درسنامه روش‌ها و گرایش‌های تفسیری قرآن

مؤلف:حجت‌الاسلام دكتر محمد على رضائى اصفهانى كتاب پيرامون روشها و گرايش‌هاى تفسيرى قرآن مجيد نوشته شده است مطالب كتاب شامل دو قسمت مى‌باشد كه در قسمت اول روشهاى تفسيرى و در قسمت دوم انواع گرايشها توضيح داده شده است مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر مى‌باشد و در رشتۀ علوم قرآن تأليفاتى را ارائه نموده است در اين كتاب سعى نموده است كه مرز بين روشهاى تفسيرى مخصوصا روش اجتهادى و روش عقلى و روش تفسير به راى را به خوبى بيان نمايد و از آنجا كه كتاب براى تدريس مى‌باشد به صورت درس نامه و در پايان هر درس خلاصه مطالب و پرسش و پژوهش نيز وجود دارد در پايان مباحث، بحث قرآن و هرمنوتيك را مطرح نموده و توضيحات كافى را در اين باره ارائه مى‌نمايند با توجه به اينكه مخاطبان آن بيشتر طلاب خارجى مى‌باشند(چونكه درس نامه براى طلاب

درسنامه روشها و گرایش‎های تفسیری قرآن
درسنامه روش‌ها و گرایش‌های تفسیری قرآن
پدیدآورانرضایی اصفهانی، محمدعلی (نويسنده)
ناشرمرکز جهانی علوم اسلامی
مکان نشرقم - ایران
سال نشر1382 ش
چاپ1
زبانفارسی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

خارجى تهيه شده است)جنبۀ تقريب بين المذاهب در اين كتاب به خوبى به چشم مى‌خورد و مؤلف مباحث را به گونه‌اى مطرح نموده كه موجب اختلاف فرق‌هاى اسلامى نگردد.

ساختار

كتاب داراى نه فصل مى‌باشد كه فصل اول آن پيرامون كليات و 7 فصل ديگر آن پيرامون روشهاى تفسيرى 6 فصل آخر پيرامون گرايش‌هاى تفسيرى است كه خود شامل پنج بخش مى‌باشد فهرست مطالب كتاب به شرح زير است

فصل اول:كليات شامل:

مقدمه/واژگان/تاريخچه/عوامل پيدايش گرايش‌ها و روش‌ها /تقسيمات گرايش‌ها و روش‌ها

فصل دوم:روش تفسير قرآن به قرآن شامل: مقدمه/واژگان/تاريخچه/دلايل(مخالفان و موافقان)/ديدگاهها /جايگاه سنت در تفسير قرآن به قرآن/گونه‌هاى تفسير قرآن به قرآن/معرفى برخى از تفاسير قرآن به قرآن

فصل سوم:روش تفسير روائى قرآن شامل:

مقدمه/واژگان/تاريخچه/ديدگاهها/حجيت سنت در تفسير/ كاربردهاى روايات تفسيرى/اقسام روايات و نقش آنها در تفسير /ديدگاهها دربارۀ نقش خبر واحد/خطر احاديث جعلى/معرفى برخى از تفاسير روائى

فصل چهارم:روش تفسير عقلى(و اجتهادى) شامل:

مقدمه/واژگان/تاريخچه/ديدگاهها/دلايل(موافقان و مخالفان)/ /گونه‌هاى تفسير عقلى/بررسى تعارض عقل و نقل/معيارهاى تفسير عقلى/معرفى منابع

فصل پنجم:روش تفسير علمى قرآن شامل:

مقدمه/واژگان/تعريف تفسير علمى/تاريخچه/ديدگاهها (موافقان و مخالفان)/دلايل، اقسام و گونه‌هاى تفسير علمى/معيارهاى تفسير علمى معتبر

فصل ششم:روش تفسير اشارى شامل:

مقدمه/واژگان/تاريخچه/ديدگاهها و بررسى آنها/اقسام تفسير اشارى /معيارهاى تفسير اشارى صحيح/معرفى برخى از تفاسير اشارى

فصل هفتم:روش تفسير به راى شامل:

