سردار اسعد بختیاری، علیقلی بن حسینقلی
حاج عليقلى‌خان بختيارى (۱۲۳۶ -۱۲۹۶ش) معروف به سردار اسعد بختیاری، از رؤسای ایل بختیاری و از سیاستمداران دوره قاجار بود.علی‌قلی‌خان پس از به توپ بستن مجلس شورای ملی به فرمان محمدعلی‌شاه، به پشتیبانی از برادرش نجف‌قلی‌خان صمصام‌السلطنه و پسرعموی خود، در اعتراض به این عمل برخاست و پس از فتح اصفهان به دست سواران بختیاری، تهران را فتح نمود .وی در برهه‌ای از تاریخ ایران، در منصب وزیر جنگ و دوره‌ای نیز عهده‌دار وزارت داخله بود.
| نام | سردار اسعد بختیاری، علیقلی بن حسینقلی |
|---|---|
| نامهای دیگر | بختیاری، علیقلی |
| نام پدر | حسین‌قلی‌خان ایلخانی |
| متولد | 1236ش |
| محل تولد | چهارمحال‌بختيارى |
| رحلت | ۱ آبان ۱۲۹۶ش |
| اساتید | |
| برخی آثار | تاریخ بختیاری: خلاصة الأعصار فی تاریخ البختیار
تاریخ بختیاری |
| کد مؤلف | AUTHORCODE07512AUTHORCODE |
ولادت
«سردار اسعد»، در 1247ق.برابر با 1236ش در چهارمحال‌بختيارى متولد شد. وى پسر سوم حسينقلى‌خان هفت‌لنگ ايلخانى بختيارى است كه در سال 1299ق. به دست مسعود ميرزا ظل‌السلطان پسر ناصرالدين‌شاه حكمران اصفهان، كشته شد.
تحصیلات
عليقلى‌خان دوران كودكى و جوانى را طبق يك خانواده گذرانيد و مقدماتى از ادبيات را قرار گرفت و در سوارى و تيراندازى سرآمد اقران شد. پس از كشته شدن پدرش، مدتى در زندان ظل‌السلطان به سر برد تا با مساعدت ميرزا على‌اصغر خان اتابك از زندان آزاد و به تهران وارد شد و با رتبه و مقام سرتيپى، فرماندهى عده‌اى از سواران پايتخت به او واگذار گرديد. در 1313ق. مدت چهل روز تا ورود مظفرالدين ميرزا به تهران، حفاظت كاخ گلستان به عهده‌ى عليقلى‌خان بود و اتابك ماموريت‌هاى ديگرى نيز به او واگذار مى‌نمود. در 1321ق. پس از فوت برادرش اسفنديارخان، به او از طرف مظفرالدين شاه لقب سردار اسعدى داده شد. سردار اسعد غالباً از آن تاريخ در اروپا مى‌زيست و به مطالعه و مجالست با فضلاء و دانشمندان اشتغال داشت. در جريان مشروطيت ايران و دوران سلطنت محمدعلى شاه، سردار در اروپا بود؛ ولى در استبداد صغير به ايران آمد و با دو هزار از سواران بختيارى، به اصفهان وارد شد و پس از آن كه اصفهان به تصرف او درآمد، به سمت تهران روانه گرديد و پس از چند روزى توقف در قم، به تهران نزدیک شد و با توافقى كه قبلا با سپهدار تنكابنى نموده بود، اردوى سپهدار تنكابنى و سردار اسعد در يك روز به هم رسيده و به يكديگر پيوستند و روز جمعه 27 جمادى‌الاخر 1327ق. وارد تهران گرديدند. قواى قزاق تاب مقاومت نياورد و در زد و خورد كوتاهى تسليم شدند و قواى بختيارى و سپهدار، تهران را فتح نمودند و از اين نظر است كه به سردار اسعد، سپهدار در فتح تهران مى‌گويند. محمدعلى ميرزا از سلطنت خلع و احمد ميرزاى دوازده ساله را، به نام سلطان احمدشاه قاجاريه سلطنت اعلام نمودند. در همان جلسه، عليرضاخان عضدالملك، به نيابت سلطنت و محمد ولى‌خان سپهدار تنكابنى، به وازرت جنگ و حاجى عليقلى‌خان سردار اسعد بختيارى، به وزارت داخله انتخاب شدند. در 30 ارديبهشت 1289ق. در كابينه‌ى سوم و چهارم سپهدار، سردار اسعد به وزارت جنگ رسيد. در قيام مجدد محمدعلى شاه و سالارالدوله، سردار اسعد و ايل بختيارى نقش مهمى داشتند.
وفات
سردار اسعد در سال 1337ق. برابر با ۱ آبان ۱۲۹۶ش درگذشت و با تشريفات نظامى او را در اصفهان به خاک سپردند.
آثار
سردار اسعد، از افرادى بود كه اهل علم را تشويق و ترغيب مى‌نمود و به هزينه‌ى شخصى خويش، چندين كتاب را ترجمه و چاپ كرد. تحرير تاريخ بختيارى به توصيه‌ى او بوده است.
تاريخ حميدى (داستان تاريخى درباره سلطان عبدالحميد). از پيركيارد، خلاصه الاعصار فى تاريخ بختيار، دختر فرعون. از الكساندر دوما، عشق پاريس. از الكساندر دوما، غاده الانگليس (بولينا). از جرجى زيدان، هانرى سوم، هرمس مصرى آثارى هستند، به وسيله وى تألیف و يا ترجمه شده‌اند.