استرآبادی، محمدامین
| نام | استرآبادی، محمدامین بن محمدشریف |
|---|---|
| نام‌های دیگر | استرآبادی اخ‍ب‍اری، محمدامین بن محمدشریف
محدث استرآبادی، محمدامین بن محمدشریف |
| نام پدر | محمدشریف |
| متولد | قرن یازدهم |
| محل تولد | استرآباد |
| رحلت | 1033 ق |
| اساتید | شيخ حسن صاحب معالم |
| برخی آثار | الفواید المدنیه و بذیله الشواهد المکیه (المسایل الظهیریه - جوابات المسایل الظهیریه) |
| کد مؤلف | AUTHORCODE02224AUTHORCODE |
محمد امین بن محمدشریف استرآبادى (متوفای 1036ق)، فقیه، متکلم، محدث، از علماى مشهور امامى در اوايل قرن يازدهم، از بنيان‌گذاران گرايش اخبارى، ساکن در حرمین شریفین، مدفون در جنةالمعلات
تحصیلات
از اوايل زندگى استرآبادى اطلاع دقيقى در دست نيست؛ همین قدر مى‌دانيم كه او در جوانى مدتى در شيراز زندگى كرده و مدت چهارسال نزد شاه تقى‌الدين محمد نسابه دانش آموخته و از علوم عقلى بهره جسته است. وى سپس به نجف رفته و از محضر اساتيدى چون شيخ حسن صاحب معالم و سيدمحمد عاملى (اولین استاد خود) به آموختن علوم نقلى همچون حديث و رجال پرداخته است. از ديگر اساتيد او مى‌توان به ابواسحاق (ابن مفلح فرزند محقق مسيى) اشاره كرد.
میرزا محمد امین استرآبادى اخبارى و محمد بن حسن بن شهيد ثانى در مكه مكرمه از شاگردان او به شمار مى‌روند.
علامه نورى صاحب مستدرك مى‌نویسد: میرزا محمد فرزند سيدعلى از دودمان ائمه اطهار(ع) بوده و منهج الرجال او خيلى مورد توجه وحيد بهبهانى قرار گرفت و تحقيقات رجالى خود را بر پايه کتاب میرزاى مذكور استوار نمود. صاحب روضات در جلد هفتم صفحه 367 شرحى مفصل از میرزا محمد اخبارى متوفاى اوايل قرن سيزدهم معاصر با سيدمحمد مجاهد را نيز متذكر است. این میرزا محمد متجاوز از هشتاد جلد کتاب تأليف نموده است.
گویا ايشان در زمان اقامت دوم خود در شيراز به مكه مسافرت كرده و مدتى آنجا بوده است. او همچنين مدتى در مكه، نزد آخرين استادش میرزا محمد استرآبادى، فقه و حديث و رجال آموخت. وى شاگردان معروفى را تربيت كرد.
وفات
او در سال 1036ق به گفته على خان مدنى درگذشت و در كنار قبور ابوطالب و عبدالمطلب در قبرستان معلات به خاک سپرده شد.
روشى كه امین استرآبادى بنا نهاد، در سنت فقهى - كلامى امامیان بى‌سابقه نبود؛ يعنى فكر اخبارى‌گرى قبل از وى نيز وجود داشت ولى روش او مخصوص خودش بود. او سعى مى‌كرد مذهب اخبارى‌گرى را احيا كند و اجتهاد اصولیان را در حضور امامان، یک خطر تلقى مى‌نمود. البته گفتنى است فضاى فكر دينى عصر صفوى، نقش و روش اجتهادى عالمانى چون محقق كركى در زمینه‌هاى ظهور افكار امین استرابادى نقش به سزايى داشتند به‌طورى كه در کتاب «الفوائد» برخورد انتقادى ايشان با روش اجتهادى كركى مشهود مى‌باشد.
آثار
برخى از آثار او از این قرارند:
- کتاب معروف الفوائد المدنيه كه در رد بر شيوه فقهى اصولیان است.
- شرح تهذيب الاحكام، شرحى ناتمام بر تهذيب شيخ طوسى.
- حاشيه بر الكافى كلينى، كه فاضل قزوینى آن را جمع‌آورى كرده است.
- دانشنامه شاهى، رساله‌اى است فارسی، در موضوعات كلامى و غيركلامى.
- حاشيه بر انموذج العلوم دوانى.
- المسائل الثلاث الكلامیة.
- رساله‌اى در بداء.
- حاشيه بر معارج الاصول محقق حلى.
- شرح الاستبصار، يا الفوائد المكية.