مقدمه/واژگان/تاريخچه/ديدگاهها/دلايل(موافقان و مخالفان)/نمونه‌هاى تفسير به راى/مرز تفسير به راى با اجتهاد در تفسير و تفسير عقلى/آثار منفى تفسير به راى

فصل هشتم:روش تفسير كامل و جامع شامل:

مقدمه/روش تفسير جامع و كامل

فصل نهم: گرايش‌هاى تفسيرى شامل:

مقدمه/واژگان/تاريخچه و عوامل پيدايش و اقسام

بخش اول: گرايش فقهى شامل: تاريخچه/ويژگى‌ها/گونه‌ها و منابع مهم/نمونه‌ها و موضوعات

بخش دوم: گرايش كلامى شامل: تاريخچه/ويژگى‌ها/گونه‌ها و منابع مهم/نمونه‌ها و موضوعات

بخش سوم: گرايش فلسفى شامل: تاريخچه/ويژگى‌ها/گونه‌ها و منابع مهم/نمونه‌ها و موضوعات

بخش چهارم: گرايش اجتماعى شامل: تاريخچه/ويژگى‌ها/گونه‌ها و منابع مهم/نمونه‌ها و موضوعات

بخش پنجم: گرايش ادبى و لغوى شامل: تاريخچه/ويژگى‌ها/گونه‌ها و منابع مهم/نمونه‌ها و موضوعات

ملحقات:

شامل

1-قرآن و هرمنوتيك

2-شيوۀ تفسير موضوعى

3-كتابشناسى

ويژگى‌ها

1-در ابتداى هر بحث عنوان مقدمه وجود دارد كه توضيح مختصرى پيرامون آن موضوع ارائه شده

2-در ابتداى هر بحث واژگان مهم و اساسى آن بحث توضيح داده شده است

3-در ابتداى هر بحث تاريخچه‌اى از آن بحث بيان شده است

4-در هر بحثى ديدگاههاى مخالف و موافق ذكر شده و سپس از آن مورد نقد و بررسى قرار گرفته، در پايان قول صحيح ارائه شده است

5-در پايان هر بحث منابع مهم معرفى شده است

6-كتاب به صورت درس نامه ارائه شده و در پايان هر درس خلاصه-پرسش و پژوهش وجود دارد

7-در بيان مطالب سعى شده است جنبۀ كاربردى آن نيز توضيح داده شود

8-روشن نمودن خلط ميان روش عقلى و اجتهادى

9-روشن نمودن روش تفسير به راى با عقل و اجتهادى

10-جدا نمودن روشها از سبك‌ها، مذاهب و مكاتب

11-يكى از مباحث ارزشمند كتاب بحث قرآن و هرمنوتيك است كه در پايان كتاب به عنوان ملحقات ذكر شده است

12-در اين كتاب موارد اختلافى شيعه و اهل سنت(مانند حجيت قول ائمه(ع) و صحابه-) با انصاف و محترمانه و با ادله‌اى كه مورد قبول طرفين است مورد بررسى قرار گرفته.

نسخه شناسى

كتاب يك جلد، متن آن فارسى و داراى 528 صفحه است كه مشخصات آن به قرار زير مى‌باشد:

1-كاغذ:اعلا

2-چاپ:كامپيوترى

3-جلد:شوميز (و گالينگور) با هر دو جلد چاپ شده است

4-نوبت چاپ:اول

5-تاريخ انتشار:سال 1382

6-ناشر:انتشارات مركز جهانى علوم اسلامى

7-داراى فهرست:

1-اجمالى كتاب در ابتداى كتاب

2-منابع و مأخذ

3-تفصيلى مطالب كتاب

4-كتابهاى تألیف شده در خصوص روشها و گرايشهاى تفسيرى

8-داراى مقدمه‌اى از طرف آيت‌الله.معرفت

9-داراى مقدمه‌اى از طرف مركز جهانى علوم اسلامى

10-نام كتاب:درسنامه روشها و گرايشهاى تفسيرى قرآن

11-نام مؤلف:محمد على رضايى اصفهانى