في علوم القرآن دراسات و محاضرات
في علوم القرآن دراسات و محاضرات تألیف دكتر محمد عبدالسلام كفافى و استاد عبدالله الشريف
| فی علوم القرآن دراسات و محاضرات | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شریف، عبدالله (نویسنده) کفافی، محمد عبدالسلام (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | نصوص القرآنیه (آیات من سوره البقره) دراسات و محاضرات |
| ناشر | دار النهضة العربية |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| چاپ | 1 |
| موضوع | تفاسیر (سوره بقره)
قرآن - علوم قرآنی کتاب‌شناسی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 69/5 /ک7ف9 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
كتاب پيرامون برخى از مسائل مهم علوم قرآن نوشته شده است.مؤلفين محترم در اين كتاب مسائلى همچون مكى و مدنى، جمع قرآن، اسباب النزول و...را توضيح مى‌دهند مطالب كتاب در سه قسمت ارائه شده، كه در قسمت اول مباحث مختلف علوم قرآنى همچون:ناسخ و منسوخ، اعجاز، تفسير و مفسران را به صورت اختصار بيان نموده، در قسمت دوم 90 آيه از سورۀ بقره را تفسير كرده، و در قسمت سوم به معرفى برخى از تفاسير اهل سنت و تفسير مجمع البيان پرداخته است، كه در اين زمينه رعايت عدل و انصاف را نموده ویژگی‌هاى تفسير مجمع البيان و دفاع مؤلف آن(يعنى مرحوم طبرسى) از عقايد شيعه مخصوصاً در مسالۀ امامت و ولايت را (از تفسير وى) بيان كرده است.
در اين قسمت با ذكر نمونه‌هايى از تفاسير، مفسران معروف روش آنها را در تفسير قرآن توضيح مى‌دهند.
ويژگى‌ها
- قسمت اول-فصل پنجم:مسالۀ احرف سبعة را در اين فصل بحث نموده، در ابتدا اقوال را ذكر آنگاه قول مختار خود را پس از نقد و بررسى اقوال توضيح مى‌دهد كه عبارت است از اينكه مراد از هفت حرف، هفت لغت از لغات قبايل عرب است
- قسمت اول-فصل هفتم-در اين فصل از قرائت‌ها بحث نموده پس از تعريف قرائت از نظر اصطلاح و لغت و ذكر آياتى كه اختلاف قرائت در آنها وجود دارد، علل اختلاف قرائت‌ها را ذكر مى‌كند
- قسمت اول-فصل دوازدهم:در اين فصل پيرامون تفسير و مفسران بحث مى‌كند در ابتدا پيرامون اهميت تفسير، اقسام آن توضيحاتى مى‌دهد، سپس تفسير مأثور و مصادر آن را بيان مى‌كند و نمونه‌هايى از تفاسير اثرى را نيز همراه با مثالهايى تشريح مى‌نمايد
- قسمت سوم:در اين قسمت به معرفى برخى از تفاسير معروف پرداخته، در ابتدا شرح مختصرى از زندگى مؤلف، و حيات علمى آن ارائه نموده سپس نمونه‌هايى از تفسير را مثال مى‌زند
ساختار
كتاب داراى سه قسم است كه فهرست مطالب هر قسم به شرح زير است:
قسم اول:دربارۀ علوم قرآن شامل 12 فصل
فصل اول:كليات تعريف علوم قرآن/موضوع و مفهوم آن/تاريخ بحث در علوم قرآن /نزول قرآن/و چرا قرآن به صورت گروهى نازل شده.
فصل دوم:مكى و مدنى شامل: راه شناخت آيات مكى و مدنى/ضوابط اجتهادى براى شناخت مكى و مدنى/ ضوابط عمومى براى شناخت مكى و مدنى/و معناى مكى و مدنى
فصل سوم:اسباب النزول:شامل: مثالهايى جهت توضيح اهميت علم به اسباب النزول/چگونه اسباب النزول شناخته مى‌شود/شناخت بين اسباب النزول و بين موضوعى كه آيه از آن بحث مى‌كند/و تعبيراتى كه از آنها سبب نزول فهميده مى‌شود
فصل چهارم:جمع قرآن و تدوين آن شامل: عثمان و جمع مصاحف/ترتيب آيه‌ها و سوره‌ها/عدد سوره‌هاى قرآن/معناى اصطلاحى آيه و سوره/و اسامى سوره‌ها.
فصل پنجم:احرف سبعه
فصل ششم:رسم مصحف عثمانى
فصل هفتم:قرائت‌ها
فصل هشتم:ناسخ و منسوخ
فصل نهم:محكم و متشابه
فصل دهم: فواتح سوره‌ها
فصل يازدهم:اعجاز قرآن
فصل دوازدهم:تفسير و مفسران
قسم دوم:بررسى چند آيه
قسم سوم:معرفى برخى از مفسران و نمونه‌هايى از تفاسيرآنها شامل: جامع البيان در تفسير قرآن/طبرى -تفسير قرآن عظيم/ابن كثير- مفاتيح الغيب/فخر رازى- انوار التنزيل/بيضاوى - كشاف /زمخشرى - مجمع البيان/طبرسى-الجوهر فى تفسير القرآن/جوهرى - تفسير محمد عبده- تفسير المنار از رشيد رضا.