الطب النبوي
| نام کتاب | الطب النبوي |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | ابن‌قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر (نويسنده)
راجح، محمد کریم (محقق) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | R 128/3 /الف2 ط39 |
| موضوع | پزشکی اسلامی - احادیث
پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| ناشر | دار و مکتبة الهلال |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1983 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE2457AUTOMATIONCODE |
"الطب النبوي" بخشى از كتاب "زاد المعاد بهدى خير العباد" نوشته ابن قيم جوزية از علماى قرن هفتم هجرى است كه به جهت ارزش و اهميت آن به صورت مستقل و جداگانه به چاپ رسيده است.
محتواى كتاب
نويسنده در ابتداء كتاب با بيان برترى طب نبوى بر ساير طب‌ها، بيماريها را در دو نوع دسته بندى مى‌كند: بيمارى قلوب و بيمارى أبدان. سپس به تقسيم مرض قلوب به دو نوع شبهه و شك و مرض شهوت و غىّ پرداخته و از آيات قرآن بر آن شاهد مى‌آورد.از آن پس وارد بيان امراض بدنى شده و قواعد سه گانه طب ابدان را يادآور مى‌شود. طب ابدان را نيز به دو قسم تقسيم مى‌كند كه نوعى از اين طب در فطرت انسان و حيوان قرار داده شده و نوع ديگر با تأمل و تفكر به دست مى‌آيد. سپس به بيان طب نبوى درباره امراض چون: تب، طاعون، بيمارى استسقاء، عرق النساء، يبوست فراج، صداع، رمد، ورم‌ها، مسموميت، سحر، صرع، استفراغ، نيش عقرب و مار گزيدگى و ساير گزيدگى‌ها و امراض ديگر مى‌پردازد. در اين كتاب همچنين روش معالجه با شربت عسل، حجامت، رگ زدن و غيره بيان شده و نيز روش دفع ضرر اغذيه و ميوه‌ها و اصلاح آنها و اصلاح غذايى كه مگس در آن افتاده و منع از مداوا نمودن با چيزهاى حرام بيان و از برخى ادويه و أغذيه‌اى كه به زبان پيامبر اكرم(ص) جارى شده نام برده مى‌شود."دراسة في السيرة" اثرى است كه به صورت آكادميك به بررسى وقايع و حوادث زندگى پيامبر(ص) مى‌پردازد.نويسنده برخلاف ساير سيره نويسان كه به بررسى سيره رسول خدا(ص) بر اساس سير زمانى حوادث و وقايع و تحليل آنها بصورت حوادث منقطع و نامتجانس مى‌پردازند، به شيوه‌اى جديد به دسته‌بندى حوادث و وقايع متجانس و همگون در سيره آن حضرت(ص) پرداخته و وقايع مذكور را يكجا مورد بررسى و تحقيق قرار داده است. به اعتقاد نويسنده در روش سيره نويسان ديگر بسيارى از حقايق زندگانى نبى مكرم اسلام در پرده مى‌ماند و بسيارى از دلايل و ارزشها تضييع مى‌گردد.
مطالب كتاب
اين كتاب مشتمل بر مقدمه‌اى مفصل از نويسنده درباره روش نويسنده، كيفيت برخورد خاورشناسان با سيره پيامبر اسلام(ص) و غيره و نيز ده فصل و يك خاتمه مى‌باشد.عناوين فصول كتاب عبارتند از: الفصل الاول: "محمد(ص) بين الميلاد و النبوة" كه به بررسى حوادثى چون: ميلاد شريف حضرت، حلف الفضول، داستان نصب حجر الاسود، سفر به شام و غيره مى‌پردازد. الفصل الثاني: "الدعوة في عصرها المكّى" به جريان وحى و بعثت، اولين گروندگان، انذار عشيرة، دعوت آشكار حضرت، هجرت به حبشه، محاصره مسلمانان در شعب ابو طالب، و غيره مى‌پردازد. الفصل الثالث: "مسائل من العصر المكّى" داستان إسراء و معراج و غيره را بيان مي كند. الفصل الرابع: "تحليل الهجرة" كه به بررسى و تحليل عوامل و زمينه‌هاى هجرت پيامبر اكرم (ص) از مكّه به مدينه پرداخته است. در اين فصل به امدادهاى الهى كه در جريان هجرت نصيب پيامبر(ص) شد و استقبال پر شور مردم مدينه از ايشان و درسهايى كه از جريان هجرت مى‌توان آموخت پرداخته شده است. الفصل الخامس: "دولة الاسلام في المدينة" به اقدامات رسول خدا(ص) در مدينه منوره براى تشكيل جامعه و دولت اسلامى مى‌پردازد و از اقدامات اساسى آن حضرت همچون: بناء مسجد، معاهده بين مسلمانان مدينه و پيروان ساير اديان به ويژه يهود، عقد پيمان اخوت و برادرى ميان مسلمانان و تشكيل و تجهيز سپاه براى تشكيل دولت اسلامى در مدينه ياد مى‌كند. الفصل السادس: "الصراع مع الوثنية المرحلة الاولى" به بحث و بررسى برخى سرايا و غزوات پيامبر اكرم نظير غزوه بدر، احد و خندق مى‌پردازد. الفصل السابع: "الصراع مع الوثنية المرحلة الثانية"، به بحث و بررسى درباره صلح حديبيه، فتح مكه و عام الوفود مى‌پردازد. الفصل الثامن: "العلاقات بين الاسلام و الجبهة البيزنطية-النصرانية" الفصل التاسع: "الصراع ضد اليهود"الفصل العاشر: "حركة النفاق في العصر المدني" در خاتمه هم جريان بيمارى پيامبر اكرم(ص) و وفات ايشان مورد بررسى و تحليل قرار گرفته است.