پیش‌درآمدی بر فرهنگ‌نامه اسرار و معارف حج

پيش‌درآمدى بر فرهنگ‌نامه اسرار و معارف حج، از متون آموزش حج است كه توسط كميته تخصصى اسرار و معارف به رشته تحرير درآمده و در قالب «درس‌نامه» منتشر شده است.

پیش درآمدی بر فرهنگ نامه اسرار و معارف حج
پیش‌درآمدی بر فرهنگ‌نامه اسرار و معارف حج
پدیدآورانمعاونت امور روحانیون، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت (نویسنده)
ناشربعثه مقام معظم رهبری، معاونت امور روحانیون
مکان نشرتهران - ایران
سال نشر1387 ش
چاپ3
زبانفارسی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

اين فرهنگ‌نامه در هفت فصل و با عناوين كلى فلسفه و اسرار كلى حج، اسرار مقدماتى و ويژگى‌هاى حج، اسرار ميقات و احرام، اسرار مسجد الحرام و اعمال آن، اسرار اعمال مشاعر مقدس و فلسفه و اسرار زيارت منتشر شده است.

در مقدمه اين كتاب به ضرورت طرح مباحث اسرار، منطق و روش پرداختن به بحث فلسفه اسرار حج، منابع و روش قرآن در بيان اسرار احكام و برخى موارد ديگر اشاره شده است.

بخش اول كتاب، به مباحث مقدماتى، مانند تعريف واژه‌ها و اصطلاحاتى چون «فلسفه»، «اسرار» و «علت تامه»، ضرورت و فوايد بحث فلسفه و اسرار مناسك حج، منابع و روش قرآن در بيان احكام و فلسفه و اسرار آن، روش اهل‌بيت در بيان احكام، سيره و روش بزرگان در موضوع اسرار و نماى كلى حج در قرآن اختصاص دارد.

در مبحث فوايد بحث فلسفه و اسرار حج، پنج فايده برشمرده شده است كه برخى از آن‌ها چنين است: دانستن اسرار حج باعث مى‌شود كه مكلف عبادت را با حضور قلب و علاقه بيشترى انجام دهد و نيز موجب مى‌گردد كه عمل را با آرامش بيشترى به انجام رساند[۱]

بحث دوم كتاب درباره فلسفه و اسرار كلى حج است. در اين فصل، به اسرار اخلاقى، اجتماعى و سياسى، عرفانى و اخلاقى حج اشاره شده است.

حج، جامع بسيارى از عبادات است؛ عباداتى چون نماز، انفاق، طهارات، هجرت، تحمل سختى‌ها در راه خدا، امساك (محرمات احرام و حرم)، كوچ و حركت دسته‌جمعى، قربانى، اطعام، تولا و تبرا، جهاد و..[۲] و داراى اسرار و حكمت‌هايى چون ايجاد دارالسلام و شهر امن، تقويت روح عبادى، خودشناسى و غفلت‌زدايى، تقويت روح تعبدو تسليم و... مى‌باشد.

در فصل سوم كتاب با عنوان «اسرار مقدماتى و ويژگى‌هاى حج» به سر اقسام حج و وجوب يا استحباب آن، سر عقوبت ترك‌كنندگان حج، سر زمان، مكان، استطاعت و نيابت حج اشاره شده است. مؤلف در اين فصل، انواع و اقسام حج را نام برده و با استفاده از آيات و روايات به بيان اسرار هركدام پرداخته است.

فصول چهارم تا ششم به بيان فلسفه و اسرار اعمال و اماكن حج اختصاص دارد و در بخش پايانى كتاب، مسائل خارج از حج و مبتلابه حجاج، مانند فلسفه و اسرار زيارات و اسرار مسجد النبى(ص) بيان شده است.

پانويس

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.