كتاب الصلاة (للشيخ الأنصاري)
كتاب الصلاة تألیف شيخ مرتضى انصارى از فقهاى بزرگ شيعه و متوفاى سال 1281 هجرى قمرى می‌باشد.
| کتاب الصلاة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مجمع الفكر الإسلامي، کمیته تحقیق تراث شیخ اعظم (گردآورنده) انصاری، مرتضی بن محمدامین (نویسنده) |
| ناشر | المؤتمر العالمي بمناسبة الذکری المئوية الثانية لميلاد الشيخ الأعظم الأنصاري، الأمانة العامة |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1415 ق |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 3 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ویژگی‌هاى كتاب
اين كتاب شرح كتاب الصلاة از كتاب ارشاد الاذهان الى احكام الايمان نوشته علامه حلى قدس‌سره الشريف مى‌باشد. كه به صورت شرح مزجى نگاشته شده است. يعنى به صورتى كه عبارات شرح و متن با هم مخلوط و هماهنگ مى‌باشند به شكلى كه به نظر مى‌رسد هر دو يك متن مى‌باشند.
كتاب ارشاد الاذهان يك دوره فقه فتوايى مختصر و موجز از كتاب طهارت تا كتاب ديات مى‌باشد. و در آن از استدلالهاى متعارف اثرى ديده نمى‌شود.
كتاب ارشاد از منابع مهم فقه شيعه مى‌باشد و فقهاى بزرگى بعد از نگارش بر آن شرح و حاشيه نوشته‌اند، مانند شهيد اول، شهيد ثانى، محقق اردبيلى، محقق سبزوارى، فخر المحققين، محقق ثانى، ابن فهد حلى و شيخ مرتضى انصارى.
شيوه نگارش
كتاب الصلاة از کتاب‌هاى مهم فقهى است و علماى بزرگى در طول تاريخ فقه درباره آن قلم زده‌اند. علاوه بر آنكه موضوع آن از موضوعات بسيار مهم اسلام و مورد عمل مسلمانان به صورت پنج بار در روز مى‌باشد. لذا اين كتاب از كتاب‌هاى قطور و حجيم فقهى است. شيخ انصارى نيز كه استاد فن و با شيوه‌اى دقيق و عميق به بررسى مسائل مى‌پردازد همانند مباحث رسائل و مكاسب به دقتى موشكافانه به بررسى مباحث اين كتاب پرداخته است.
مباحث كتاب
اين كتاب در سه بخش آمده است:
بخش اول در شرح كتاب الصلاة ارشاد و ملحقات آن است.
مؤلف در ملحقات به بررسى مسئله استقبال و افعال واجب صلاة مى‌پردازد.
بخش دوم ادامه شرح كتاب الصلاة از ارشاد است كه به مسئله ماهيت صلاة و لواحق آن مى‌پردازد. در لواحق، خلل، جماعت، و صلاة خوف مطرح مى‌گردد.
بخش سوم نيز ادامه شرح كتاب الصلاة از ارشاد و صلاة مسافر است.
در صلاة مسافر به شرائط تقصير، فروع و يكسرى مسائل اشاره مى‌گردد.
آقا بزرگ تهرانى مؤلف كتاب ارزشمند الذريعة إلى تصانيف الشيعه ج 15 ص 60
در معرفى اين كتاب مى‌فرمايد: كتاب الصلاة للشيخ مرتضى الانصارى بن المولى محمد امين الدزفولى المتوفى 1281 كبير مبسوط في غاية الدقة و البسط فى الاستدلال مطبوع» يعنى كتاب الصلاة نوشته شيخ مرتضى انصارى فرزند مولى محمد امين دزفولى متوفاى 1281. كتابى بزرگ و گسترده و با نهايت دقت و گستردگى در استدلال مى‌باشد. اين كتاب به چاپ رسيده است.
تاريخ نگارش
شيخ انصارى اين كتاب را قبل از مرجعيت عامه خود نگاشته است. يعنى زمانى كه غرق در مباحث علمى و تحقيقات گسترده خود بوده است. وى در حاشيه سمت راست صفحه 78 از نسخه اصلى كتاب دارد «لابد ان يكتب من هنا الى اول الخلل، 3 ربيع المولود 1263»
يعنى 3 سال قبل از تاريخ مرجعيت عامه ايشان.
تحقيق
اين كتاب توسط كنگره شيخ انصارى تحقيق و چاپ شده است. توسط گروهى از محققين و زير نظر حجت‌الاسلام محمد على انصارى
نسخه‌هاى خطى
- تصوير نسخه اصلى شيخ انصارى در كتابخانه آستان قدس رضوى شماره 11130
- نسخه علامه شيخ فضل‌الله نورى قدس‌سره كه اكثر آنرا با دست مبارک خود نگاشته‌اند. در دو مجلد در كتابخانه حضرت آیت‌الله نجفى مرعشى در قم شماره 4427 و 3925
- نسخه چاپ سنگى مورخ سال 1305 هجرى قمرى كه از روى نسخه علامه شيخ فضل‌الله نورى نگاشته شده است.