البداء في ضوء الكتاب و السنة
| نام کتاب | البداء في ضوء الكتاب و السنة |
|---|---|
| نام‌های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | هادی، جعفر (مقرر)
سبحانی تبریزی، جعفر (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 218/44 /س2ب4 |
| موضوع | بدا |
| ناشر | دار الأضواء |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1408 ق یا 1988 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE1089AUTOMATIONCODE |
البداء في ضوء الكتاب و السنة، تقرير استاد جعفر الهادى، اين تقرير از بداء با تقرير محمدحسین حاج عاملى در اصول مباحث و محتواى مطالب يكسان است؛ ولى در ترتيب و فصل‌بندى متفاوت است، آنچه روشن‌تر است، اينكه بحث نسخ در شريعت در اين كتاب بر خلاف تقرير حاج عاملى مفصل و مستقل بحث نشده است، بلكه در ما بين مباحث بداء به بعضى از مسائل نسخ اشاره شده، از جمله در صفحه 20 به امكان نسخ و ابطال ديدگاه يهود مبتنى بر امتناع نسخ در احكام، و در صفحه 72 به ارتباط بداء با نسخ اشاره شده است و به مباحث ديگر نسخ چون اقسام آن و مصاديق آن و غيره اشاره‌اى نشده است.
تقرير بداء در اين كتاب قبل از تقرير حاج عاملى و حتى قبل از تأليف خود آیت‌الله سبحانى است، لذا از نظر ترتيب مباحث و چينش فصول و مطالب و بيان مطالب به آن دو اثر نمى‌رسد.
ساختار و گزارش محتوا
بحث بداء در اين كتاب در دو مقام ثبوت و اثبات در دو فصل ارائه شده است:
فصل اول: بداء در مقام ثبوت، به اين معنا كه بداء در نزد اماميه امرى ممكن است، البته نه به معناى ظهور بعد الخفاء، بلكه به اين معنا كه انسان مى‌تواند با اعمال صالحه و طالحه سرنوشت خود را در بعضى از موارد (تقدير مشروط) تغيير بدهد.
سپس مقرر به نظريات علماى شيعه در بداء مى‌پردازد كه در نزد اماميه بداء از معارف عاليه بوده و در اين معنى، همه مسلمين اتفاق نظر دارند. در ادامه اشكالات و ايرادات مخالفين بداء را بيان نموده و جواب داده است، بعد از آن نصوص اماميه در مسئله بداء را مورد بررسى قرار مى‌دهد و مناقشات بعضى از اهل سنت را از جمله مناقشه شيخ ابوزهره مصرى ازهرى را بيان كرده و جواب مى‌دهد.
فصل دوم: بداء در مقام اثبات، به اين معنا كه بداء واقع هم شده است؟ بحث مهم در اين مقام إخبار پيامبر(ص) و اوصياء ايشان از وقوع امورى در آينده است كه به وقوع نه پيوسته است.
بداء در اين مقام در اين تقرير به تفصيل بيشترى بحث شده است، در ابتدا بيان مى‌دارد كه تعداد اين اخبار بسيار محدود است، و جواب گويى به آن تنها بر عهده اماميه نيست و اهل سنت نيز بايد جواب دهند، چرا كه به بعضى از اين اخبار در كتاب خدا اشاره شده است؛ مانند خبر دادن حضرت ابراهيم عليه‌السلام به ذبح اسماعيل و حال آن كه واقع نشد و يا إخبار حضرت يونسعليه‌السلام به قوم خود از وقوع عذاب الهى كه واقع نشد.
پاسخ اماميه آن است كه مقدرات دو گونه‌اند گاهى قطعى و حتمى‌اند كه تخلف در آنها راه ندارد، و گاهى مشروط و غير حتمى‌اند كه اگر شروط آن محقق نشود و با مانع برخورد كند، تحقق نمى‌يابد، و اين إخبار هم با علم به مقتضى است، كه اگر مانع نباشد، محقق مى‌شوند، و الا در واقع محقق نمى‌شوند. تحقق عذاب قوم يونسعليه‌السلام مشروط عدم توبه و استغفار بود.
نسخه شناسى
اين نسخه، به عنوان چاپ دوم توسط نشر دار الاضواء بيروت به سال 1408ق 1988م به قطع رقعى است و منابع كتاب به صورت پاورقى آورده شده است.
منابع مقاله
النسخ و البداء في الكتاب و السنة، تقرير محمدحسین حاج عاملى.
البداء في ضوء الكتاب و السنة، تقرير استاد جعفر الهادى.
البداء في الكتاب و السنة، آیت‌الله شيخ جعفر سبحانى.
پیوندها
مطالعه کتاب البداء في ضوء الكتاب و السنة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور