶].
- احترام: امیرالمؤمنين(ع): احترام را بپذير و بهترين احترام، عطر است كه سبک بارتر و خوش‌بوتر است[۳۷].
- احسان: پيامبر(ص): پوشيدن جامه، توانگرى را آشكار كند و احسان به خدمتكار، دشمن را سركوب سازد[۳۸].
- اخلاص: پيامبر(ص): نشانه مخلص چهار چيز است: دلش درست است، اعضايش بى‌آزار است، خيرش به ديگران برسد و از بدكردن خوددار است[۳۹].
- اخلاق نیکو: پيامبر(ص): حسن خلق صاحبش را به پايه روزه‌دار و شب‌زنده‌دار مى‌رساند.[۴۰]
اداره خانواده[۴۱]، استقامت[۴۲]، اسراف[۴۳]، اعتدال و میانه‌روى[۴۴]، الفت[۴۵]، امانت[۴۶]، انصاف[۴۷] و انفاق از ديگر عناوینى هستند كه روايتى در مورد آن‌ها ذكر شده است.
در مجموع بايد گفت مطالعه این کتاب و دقت و تدبر در آيات و روايات، خواننده را به ارزش تعاليم اخلاقى اسلام، واقف مى‌سازد.
وضعيت کتاب
فهرست مطالب، در ابتداى کتاب آمده است. پاورقى‌ها بيشتر به ذكر آدرس آيات، اختصاص يافته است.
پانويس
- ↑ ر.ک: مقدمه، ص5
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص19
- ↑ ر.ک: همان، ص31
- ↑ ر.ک: همان، ص33
- ↑ ر.ک: همان، ص337
- ↑ ر.ک: همان، ص39
- ↑ ر.ک: همان، ص41
- ↑ ر.ک: همان، ص49
- ↑ ر.ک: همان، ص51
- ↑ ر.ک: همان، ص61
- ↑ ر.ک: همان، ص99
- ↑ ر.ک: همان، ص103
- ↑ ر.ک: همان، ص107
- ↑ ر.ک: همان، ص109
- ↑ ر.ک: همان، ص113
- ↑ ر.ک: همان، ص 179
- ↑ ر.ک: همان، ص181
- ↑ ر.ک: همان، ص183
- ↑ ر.ک: همان، ص187
- ↑ ر.ک: همان، ص191
- ↑ ر.ک: همان، ص199
- ↑ ر.ک: همان، ص201
- ↑ ر.ک: همان، ص205
- ↑ ر.ک: همان، ص211
- ↑ ر.ک: همان، ص213
- ↑ ر.ک: همان، ص217
- ↑ ر.ک: همان، ص 219
- ↑ ر.ک: همان، ص233
- ↑ ر.ک: همان، ص235
- ↑ ر.ک: همان، ص237
- ↑ ر.ک: همان، ص241
- ↑ ر.ک: همان، ص247
- ↑ ر.ک: همان، ص251
- ↑ ر.ک: همان، ص253
- ↑ ر.ک: همان، ص255
- ↑ ر.ک: همان، ص333
- ↑ ر.ک: همان، ص333
- ↑ ر.ک: همان، ص334
- ↑ ر.ک: همان، ص334
- ↑ ر.ک: همان، ص339
- ↑ ر.ک: همان، ص336
- ↑ ر.ک: همان، ص336
- ↑ ر.ک: همان، ص336
- ↑ ر.ک: همان، ص 337
- ↑ ر.ک: همان، ص338
- ↑ ر.ک: همان، ص338
- ↑ ر.ک: همان، ص339
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.