طبیبی، حشمت‌الله
| نام | طبیبی، حشمت‌الله |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | ميرزا فضل‌الله |
| متولد | 1305ش |
| محل تولد | کرمانشاه |
| رحلت | |
| اساتید | |
| برخی آثار | تحفه ناصری در تاریخ و جغرافیای کردستان |
| کد مؤلف | AUTHORCODE09278AUTHORCODE |
حشمت‌الله طبيبى، مردم‌شناس، جامعه‌شناس و از چهره‌هاى تأثيرگذار در مطالعات اجتماعى ايران،
ولادت
در سال 1305ش در محله فیض‌آباد کرمانشاه به دنيا آمد.
مادرش از خانواده آل آقا بود و پدرش آقا ميرزا فضل‌الله، در کرمانشاه يك كتاب‌فروشى را اداره مى‌كرد كه محل ملاقات اهالى فرهنگ و هنر در شهر بود.
تحصیلات
وى در سال 1336ش، به تهران رفت و در محضر اساتيد زمان خود در دانشگاه تهران، در رشته الهيات، به تحصيل پرداخت. پس از مدتى براى ادامه تحصيل در مقاطع فوق ليسانس و دكترى، در 1343ش، تهران را به مقصد پاريس ترك گفت و در آنجا به تحصيل جامعه‌شناسى، مطالعه اقتصاد، مردم‌شناسى و پژوهش‌هاى اجتماعى پرداخت و از دانشگاه سوربن پاريس با درجه ممتاز، فارغ‌التحصيل گرديد. پس از پايان تحصيلات خود، به ايران آمد و در دانشكده علوم اجتماعى دانشگاه تهران به تدريس جامعه‌شناسى پرداخت.
وى پايان‌نامه تحصيلى فوق ليسانس خود را درباره «اقتصاد روستایى در كردستان ايران» زير نظر پروفسور سرپر نوشت. رساله دكتراى خود را با عنوان «مطالعه جامعه‌شناختى قبايل كرد در ايران» نيز نزد اساتيد بزرگى چون پروفسور ژرژ بالانديه و پروفسور آندره لوروا گوران تهيه و تنظيم كرد.
وى پس از بازگشت به ايران، همكارى خود را با مراكز علمى، از سال 1348ش و در دانشگاه اصفهان آغاز كرد و هم‌زمان با تأسيس دانشكده علوم اجتماعى دانشگاه تهران در سال 1351ش، به گروه «انسان‌شناسى» اين دانشكده پيوست.
وى از آغاز سال تحصيلى 1355ش، به سمت رياست گروه آموزشى انسان‌شناسى منصوب گرديد و تا سال 1376ش، در اين سمت به انجام وظيفه مشغول بود. در طول اين دوران، وى اثر بزرگ خود را تحت عنوان «مبانى جامعه‌شناسى و مردم‌شناسى ايلات و عشاير» تهيه كرد كه جايزه بهترين كتاب سال دانشگاه تهران را به خود اختصاص داد.
وى با آغاز سال 1376ش، با درجه استادى، بازنشسته شد، اما او كه شيفته تعليم و تعلم بود، هيچ‌گاه ارتباط خود را با دانشگاه قطع نكرد. نياز به وجود اين شخصيت علمى براى تدريس دروس مردم‌شناسى در مقطع كارشناسى ارشد موجب گرديد تا همكارى وى براى تدريس دروسى چون «تاريخ انديشه متفكرين مسلمان» و همچنين «جامعه‌شناسى دينى» تا چند روز قبل از فوت ادامه داشته باشد.
وى همچنين پس از سال‌ها تلاش توانست با كمك اساتيد ديگر، براى اولين بار، كارشناسى رشته مردم‌شناسى را در دانشگاه تهران داير كند.
وفات
وى پس از 73 سال زندگى پربار، در شامگاه هجدهم آبان 1377ش، به ديار باقى شتافت.
آثار
از ميان آثار به‌جاى‌مانده از استاد، مى‌توان به كتاب «مبادى و اصول جامعه‌شناسى» و همچنين به افزون بر بيست مقاله علمى و تحقيقى در باب مردم‌شناسى، جامعه‌شناسى و اديان اشاره كرد. وى همچنين اثر پژوهشى «صنايع خانگى ايران» را در كارنامه علمى خود دارد.
وى تأليفات مهم ديگرى نيز دارد كه برخى از آن‌ها، سال‌هاست به‌عنوان منابع دانشگاهى مورد استفاده دانشگاه‌ها قرار مى‌گيرد.
از جمله اين آثار مى‌توان به موارد زير اشاره كرد
- كتاب‌ها:
1. مبانى و اصول جامعه‌شناسى؛
2. تاريخ كردستان؛
3. مبانى جامعه‌شناسى و مردم‌شناسى ايلات و عشاير؛
4. تحفه ناصرى در تاريخ و جغرافياى كردستان، تألیف شكرالله سنندجى (فخر الكتاب)، با مقابله و تصحيح، حواشى و تعليقات به انضمام پنج مقاله درباره قبايل كرد از حشمت‌الله طبيبى.
- مقالات:
1. از علم الاجتماع تا جامعه‌شناسى؛
2. آسيب‌هاى اجتماعى روانى ناشى از تقابل فرهنگ عشاير مهاجر با فرهنگ شهرى؛
3. هويت فرهنگى کرمانشاه؛
4. اهل حق.
از ايشان همچنين اشعار زيادى نيز به‌جاى مانده است.
منابع مقاله
1. «رويدادهاى فرهنگى ايران و جهان»، پايگاه مجلات تخصصى نور، اطلاع‌رسانى و كتابدارى، كيهان فرهنگى، آبان 1377، شماره 147.