آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران
| آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | علوی مهر، حسین (نویسنده) |
| ناشر | مرکز جهانی علوم اسلامی |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1384 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-7741-90-1 |
| موضوع | تفاسیر - نقد و تفسیر
تفسیر - تاریخ مفسران - سرگذشت نامه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 92 /ع8آ5 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
آشنايى با تاريخ تفسير و مفسّران، نوشته حسين علوى‌مهر سعی دارد علاوه بر نگاه تاريخى به تفاسير و مفسران، با تحليل شيوه‌هاى تفسيرى و نقّادى تفاسير، قرآن‌پژوهان را در تشخيص اهمیت تفاسير و فهم روشهاى درست از نادرست توانا سازد.
ساختار
در این کتاب به دوران زندگى مفسران، نام تفسير، نام مفسّر، مذهب مفسّر، روش و گرايش مفسّر در تفسير آيات، بررسى اقسام رواياتى كه مفسّر نقل كرده و امتياز و ارزش روايات نقل شده، بررسى منابع و مدارک تفسير، بررسى امتيازات هر تفسير، بررسى مشكلات هرتفسير، بررسى اجمالى مقدمه هرتفسير و حتى‌الامكان ارائه برخى ديدگاههاى مفسّر در بحثهاى علوم قرآن، بررسى موضع مفسّر در برابر اهل‌بيت عليهم‌السلام و نقل نمونه يا نمونه‌هایى از تفسير آيات پرداخته شده و شيوه عملى مفسّر در تفسير؛ يعنى اينكه مفسّر در آغاز تفسير هرآيه چه بحثى را مطرح مى‌كند، آيا نخست به اختلاف قرائات مى‌پردازد و سپس شأن نزول را بررسى مى‌كند و يا اينكه نخست واژگان و مفردات آيه را شرح مى‌دهد و پس از آن به مباحث ادبى،ذكر روايات و شأن نزول و بيان ديدگاههاى مفسران ديگر اقدام مى‌كند مورد بررسى قرار مى‌گيرد.
تفاسير و مفسّران در این کتاب براساس قرن از عصر رسالت تاكنون (15 قرن) معرفى و مورد تحليل قرار گرفته‌اند و تفاسير شيعه و اهل سنت تا حدّ امكان از هم بازشناسانده شده‌اند.
هرفصل از این کتاب دربردارنده مطالب گوناگون از جمله اوضاع فرهنگى و سياسى قرنهاى مختلف و انديشه‌هاى خاص هرقرن است و تفاسير با توجه به روش و گرايش آنها و بيان امتيازات و مشكلات مورد بررسى قرار گرفته‌اند.
گزارش محتوا
کتاب حاضر مشتمل بر یک پيشگفتار[۱] و بخش‌هاى ذيل مى‌باشد:
«كلّيات» که به مفهوم‌شناسى، تعريف تاريخ تفسير، اهمیت و جايگاه تاريخ تفسير، پيشينه، نخستين مدوّن تفسير مى‌پردازد.[۲]
«تفسير در عهد رسالت» به معرفى مدرسه تفسيرى پيامبر (صلى‌اللّه‌عليه‌وآله) به دو شيوه عمومى و خصوصى مى‌پردازد.سپس ديدگاههاى مختلف را درباره حجم روايات تفسيرى پيامبر بيان كرده پس از آن انواع تفسير پيامبر(ص) را يادآور مى‌شود.[۳]
«تفسير در دوران صحابه»[۴]،«تفسير در دوران تابعان»[۵]،«نقش اهل‌بيت عليهم‌السلام در تفسير قرآن»[۶] که در آن به مفهوم‌شناسى اهل‌بيت(ع)، قلمرو دانش اهل‌بيت(ع) به کتاب آسمانى، نقش اهل‌بيت در تفسير قرآن[۷] و مفهوم تفسير به رأى پرداخته مى‌شود،«تفسير در قرن سوم» که دوره شكوفايى علوم و تدوین تفسير است و ویژگى‌هاى تفسيرى این قرن و معرفى تفاسير و مفسّران قرن سوم و نيز رویكردهاى تفسيرى در این قرن[۸]،«تفسير در قرن چهارم 1»[۹]،«تفسير در قرن چهارم 2» [۱۰]و ساير قرون تا قرن حاضر، بخش‌هاى مختلف این نوشتار را تشكيل مى‌دهند.
در بخش آخر کتاب «تفسير عصرى» که به تفسير و مفسران در قرن پانزدهم هجرى اختصاص يافته[۱۱]، مفهوم تفسير عصرى، ویژگى‌هاى تفسير عصرى، اقسام تفسير موضوعى بيان و معروف‌ترين تفاسير شيعه در قرن پانزدهم، روشها و گرايشهاى تفسيرى در المیزان[۱۲] و نيز معروف‌ترين تفاسير اهل سنت در این قرن [۱۳]معرفى شده است.
وضعیت کتاب
کتابنامۀ کتاب در انتهاى کتاب درج شده است.
منابع مقاله
پيشگفتار نویسنده و متن کتاب