مشاكلة الناس لزمانهم
| مشاکلة الناس لزمانهم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ملورد، ولیم (محقق) یعقوبی، احمد بن اسحاق (نویسنده) |
| ناشر | دار الکتاب الجديد |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1980 م |
| چاپ | 2 |
| موضوع | اسلام - تاریخ - 11 - 289ق.
تاریخ خلفای راشدین |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 28/8 /ی7م5 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مشاكلة الناس لزمانهم اثر عربى احمد بن اسحاق يعقوبى، بيان مختصرى از زندگى خلفاء مى‌باشد كه در قرن سوم هجرى تألیف شده است.
یعقوبی با نگارش این کتاب در واقع، کاری نو آفریده است، و با نگارشی جامعه شناسانه به روابط میان مردم و حاکمان، یک نظریه (تئوری) ارائه نموده است. یعقوبی در نظریه خود بر این باور است که در هر دوره زمانی، مردم با حاکمان خود هم‌شکلی می‌نمایند.
ساختار
كتاب، مشتمل بر يك مقدمه از محقق «وليم ملورد» و متن است.
یعقوبی در متن کتاب، در سه بخش، روی هم رفته، 31 تن از خلفای راشد، اموی و عباسی را به تفصیل محور سخن قرار داده است.
1- چهار تن خلیفه راشد
2- یازده تن خلیفه اموی (با صرف نظر از سه تن از آن‌ها)
3-شانزده تن خلیفه عباسی (همه خلفای عباسی تا زمان نگارش کتاب).
گفتنی است که وی، کتاب خود را با یادکرد از معتضد عباسی (دوران خلافت 279-289ق) به پایان رسانیده است.
كتاب در يك جلد تأليف شده و داراى حجم بسيار مختصرى مى‌باشد.
گزارش محتوا
محقق در مقدمه، مطالبى در مورد مؤلف، كتاب و نسخ خطى آن بيان نموده است[۱]
متن كتاب، مطالب مختصرى پيرامون خلفاى راشدين، خلفاى بنى اميه و خلفاى بنى عباس تا زمان معتضد بيان نموده است.
مؤلف در ابتداى متن، ذكر كرده كه مسلمين در هر عصر و زمانى از خلفا پيروى مى‌نمايند و بر مذهب آنان هستند و هم‌چنين از اخلاق، افعال و اقوال ملوك و خلفاء خارج نمى‌شوند[۲]
اولين مطلب كتاب، پيرامون خلفاى راشدين مى‌باشد كه در آن در مورد ابوبكر، عمر، عثمان و حضرت على(ع) به ترتيب مطالبى را ذكر نموده است[۳]
نویسنده، در مورد حضرت على(ع) آورده كه ايشان بيشترين ايام خلافتش را در جنگ به سر برده است. حضرت در زمان خلافتش، لباس جديدى نپوشيد و مالى براى خود ذخيره نكرد. اموال را انفاق و صدقه مى‌داد و مردم سخنان و خطبه‌هاى او را حفظ مى‌نمودند[۴]
مؤلف، اولين فردى را كه از بنى اميه ذكر نموده، معاويه بن ابى‌سفيان بوده و برخى از كارها و امورى كه وى انجام داده را بيان نموده است[۵]
از ديگر خلفايى كه در اين بخش ذكر شده، يزيد بن معاويه، عبدالملك بن مروان، وليد بن عبدالملك، سليمان بن عبدالملك، عمر بن عبدالعزيز، يزيد بن عبدالملك، هشام بن عبدالملك، وليد بن يزيد و يزيد بن وليد بن عبدالملك مى‌باشد.
نویسنده، خلفاى بنى عباس را با ذكر مطالبى در مورد عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب شروع نموده و در مورد او ذكر كرده است كه وى اولين فردى از اين گروه بود كه بر منبر مى‌ايستاد و خطبه مى‌خواند. او كسى بود كه خيلى سريع امر به ريختن خون مى‌كرد[۶]
برخى از خلفاى بنى عباس كه در كتاب ذكر شده است عبارت است از: ابوجعفر منصور بن عبدالله؛ موسى بن مهدى؛ هارون الرشيد بن مهدى؛ محمد امين بن رشيد؛ مامون بن رشيد.
مؤلف، در مورد عبدالله طاهر چنين گفته كه وى داراى حسن خلق و حسن جمال و بسيار سخى بوده است. وى اولين خليفه‌اى بود كه در عناوين و نوشته‌هاى خود «بسم الله الرحمن الرحيم» نوشت[۷]
آخرين فردى كه در كتاب بيان شده، معتضد (احمد بن ابى احمد بن موكل) است. وى بسيار باهوش و دورانديش بوده است[۸]
وضعيت كتاب
فهرست اعلام، اماكن و شهرها در پايان كتاب آمده و توضيحات در پاورقى ذكر شده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.
يعقوبى، احمد بن اسحاق، (1980م)، مشاكل الناس لزمانهم، بيروت، انتشارات دار الكتب الجديد.