المرشد الوجيز لقراء كتاب الله العزيز
| نام کتاب | المرشد الوجیز لقراء کتاب الله العزیز |
|---|---|
| نامهای دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | آل عصفور، محسن (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 76 /آ8م4 |
| موضوع | قرآن - بررسی و شناخت
قرآن - تجوید قرآن - قرائت - آداب و رسوم |
| ناشر | دفتر مؤلف |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1410 ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE10518AUTOMATIONCODE |
المرشد الوجيز لقراء كتاب اللّه العزيز تأليف ميرزا محسن آل عصفور و به زبان عربى است.
مؤلف در اين كتاب به بررسى آداب تلاوت، قواعد قرائت، رسم الخط قرآن و غيره مى‌پردازد.
در اين كتاب رواياتى در باب فضيلت قرآن كريم، اقسام قرّاء و حملۀ قرآن كه در روايات مورد اشاره قرار گرفته‌اند بيان و ساختار رفتارى، اخلاقى قرآن از جنبۀ باطنى و ظاهرى، ساختار ذاتى و طبيعى قرآن. ساختار ايقاعى و صوتى قرآن، ساختار مادّى و صورى قرآن و ساختار تجزيه‌اى قرآن مورد بحث و بررسى قرار مى‌گيرد.
در بررسى ساختار اخلاقى قرآن از جنبۀ باطن شاهديم كه قرآن انسان را به فطرت ارجاع داده و شعور معنوى انسان و مقدمات فهم نص قرآنى را در وى تقويت مى‌كند.
همچنين لزوم استنطاق نص قرآنى و استيضاح مبهمات، متشابهات، عمومات و...قرآن از طريق مراجعه به جملۀ قرآن يعنى اهل بيت معصوم(عليهم‌السلام)، تشويق انسان به پيمودن مدارج كمال و قانع نشدن به مراتب مادون و...از بررسى اين ساختار حاصل مى‌شود.
در بررسى ساختار اخلاقى قرآن از جنبه ظاهر چگونگى حضور در محضر قرآن، آداب ويژه (آداب مستحب آداب مكروه و آداب واجب) و نيز أذكار ويژه در آغاز تلاوت قرآن و هنگام ختم آن از لسان روايات بيان مى‌شود.
در بررسى ساختار ذاتى و طبيعى قرآن، اعجاز بيانى و لفظى قرآن و عدم تحريف آن، ساختار عربى قرآن و عدم جواز قرائت آن به غير زبان عربى، توصيف هيئت مادى و ساختار لبّى قرآن، لزوم استنطاق قرآن و هدايت‌جويى از آن، اقسام چهارگانه معانى قرآن، ترغيب به كشف معانى لبّى قرآن و عمل بدان و فرهنگ‌نامه‌اى مختصر حاوى اصطلاحات قرآن كريم مطرح شده است.
نويسنده «قاموس القرآن» دامغاني را تهذيب كرده و در اختيار خواننده قرار داده است.وى ريشه اصلى اصطلاحات را مابين دو هلال ستاره‌دار قرار داده، سپس به بيان مشتقات اين ريشه پرداخته و ذيل هر مشتق معناى خاص آن را يادآور شده است.
در فصل سوم «ساختار ايقاعى و صوتى قرآن» کيفيت حدوث صوت در جهاز نطق، چگونگى تشخيص و تعيين مخرج حروف هجاء عربى، صفات حروف، جدول توزيع صفات بر حروف، اصوات مستحسن يا مستقبحى كه به حروف ملحق مى‌شوند، مراتب صوت در لغت و در لسان
شارع، كراهت بلند كردن صدا در مساجد، مراتب سه‌گانه كميت صوت يعنى تحقيق، حدر و تدوير، ثواب تلاوت و ترتيل آيات قرآن، جواز و عدم جواز تلاوت قرآن توسط زنان در محافلى كه مردان حضور دارند و حكم تغنّى به قرآن مورد بحث و بررسى قرار مى‌گيرد.
در فصل چهارم؛ یعنی «ساختار مادى و صورى قرآن» به بررسى قواعد رسم مصحف عثماني پرداخته شده و لفظ و اقسام آن، مباحث وقف، ادغام، مدّ با اقسامش و...مورد بررسى قرار گرفته است.
و در فصل آخر؛ یعنی «ساختار تجزيه‌اى قرآن»، احكام همزه، تاء تأنيث، راء، سين و صاد، لام، ميم ساكنة، نون ساكنه و تنوين، هاء كناية، هاء سكت، ياءات اضافه و...مورد بررسى قرار مى‌گيرد.
در پايان هم به مبحث استخاره با قرآن و تفأل بدان با مراجعه به روايات پرداخته شده است.
ساختار
كتاب مشتمل بر دو يادداشت؛ یكى از آيت‌اللّه جعفر سبحانى و ديگرى از آيت‌اللّه عباس حسينى كاشانى، يك مناجات، يك تنبيه و ايقاظ، يك مقدمه و پنج فصل و يك خاتمه است:
الفصل الاول: في البناء السلوكى الخلقي القرآني.
الفصل الثاني: في البناء القرآني الذاتي و الكياني
الفصل الثالث: في البناء القرآني الايقاعي الصوتي.
الفصل الرابع: في البناء القرآني العنصري الصوري.
الفصل الخامس: في البناء القرآني التجزيئى.ذيل هريك از اين فصول عناوين متعددى قرار دارد.
در خاتمه هم عناوين ذيل مورد بررسى قرار مى‌گيرد:الاستخارة بالقرآن، التفأل بالقرآن، منازل الاصفياء المقربين في ميزان الحق و اليقين، شرح حديث إن القرآن من الألسن، ما ورد من الحث على تعليم الانباء القرآن، أسماء النبى(ص)في القرآن، رموز القراء السبعة.در پايان هم فهرست مطالب كتاب آمده است.
نسخه‌شناسى
نويسنده كتاب آقاى ميرزا حسين آل عصفور بحراني است.اين كتاب در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 264 صفحه نخستين‌بار در سال 1410 قمرى از سوی «مجمع البحوث العلمية، حوزة العلامة الشيخ حسين آل عصفور البحراني» شاخورۀ بحرين منتشر شده است.
پیوندها
مطالعه کتاب المرشد الوجیز لقراء کتاب الله العزیز در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور