ناصری کاشانی، حسن
| نام | ناصری کاشانی، حسن |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | محمدکاظم |
| متولد | 1222ش |
| محل تولد | کاشان |
| رحلت | 1316ش |
| اساتید | |
| برخی آثار | دیوان ناصری کاشانی |
| کد مؤلف | AUTHORCODE18450AUTHORCODE |
میرزا حسن ناصری کاشانی (1122-1316ش)، فرزند محمدکاظم، از معاریف و شاعران اواخر قرن سیزدهم و نیمه اول قرن چهاردهم کاشان است. از وی دیوان اشعاری به‌جای مانده است که به تصحیح و توضیح علی‌اصغر صائم رسیده. از انواع شعر، طبع ناصری به سرودن قصیده و مسمط گرایش و در ساختن قصاید به سبک خراسانی تبحر خاصی داشت. از جمله هم‌نشینان و دوستان او می‌توان شاعر گلپایگانی متخلص به پریشان، میرزا همایون غفاری، حسن نراقی و میر سید رضاخان صانعی کاشانی و آیت‌الله شیخ محمد غروی را نام برد. حسن نراقی و حسینعلی منشی از شاگردانش بوده‌اند.
ولادت
حسن ناصری کاشانی، فرزند محمدکاظم در حدود 1260ق، در کاشان به دنیا آمد.
تحصیلات
او علوم ادبی را نزد اساتید زمان خود در زادگاهش فراگرفت و بخشی از روزگار جوانی خود را نیز در تهران سپری کرد. از انواع شعر، طبع ناصری به سرودن قصیده و مسمط گرایش داشت[۱].
وفات
وی در روز دوازدهم مهر 1316ش، در کاشان، از دنیا رفت[۲].
توانایی در شعر، روحیات
حسن نراقی در «آثار تاریخی کاشان و نطنز» درباره میرزا حسن این‌گونه نوشته است:
«میرزا حسن ناصری از جمله گویندگان اوایل سده چهاردهم هجری کاشان است که علاوه بر دارا بودن قریحه سرشار ادبی و فنون شعر و ادب، ترسل، انشا و خوشنویسی، به‌واسطه قدرت حافظه و محفوظات زیاد، بسیار حاضرالذهن بود. به‌مناسبت هر موضوعی که در محفل وی مطرح می‌گردید بی‌درنگ اشعار مناسب و شیرین و داستان‌های جالبی ایراد می‌نمود. ازاین‌رو محضر دلپذیرش همواره مطبوع و مورد پسند خاطر صاحبدلان بود. در شاعری با ساختن قصاید به سبک خراسانی توانا و دارای حسن تتبع بود...»[۳].
شاگردان
«مؤلف کتاب آثار تاریخی کاشان (حسن نراقی) می‌نویسد: در چند سال اواخر عمر ناصری بر اثر مصاحبت و همراهی او در استفاده از فصل گل سرخ قمصر از محضر و هم‌نشینی آموزنده‌اش بهره‌مند بوده‌ام. یکی از گویندگان متعددی که با استفاده از مکتب ادبی ناصری، خود به مرتبه استادی در شعر و ادب نایل گردید، خواهرزاده‌اش شادروان حسینعلی منشی، مؤسس و رئیس انجمن ادبی صبا می‌باشد که پس از درگذشت ناصری و علی‌محمد ادیب بیضایی استاد و پیشوای شعرای کاشان بشمار می‌رفت»[۴].
هم‌نشینان و دوستان
از جمله هم‌نشینان و دوستان او می‌توان شاعر گلپایگانی متخلص به پریشان، میرزا همایون غفاری، حسن نراقی و میر سید رضاخان صانعی کاشانی و آیت‌الله شیخ محمد غروی را نام برد[۵].
آیت‌الله غروی به‌خاطر غیبت میرزا حسن ناصری و نیامدن به منزلش شعری بر سبیل تفنن برای او سروده که برخی ابیات آن چنین است:
.| ای ناصری که مثل تو در روزگار نیست | بس عیبت اینکه عهد و وفات استوار نیست | |
| یکباره ترک صحبت ما را نموده‌ای | گویا که سور منزل ما خوشگوار نیست | |
| گر فارغی تو از من رنجور بینوا | من چون کنم؟ که بی تو دلم را قرار نیست | |
| گر صفحه ضمیر تو از نقش ما تهی است | این صفحه را به غیر تو نقش و نگار نیست[۶] |
پانویس
منابع مقاله
صائم کاشانی، سید علی‌اصغر، پیشگفتار «دیوان ناصری کاشانی»، اثر طبع حسن ناصری کاشانی، با تصحیح، توضیح و مقدمه سید علی‌اصغر صائم کاشانی، تالار کتاب، 1379ش.