مرعشی صفوی، محمدخلیل
| نام | مرعشی صفوی، محمدخلیل بن داود |
|---|---|
| نام‌های دیگر | خ‍ل‍ی‍ل، م‍ی‍رزا محمد
صفوی مرعشی، محمدخلیل |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 1220 ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | مجمع التواریخ |
| کد مؤلف | AUTHORCODE02125AUTHORCODE |
ميرزا محمد خليل مرعشى صفوى، ملقب به سلطان خليل ميرزا مرعشى حسينى، از نوادگان سيد محمد صدر، متولى آستانه رضوى و ملقب به شاه سليمان ثانى است.
تاريخ ولادت وى مشخص نيست.
ايشان از جانب مادر صفوى بوده و جد او؛ يعنى شاه سليمان ثانى، در سال 1163ق، مدت چهل روز، در مشهد سلطنت كرده است.
بعد از به هم خوردن شرايط سياسى و خلع سيد محمد صدر از حكومت، وى پدر و عموى محمد خليل را از بيم آزار مخالفان به عتبات عاليات فرستاد و بعد از يك سال، ضمن مكاتبه با عالم‌گير ثانى، امپراتور گوركانى هند و يادآورى مناسبات حسنه سلاطين صفوى و گوركانيان، مأمن جديدى براى خاندانش برگزيد.
محمدخليل نيز در سال 1192ق از اصفهان عازم مرشد آباد بنگاله، محل زندگى پدر خود ميرزا داود شد و بعد از فوت پدر، در سال 1207ق، به تأليف كتاب معروف خود به نام «مجمع التواريخ» پرداخت.
وى در اين كتاب، تحركات قزلباشان و نقش خاندان صفوى در تحولات سياسى مذهبى مربوط به دوران حاكيت سلسله صفويه و انتقال آن به دولت افشار را به تصوير كشيده و حواشى وى بر نسخه خطى كتاب، بيانگر آن است كه از علماى زمان خود بوده است.
وفاتش در حدود سال 1220ق اتفاق افتاد و قبرش در بنگاله قرار دارد.
از ديگر آثار مى‌توان به كتب زير اشاره كرد
1- تعليقات و حواشى بر تفسير بيضاوى و مدارك.
2- حواشى بر من لا‌يحضره الفقيه.
3- تحرير اقليدس.
4- شرح تذكره در هييت و عقايد شيخ.
5- انساب سادات مرعشى.
اطلاع ديگرى از احوال وى در دست نيست.
منابع مقاله
مقدمه كتاب «مجمع التواريخ».