طب الكسور
| طب الکسور | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | کعدان، عبدالناصر (نویسنده) اصفهانی، محمدمهدی (مقدمه نويس) |
| عنوان‌های دیگر | کتاب طب الکسور |
| ناشر | دانشگاه علوم پزشکی ايران، موسسه مطالعات تاريخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1386 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | R 128/3 /ک7ط2 |
طب الكسور تأليف دكتر عبدالناصر كعدان از جمله كتب طبى است كه موضوع شكسته‌بندى را مورد مطالعه قرار داده است.
مبحث كسر و جبر و يا به اصطلاح امروزى شكسته‌بندى و ارتوپدى از جمله مباحث تخصصى رشته پزشکى است. اين رشته پزشکى از كهن‌ترين مباحث مطرح شده در علم پزشکى است. اولين كسى كه به تأليف در اين زمينه دست زده بقراط است كه كتابى با عنوان «الكسر و الجبر» به او نسبت داده شده است. (عيون الابناء فى طبقات الاطباء، ص55)
كتاب حاضر از جمله نگاشته‌هايى است كه به اين مبحث از ديدگاه تاريخى پرداخته است. مؤلف در اين تأليف سعى كرده هر آنچه از شواهد و مطالب درباره اهتمام مكاتب مختلف ادبى و اطباى بزرگ در منابع تاريخى و طبى بوده جمع‌آورى كند.
ساختار
اين اثر مشتمل بر يك پيشگفتار و دوازده فصل است. در ميان فصول كتاب، فصل يازدهم مهم‌ترين و گسترده‌ترين فصل كتاب است. مؤلف در اين فصل از سه طبيب مشهور، محمد بن زكريا رازى، ابوعلى سينا و ابوالقاسم زهراوى و نظريات آنها در باب شكسته‌بندى و مسائل پيرامون آن و نوآورى‌هاى آنها در اين زمينه به تفصيل سخن گفته است. وى نظريات رازى را از كتاب الحاوى، نظريات ابن سينا را از كتاب القانون فى الطب و نظريات ابوالقاسم زهراوى را از كتاب التصريف لمن عجز عن التأليف استخراج كرده است.
گزارش محتوا
همان‌گونه كه گفتيم مباحث شكسته‌بندى از كهن‌ترين مباحث پزشکى است. اين مباحث از ديرباز مورد توجه پزشکان قرار گرفته است و نگاشته‌هايى نيز دراين‌باره به رشته تحرير در آمده است.
كتاب طب الكسور از جمله آثارى است كه به مبحث تاريخى شكسته‌بندى اختصاص دارد.اهميت مباحث تاريخ پزشکى از آن جهت است كه:
اولاً سير پيدايش مباحث علمى و تكامل علوم را به خوبى براى دانشجويان پزشکى روشن مى‌كند.
ثانياً براى آن دسته از دانشجويانى كه قصد تحقيق پيرامون مسائل پزشکى دارند، سرنخ‌هاى سودمند و مفيدى را به دست مى‌دهد.
كتاب مورد بحث نيز به خوبى از عهده اين امر برآمده و حتى نشان داده بسيارى از نظرياتى كه در زمينه ارتوپدى به عنوان اكتشافات دنياى غرب مطرح است يا بالكل در طب سنتى مطرح بوده و يا پيش زمينه‌هايى از آن را مى‌توان در كلمات قدماء پيدا نمود. (رك: طب الكسور، ص15-16).
در اين كتاب نكات ارزشمندى از دانشمندان دوران تمدن اسلامى (و حتى قبل از اسلام) آمده است، اما جاى يك گله و انتقاد هميشگى وجود دارد كه متأسفانه تعصبات قومى و ذكر نام پزشکان ايرانى به عنوان پزشکان عرب صرفاً به لحاظ نوشتن آثار به زبان عربى در اين كتاب نيز ديده مى‌شود. البته اين به آن مى‌ماند كه در زمان حاضر كه بسيارى از مقالات طبى به زبان انگليسى نوشته می‌شود همه نويسندگان مقالات مذكور را انگليسى يا آمريكايى بدانيم. در باب تاريخ ارتوپدى نزد ايرانيان قبل از اسلام نيز به يك صفحه آن هم با تأكيداتى از قبيل استفاده از پزشکان و دانش غير ايرانيان در اين كتاب اكتفاء شده است كه جاى گله ديگر دارد.
وضعيت كتاب
افست اين اثر توسط مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکى، طب اسلامى و مكمل دانشگاه علوم پزشکى ايران در بهمن ماه سال 1386ش با مقدمه‌اى كوتاه به قلم آقاى دكتر محمد مهدى اصفهانى منتشر شده است.
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع در انتهاى كتاب آمده است. آدرس منابع مطالب كتاب نيز در پاورقى ذكر شده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب