اراکی، محمدعلی
| نام | اراکی، محمد علی |
|---|---|
| نام های دیگر | آیت الله اراکی
اراکی، محمد علی بن احمد آقا (میرزا آقا فراهانی) |
| نام پدر | |
| متولد | 1273 هـ.ش یا 1894 م |
| محل تولد | |
| رحلت | 1373 هـ.ش یا 1415 هـ.ق یا 1994 م |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مولف | 96 |
ولادت
آیت‌الله حاج شیخ محمدعلى اراکى، در 24 جمادى‌الثانى 1312ق در اراک دیده به جهان گشود. پدرش، حاج احمد آقا، مشهور به میرزا آقا فراهانى از علماى مشهور آن سامان بود. مادرش نیز از نوادگان امامزاده سید حسن واقف است.
کسب علم و دانش
وى پس از یادگیرى خواندن و نوشتن، در نوجوانى وارد حوزه علمیه اراک شد و در درس استاد سید جعفر شیثى حضور یافت و مقدمات علوم اسلامى را از او فراگرفت. دروس سطح حوزه را نزد آیت‌الله سید محمد تقى خوانسارى به خوبى گذراند. آیت‌الله اراکى هم زمان با تحصیل دوره سطح، در درس شرح منظومه آیت‌الله شیخ محمد باقر اراکى معروف به سلطان آبادى شرکت کرد و از دانش آن حکیم فرزانه خوشه‌ها چید. ایشان سالها در درس آیت‌الله آقا نور الدین اراکى و آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائرى یزدى شرکت کرد و از دانش و تقواى آن دو مرجع بزرگ تقلید شیعیان، بهره‌ها برد. آیت‌الله حائرى علاقه زیادى به او داشت. نبوغ فکرى آیت‌الله اراکى مورد توجه استاد قرار گرفت و به سفارش استاد معمم شد.
آیت‌الله اراکى پس از سالها تحصیل در حوزه علمیه اراک، به دنبال هجرت آیت‌الله حائرى یزدى به قم، وارد حوزه علمیه قم شد و در درس ایشان شرکت کرد. ایشان در این سالها با امام خمینى آشنا شد. وى علاقه خاصى به امام خمینى(ره) داشت و همواره از فعالیت‌هاى سیاسى ایشان علیه رژیم پهلوى پشتیبانى مى‌نمود.
آیت‌الله اراکى در طول بیش از 35 سال تدریس در حوزه علمیه قم، پیچیده‌ترین مباحث علمى را با گفتارى شیوا و بیانى رسا مطرح مى‌کرد. از ویژگى‌هاى درس ایشان پرهیز از تکرار و زیاده‌گویى بود. کلام را گزیده و پر معنى اداء مى‌کرد. اعتقادش بر این بود که طالب علم باید قبل از حضور در درس، مطالعه نماید.
آیت‌الله اراکى پس از وفات آیت‌الله سید محمد تقى خوانسارى (متوفاى 1371ش) به درخواست شمارى از شاگردان او، به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت. بسیار از استادان برجسته حوزه علمیه قم و مسؤولان نظام جمهورى اسلامى سالها از محضر ایشان کسب فیض نمودند.
مرجع بزرگ حضرت آیت‌الله اراکى(ره) از سال ها پیش از پیروزى انقلاب اسلامى، در مسجد امام حسن عسکرى قم نماز جمعه اقامه مى‌کردند. در نماز جمعه ایشان بسیارى از علما و فضلا و بزرگان حوزه علمیه قم شرکت مى‌جستند. وى همچنین حدود چهل سال در مدرسه فیضیه و حرم مطهر، نماز جماعت اقامه مى‌کردند و دانشمندان و طلاب حوزه با شور و اشتیاق در نماز ایشان شرکت مى‌کردند؛ به طورى که نماز جماعت ایشان مجمع و کانون علماى بزرگ و مجتهدان قم بود. کسانى که قبل از سال 1342ش در نماز بسیار باصفا و سراسر معنویت مرحوم آیت‌الله اراکى در مدرسه فیضیه شرکت کرده‌اند، مى‌گویند لحظاتى قبل از اذان مى‌دیده‌اند که حضرت امام خمینى(رض) در نماز جماعت آقاى اراکى حاضر مى‌شدند و این نشان دهنده اوج احترام و علاقه و اطمینان امام به تقوا و ورع ایشان بود.
شاگردان
شاگردان و بزرگان بسیارى ازمحضر آیت‌الله اراکى مرجع بزرگ خوشه‌چینى کرده و مراحل عالى علم و عمل را پیموده‌اند. شهید سعید، شیخ مهدى شاه آبادى، آیة الله شیخ محمد تقى ستوده، آیة الله استادى، آیت‌الله شیخ على‌پناه اشتهاردى،از آن جمله‌اند.
آثار
تعدادى از آثار ایشان عبارتند از:
- تقریرات درس آیت‌الله شیخ محمد سلطان العلما
- تقریرات درس فقه آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائرى یزدى
- تقریرات درس اصول فقه آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائرى یزدى
- حاشیه بر «درر الاصول» نوشته آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائرى یزدى
- تقریرات درس فقه آیت‌الله سید محمد تقى خوانسارى
- حاشیه بر «عروه الوثقى»
- شرح «عروه الوثقى»
- توضیح المسائل
- مناسک حج
- رساله استفتائات
- مقدمه بر کتاب «القرآن و العقل» نوشته آیت‌الله سید نور الدین اراکى
- النکاح و الطلاق
رحلت
سرانجام در شامگاه روز سه شنبه هشتم آذرماه 1373 مرجع جهان تشیع، حضرت آیت‌الله اراکى پس از یک قرن زندگى افتخارآمیز به ملکوت اعلى پیوست. با شنیدن خبر ارتحال این مرجع عالى قدر، ایران اسلامى به سوگ نشست.پیکر مطهر ایشان پس از مراسم تشییع پرشکوه و کم‌نظیرى در تهران و قم، بعد از ظهر روز پنجشنبه دهم آذرماه 1373 در مسجد بالاسر، در جوار مرقد مطهر حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.
وابسته‌ها
الخیارات(للاراکی) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
رسالة في الارث (للاراکی) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
رسالة في الخمس (للاراکی) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
رسالة في الدماء الثلاثه و احکام الاموات و التیمم / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
رسالة في نفقه الزوجه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کتاب البيع (اراکی) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کتاب الصلاه (للاراکی) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کتاب الطهارة (اراکی) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کتاب النکاح (للاراکی ) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
المسایل الواضحه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
المکاسب المحرمه (للاراکی) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
أصول الفقه ( اراکی، محمدعلی ) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
درر الفوائد ( حائری یزدی، عبدالکریم - طبع جدید ) / نوع اثر: کتاب / نقش: معلق
رسالة في الاجتهاد و التقلید ( اراکی، محمدعلی ) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
تعليقة علی (العروة الوثقی) / نوع اثر: کتاب / نقش: حاشيه نويس
رساله توضیح المسائل / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
رسالتان في الإرث و نفقة الزوجة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده