درسنامه روشها و گرایش‌های تفسیری قرآن
| درسنامه روشها و گرایش‌های تفسیری قرآن | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | رضایی اصفهانی، محمدعلی (نویسنده) |
| ناشر | مرکز جهانی علوم اسلامی |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1382 ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
روشها و گرايشهاى تفسيرى قرآن مجيد تألیف محمد على رضائى اصفهانى، کتابی است که مرز بين روشهاى تفسيرى مخصوصاً روش اجتهادى، روش عقلى و روش تفسير به راى را برای خواننده به خوبى بيان می‌کند.
مطالب كتاب شامل دو قسمت مى‌باشد كه در قسمت اول روشهاى تفسيرى و در قسمت دوم انواع گرايشها توضيح داده شده است مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر مى‌باشد این اثر را برای دانشجویان و به صورت درس نامه و در پايان هر درس خلاصه مطالب و پرسش و پژوهش نوشته و در پايان مباحث، بحث قرآن و هرمنوتيك را مطرح نموده و توضيحات كافى را در اين باره ارائه داده است. با توجه به اينكه مخاطبان آن بيشتر طلاب خارجى مى‌باشند(چونكه درس نامه براى طلاب خارجى تهيه شده است) جنبۀ تقريب بين المذاهب در اين كتاب به خوبى به چشم مى‌خورد و مؤلف مباحث را به گونه‌اى مطرح نموده كه موجب اختلاف فرق‌هاى اسلامى نگردد.
ساختار
كتاب داراى نه فصل مى‌باشد كه فصل اول آن پيرامون كليات و 7 فصل ديگر آن پيرامون روشهاى تفسيرى 6 فصل آخر پيرامون گرايشهاى تفسيرى است كه خود شامل پنج بخش مى‌باشد فهرست مطالب كتاب به شرح زير است
فصل اول:كليات شامل:
مقدمه/واژگان/تاريخچه/عوامل پيدايش گرايشها و روشها /تقسيمات گرايشها و روشها
فصل دوم:روش تفسير قرآن به قرآن شامل: مقدمه/واژگان/تاريخچه/دلايل(مخالفان و موافقان)/ديدگاهها /جايگاه سنت در تفسير قرآن به قرآن/گونه‌هاى تفسير قرآن به قرآن/معرفى برخى از تفاسير قرآن به قرآن
فصل سوم:روش تفسير روائى قرآن شامل:
مقدمه/واژگان/تاريخچه/ديدگاهها/حجيت سنت در تفسير/ كاربردهاى روايات تفسيرى/اقسام روايات و نقش آنها در تفسير /ديدگاهها دربارۀ نقش خبر واحد/خطر احاديث جعلى/معرفى برخى از تفاسير روائى
فصل چهارم:روش تفسير عقلى(و اجتهادى) شامل:
مقدمه/واژگان/تاريخچه/ديدگاهها/دلايل(موافقان و مخالفان)/ /گونه‌هاى تفسير عقلى/بررسى تعارض عقل و نقل/معيارهاى تفسير عقلى/معرفى منابع
فصل پنجم:روش تفسير علمى قرآن شامل:
مقدمه/واژگان/تعريف تفسير علمى/تاريخچه/ديدگاهها (موافقان و مخالفان)/دلايل، اقسام و گونه‌هاى تفسير علمى/معيارهاى تفسير علمى معتبر
فصل ششم:روش تفسير اشارى شامل:
مقدمه/واژگان/تاريخچه/ديدگاهها و بررسى آنها/اقسام تفسير اشارى /معيارهاى تفسير اشارى صحيح/معرفى برخى از تفاسير اشارى
فصل هفتم:روش تفسير به راى شامل:
مقدمه/واژگان/تاريخچه/ديدگاهها/دلايل(موافقان و مخالفان)/نمونه‌هاى تفسير به راى/مرز تفسير به راى با اجتهاد در تفسير و تفسير عقلى/آثار منفى تفسير به راى
فصل هشتم:روش تفسير كامل و جامع شامل:
مقدمه/روش تفسير جامع و كامل
فصل نهم: گرايشهاى تفسيرى شامل:
مقدمه/واژگان/تاريخچه و عوامل پيدايش و اقسام
بخش اول: گرايش فقهى شامل: تاريخچه/ويژگى‌ها/گونه‌ها و منابع مهم/نمونه‌ها و موضوعات
بخش دوم: گرايش كلامى شامل: تاريخچه/ويژگى‌ها/گونه‌ها و منابع مهم/نمونه‌ها و موضوعات
بخش سوم: گرايش فلسفى شامل: تاريخچه/ويژگى‌ها/گونه‌ها و منابع مهم/نمونه‌ها و موضوعات
بخش چهارم: گرايش اجتماعى شامل: تاريخچه/ويژگى‌ها/گونه‌ها و منابع مهم/نمونه‌ها و موضوعات
بخش پنجم: گرايش ادبى و لغوى شامل: تاريخچه/ويژگى‌ها/گونه‌ها و منابع مهم/نمونه‌ها و موضوعات
ملحقات:
شامل
1-قرآن و هرمنوتيك
2-شيوۀ تفسير موضوعى
3-كتابشناسى
ويژگى‌ها
1-در ابتداى هر بحث عنوان مقدمه وجود دارد كه توضيح مختصرى پيرامون آن موضوع ارائه شده
2-در ابتداى هر بحث واژگان مهم و اساسى آن بحث توضيح داده شده است
3-در ابتداى هر بحث تاريخچه‌اى از آن بحث بيان شده است
4-در هر بحثى ديدگاههاى مخالف و موافق ذكر شده و سپس از آن مورد نقد و بررسى قرار گرفته، در پايان قول صحيح ارائه شده است
5-در پايان هر بحث منابع مهم معرفى شده است
6-كتاب به صورت درس نامه ارائه شده و در پايان هر درس خلاصه-پرسش و پژوهش وجود دارد
7-در بيان مطالب سعى شده است جنبۀ كاربردى آن نيز توضيح داده شود
8-روشن نمودن خلط ميان روش عقلى و اجتهادى
9-روشن نمودن روش تفسير به راى با عقل و اجتهادى
10-جدا نمودن روشها از سبک ها، مذاهب و مكاتب
11-يكى از مباحث ارزشمند كتاب بحث قرآن و هرمنوتيك است كه در پايان كتاب به عنوان ملحقات ذكر شده است
12-در اين كتاب موارد اختلافى شيعه و اهل سنت(مانند حجيت قول ائمه(ع) و صحابه-) با انصاف و محترمانه و با ادله‌اى كه مورد قبول طرفين است مورد بررسى قرار گرفته.
نسخه شناسى
كتاب يك جلد، متن آن فارسى و داراى 528 صفحه است كه مشخصات آن به قرار زير مى‌باشد:
1-كاغذ:اعلا
2-چاپ:كامپيوترى
3-جلد:شوميز (و گالينگور) با هر دو جلد چاپ شده است
4-نوبت چاپ:اول
5-تاريخ انتشار:سال 1382
6-ناشر:انتشارات مركز جهانى علوم اسلامى
7-داراى فهرست:
1-اجمالى كتاب در ابتداى كتاب
2-منابع و مأخذ
3-تفصيلى مطالب كتاب
4-کتاب‌هاى تألیف شده در خصوص روشها و گرايشهاى تفسيرى
8-داراى مقدمه‌اى از طرف آيت‌الله.معرفت
9-داراى مقدمه‌اى از طرف مركز جهانى علوم اسلامى
10-نام كتاب:درسنامه روشها و گرايشهاى تفسيرى قرآن
11-نام مؤلف:محمد على رضايى اصفهانى